თუ სულ რაღაც ორი ათეული წლის წინ ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში ნაგავი მდინარეებსა და ხეობებში ხვდებოდა, დღეს ნაგვის გატანა რეგულარულად მიმდინარეობს. შეგროვებული ნაგავი უნდა გადამუშავდეს, მაგრამ ასეთი ქარხანა ჯერ კიდევ არ არის.
ახალქალაქი-ნინოწმინდის საავტომობილო გზის მონაკვეთზე, რომელიც ნინოწმინდის რაიონში შედის, 2012-13 წლებში სახელმწიფომ ახალქალაქისა და ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტების ნარჩენების ერთ ადგილზე შეგროვების მიზნით 2000 კვადრატული მეტრი ფართობი გამოყო. გამოყოფილი ტერიტორიის მნიშვნელოვანი ნაწილი უკვე ნაგვით არის სავსე.
ნაგავსაყრელი შეიქმნა ორი რეგიონიდან ნარჩენების შესაგროვებლად, ნარჩენების გადამამუშავებელ ქარხანაში ტრანსპორტირებასთან ერთად. სამცხე-ჯავახეთში ნარჩენების გადამამუშავებელი ქარხანა არ არის, თუმცა საქართველოს ტერიტორიული ინფრასტრუქტურის სამინისტრო 2018 წლიდან გვპირდება, რომ ასპინძაში ნარჩენების გადამამუშავებელი ქარხანა აშენდება, სადაც სამცხე-ჯავახეთის რეგიონის მთლიანი ნაგავი გადამუშავდება. ასეთი ქარხანა ჯერ კიდევ არ არსებობს.
ნაგავსაყრელზე დაგროვილი ნაგავი ადგილზე სამ დღეში ერთხელ კონსერვირდება.
ქალაქ ახალქალაქს ემსახურება 2 ნაგვის მანქანა, რომელთაგან თითოეული ახალქალაქი-ნინოწმინდის გზაზე მდებარე ნაგავსაყრელზე დღეში ორჯერ 10 მ³ და 17 მ³ ნაგავს ტვირთავს. მუნიციპალიტეტის სოფლებს კი დღეში ორჯერ ემსახურება 3 მანქანა თითო 17 მ³ ტევადობით. ახალქალაქის მუნიციპალიტეტიდან ნაგავსაყრელზე ყოველდღიურად დაახლოებით 120 მ³ ნაგავი იტვირთება.
„წარმოიდგინეთ, ადრე სოფლებში ამდენ ნაგავს ყრიდნენ მდინარეებსა და ხეობებში, ყველგან ნაგავი იყო. ახლა რეგიონი სუფთაა, მაგრამ სამუშაო გვაქვს, რომ პრობლემა საფუძვლიანად მოგვარდეს. უპირველეს ყოვლისა, აუცილებელია ხალხის აზროვნების შეცვლა. ძირითადად, ახალგაზრდა ადამიანები ნაგავს საზოგადოებრივი ადგილებიდან და დასასვენებელი ადგილებიდან არ აგროვებენ. ეს არის სერიოზული პრობლემა“, – ამბობს ახალქალაქის სერვის ცენტრის დირექტორი მხითარ რსტაკიანი.
სერვისცენტრის მონაცემების მიხედვით, ისინი ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის თითქმის ყველა სოფლიდან ნაგვის შეგროვებას რეგულარულად ახორციელებენ. ქალაქის ქუჩებსა და მუნიციპალიტეტის ცენტრალურ გზებზე მდებარე ნაგვის ურნებიდან ნაგვის შეგროვება ყოველდღიურად, ხოლო სოფლებში – კვირაში სამი დღე მიმდინარეობს. შორეულ სოფლებში და ცუდი გზების მქონე სოფლებში არ არის ნაგვის ურნები, მაგრამ სოფლების დასაწყისში არის 5,5 მ³ ტევადობის კონტეინერები, რადგან ამ სოფელში ნაგვის შემგროვებელი სპეციალური მანქანა ვერ შედის.
ახალქალაქი-ნინოწმინდის გზაზე ნაგავსაყრელს ტერიტორიული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს დაქვემდებარებაში მყოფი საქართველოს მყარი ნარჩენების მართვის კომპანია ახორციელებს.
ხაზს ვუსვამთ, რომ სამცხე-ჯავახეთში 4 ნაგავსაყრელია: ასპინძაში, ახალციხეში, ბორჯომში და ახალქალაქი-ნინოწმინდის გზაზე.
უახლოეს წლებში საქართველო გეგმავს კონკრეტული შედეგების მიღწევას ნარჩენების შეგროვებისა და გადამუშავების სფეროში, რაც უკვე უნდა ყოფილიყო მიღწეული ევროკავშირთან ასოცირების ხელშეკრულების ფარგლებში.
2026 წლისთვის საქართველომ ნაგავსაყრელებისა და ნარჩენების გადამამუშავებელი ქარხნების მუშაობა ახალი საერთაშორისო სტანდარტებით უნდა მოაწყოს. საქართველო ყველა არსებული ნაგავსაყრელის დახურვას და ქვეყნის მასშტაბით სულ 10 ახალი სანიტარული ნაგავსაყრელის შექმნას გეგმავს. ამის შესახებ შეგიძლიათ წაიკითხოთ „ნარჩენების მართვის 2022-2026 წლების ეროვნული სამოქმედო გეგმაში“, რომელიც 2022 წლის 8 აგვისტოს მთავრობის სხდომაზე დამტკიცდა.
ახალქალაქი-ნინოწმინდის გზაზე არსებული ნაგავსაყრელის დახურვა არ იგეგმება, ნაგავი აქ უნდა დაგროვდეს, შემდეგ გაიგზავნება გადამამუშავებელ ქარხანაში, რომლის მშენებლობას 2018 წლიდან იგეგმება.