ამ დღეს სომხეთში პატივს მიაგებენ ადრეულ ქრისტიანელი სომეხი მოწამისა და წმინდანის — წმინდა გაიანეს ხსოვნას. ის თავის 36 მეგობართან ერთად მეფე ტრდატ III–ის ბრძანებით მოკლეს.
301 წელს სომხეთში 37 ქრისტიანი ქალწული მივიდა, რომლებიც ქრისტიანთა დევნის შედეგად რომიდან გაიქცნენ. მეფე ტრდატ III- მ მათ თავშესაფარი მისცა და დაპირდა, რომ რომაელებისგან დაიცავდა. თუმცა, ერთ-ერთი გოგონას სილამაზემ – რიფსიმე – მეფე გააოცა და მისი მოპოვება ისურვა. ქალმა უპასუხა, რომ აღუთქვა, რომ ქრისტეს ეკუთვნოდა.
მაშინ მეფეს რიპსიმესთან ერთად გაიანეც მიიყვანეს, იმ იმედით, რომ ის შეძლებდა აღმზრდელზე გავლენის მოხდენას სხვა ქალწულების სიცოცხლის გადასარჩენად. მაგრამ დიაკვანმა გაიანემ ხელი შეუწყო ქალწულს და უბრძანა, არ აყვეს მეფის მოთხოვნებს, შეინარჩუნე რწმენა, შეინარჩუნე უბიწოებაო.
მეფე სასტიკად გაბრაზდა და დანარჩენ აღმზრდელებთან ერთად გაიანეს სიკვდილით დასჯა ბრძანა. როგორც უდანაშაულო მსხვერპლნი, ისინი წმინდანებად აღიარეს.
აღვნიშნავთ, რომ სომხეთში რიფსიმეს დღე 31 მაისს აღინიშნა.
