ასპინძის მუნიციპალიტეტის სოფელ დამალაში ახალგაზრდებს ძირითადად გასართობი სამი ადგილი აქვთ: „არმათ“, „ანტიკაფე“ და კულტურის სახლი, სადაც ჯგუფი „კარინი“ მოქმედებს.
“არმატის” საინჟინრო ლაბორატორიამ, რომელიც დამალაში 2019 წელს გაიხსნა, ბევრი რამ შეცვალა სოფლის ბავშვების ცხოვრებაში. ვინაიდან სოფელში ბავშვების დროის გასატარებელი სხვა ადგილები არ არის, საუკეთესო დაკავებულობის ცენტრი “არმატია”.
“არმატის” ჯგუფის ხელმძღვანელის, ლალა კერექციანის თქმით, ბავშვები ძალიან ბედნიერები არიან, სამ ჯგუფად მეცადინეობენ.
„სოფელში “არმატი” აუცილებელი იყო, რადგან სხვა გასართობი და საგანმანათლებლო ცენტრი არ არის. პატარა ბავშვებს ძალიან უყვართ მოზარდთა ჯგუფებში დასწრება, რადგან მათთვის ეს უფრო საინტერესოა, მაგალითად: ქმნიან და თამაშობენ მათთვის საინტერესო თამაშებს, რომლებიც მათთვის უფრო საინტერესოა“, – ამბობს ჯგუფის ხელმძღვანელი ლალა კერექციანი.
თავიდან ”არმატს” 100-ზე მეტი ბავშვი ესწრებოდა, მაგრამ დროთა განმავლობაში ბავშვების რაოდენობა შემცირდა, რადგან პროგრამირება ყველას არ აინტერესებს. დღეს დამალაში „არმატს“ 45-50 მოსწავლე ესწრება, რომლებმაც საკუთარი თავი ამ სფეროში აღმოაჩინეს.
„არმატში” ასწავლიან კომპიუტერულ პროგრამირებას, შემდეგ ასრულებენ გრაფიკულ და ვიზუალურ პროგრამირებას „Aghues“ ინსტრუმენტის გამოყენებით, რომელიც არის პროგრამირების საფუძველი, რომლითაც მზადდება კომპიუტერული თამაშები და ანიმაციები. შემდეგ, მეორე ეტაპზე გადადიან მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის მიერ შემუშავებულ საგანმანათლებლო პროგრამაზე „Turtle“-ს, რომელიც წარმოადგენს საგანმანათლებლო პროგრამირების ხელსაწყოს „Logo“-ს სომხურ ადაპტაციას. ისინი ასევე გადიან “Arduino” პროგრამას, რომელიც გამოიყენება სხვადასხვა ტიპის რობოტების დასამზადებლად.
„ცეცხლმაქრი-რობოტი ავაწყეთ, რობოტები, რომლებიც გადალახავს გზის დაბრკოლებებს, ასევე მოვამზადეთ სმარტ- სანაგვე ურნები, სმარტ-ალკოჰოლი, უსინათლოთათვის განკუთვნილი სმარტ-ხელჯოხი, 60 სმ-მდე მანძილზე, თუ წინ არის დაბრკოლება, ხელჯოხი ამის შესახებ აცნობებს მფლობელს და ხმას გამოსცემს“.
როგორც ჯგუფის ხელმძღვანელმა აღნიშნა, ””არმატის” ფარგლებში ბავშვებმა მონაწილეობა მიიღეს მრავალ შეჯიბრში და ბანაკში.
2015 წლიდან სოფელში ფუნქციონირებს ცეკვის ჯგუფი „კარინი“, რომელმაც კულტურის სახლის გარემონტების გამო გარკვეული დროით საქმიანობა შეწყვიტა. ახლა ის ხელახლა გაიხსნა, ქორეოგრაფის თქმით, თავდაპირველად 35-45 ბავშვი დადიოდა ცეკვაზე, ახლა – 35.
ერთწლიანი შესვენების შემდეგ, როდესაც საცეკვაო ჯგუფის მეხადინეობები განახლდა, ქორეოგრაფი ყვება:
„ბავშვებს იმდენად ენატრებოდათ, რომ მათი მიტოვების უფლება არ მქონდა. შეწყვეტის პერიოდში ყოველთვის აგრძელებდნენ კავშირს, მწერდნენ, რომ აუცილებლად მოვიდოდნენ, მშობლებიც დამიკავშირდნენ, ხოლო მე, როგორც პროფესიონალი, როგორც მრავალწლიანი გამოცდილების მქონე ადამიანი, ჯგუფიდან არ გავედი და გადავწყვიტე, რომ ეს სირთულეები უნდა გადამელახა, სოფლის ადმინისტრაციაც და მერიაც დამეხმარნენ დოკუმენტაციის საკითხებში და პირველი რეპეტიცია ჩავატარეთ, ეს უბრალოდ უნდა გენახათ“.
ქორეოგრაფი ამბობს, რომ ცეკვის ჯგუფი სოფელს განვითარების შესაძლებლობას აძლევს, ისინი ურთიერთობენ სხვა ბავშვებთან, სტუმრობენ დიდ ქალაქებს, ეცნობიან უცხო კულტურებს და მათი მსოფლმხედველობა ფართოვდება.
შეგახსენებთ, რომ დამალას კულტურის სახლი, რომელიც განადგურების პირას იყო, 2021 წელს, კაპიტალური რემონტის შემდეგ გაიხსნა.
მესამე ახალგაზრდული ცენტრია- “ანტიკაფე”, რომელიც 2022 წელს მარიამ სააკიანის ძალისხმევით “Awesome Foundation Javakhk”-ის ფინანსური მხარდაჭერით გაიხსნა.
სოფლის ახალგაზრდები “ანტიკაფეში” ერთი იდეის გარშემო იკრიბებიან და სკოლის გარეთ არაფორმალურ განათლებას იღებენ. აქ იმართება შეხვედრები და სემინარები.
