სულ რამდენიმე წლის წინ ჯავახეთის სკოლებში ქართული ენის ფილოლოგებზე დიდი მოთხოვნა იყო, დღეს სურათი სრულიად განსხვავებულია, შრომის ბაზარზე შესაბამისი კადრების სიმცირე იგრძნობა. ახალგაზრდა ფილოლოგებს თავიანთი პროფესიით სამუშაოს პოვნა უჭირთ. ბევრი აწყდება არა მხოლოდ შრომის ბაზარზე თავიანთ პროფესიაზე მოთხოვნის ნაკლებობას, არამედ დასაქმების შეზღუდული შესაძლებლობების პრობლემასაც.
ჯავახეთში ახლადჩაბაფებული ქართველი ფილოლოგების რაოდენობა ყოველწლიურად მატულობს. მათ სკოლაში მუშაობის პრეტენზია აქვთ, მაგრამ ვაკანსიების რაოდენობა შეზღუდულია.
ჟენია მკრტჩიანი თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში სწავლობდა, ახლა ჯავახეთის საინფორმაციო ცენტრში მუშაობს. პროფესიის არჩევის მიზეზებზე საუბრისას ამბობს:
„ქართული ენა ყოველთვის მიყვარდა. ქართული ფილოლოგიის არჩევისას მინდოდა არა მხოლოდ ენის დაუფლება, არამედ ქართველი ხალხისა და მისი ისტორიის გააზრება. ამ პროფესიამ მასწავლა, რომ ქართველები და სომხები თავიანთი გავლილი გზებითა და ღირებულებებით ძალიან ჰგვანან ერთმანეთს“.
მაგრამ დასაქმების შესაძლებლობები შეზღუდულია და ეს აშკარაა, აღნიშნავს ჟენია. „მიუხედავად იმისა, რომ სტუდენტობის წლებში მოვახერხე სამსახურის შოვნა, ჩემს გარშემომყოფებს და თანაკურსელებს ბევრი სირთულე ჰქონდათ. ახალქალაქში ქართული ენის მასწავლებლებზე მოთხოვნა მკვეთრად შემცირდა, რადგან სკოლები უკვე სრულად დაკომპლექტებულია კადრებით“.
ჟენია ამატებს, რომ მის კურსზე კიდევ ორი სტუდენტი იყო ჯავახეთიდან, რომელთაგან ერთი ახლა მუშაობს, მეორე კი სამუშაოს ეძებს. მან პროფესია ენის სიყვარულიდან გამომდინარე აირჩია.
ფენია თოროსიანმაც დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ქართული ფილოლოგიის ფაკულტეტი და ახლა ჯავახეთის ერთ-ერთ სოფელში ქართული ენის მასწავლებლად მუშაობს.
„მე მიყვარს ქართული ენა, მინდოდა მისი სიღრმისეულად შესწავლა. უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ ჯავახეთში დავბრუნდი, მაგრამ ადგილობრივი ფილოლოგებისთვის სამუშაო ადგილები შეზღუდულია. ბევრი ადგილი მოითხოვს სამუშაო გამოცდილებას, რომელიც ახალ სპეციალისტს არ აქვს. შედეგად, დასაქმება თითქმის შეუძლებელი ხდება“, – ამბობს ფენია.
ლილით კარახანიანმა სამცხე-ჯავახკის სახელმწიფო უნივერსიტეტი დაამთავრა და ახლა სკოლაში ბილინგვური განათლების სპეციალისტად მუშაობს. მან თქვა შემდეგი:
„მიხარია, რომ შევძელი ორი მიმართულების გაერთიანება, რომელიც მიყვარს: ქართული ფილოლოგია და ხელოვნება. მაგრამ თუ საერთო ვითარებას გავაანალიზებთ, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ შრომის ბაზარზე ქართველ ფილოლოგებზე მოთხოვნა დაეცა. ერთ-ერთი მიზეზი ის არის, რომ სკოლებში ადგილები უკვე სავსეა ან სხვა უნარებია საჭირო“.
ლილითის კურსი 12 ადამიანისგან შედგებოდა. ექვსი მათგანი ამჟამად თავისი პროფესიით მუშაობს.
მიუხედავად სირთულეებისა, ახალგაზრდები იმედს არ კარგავენ და გადაწყვეტილებებს თავად გვთავაზობენ. ჟენიას მიაჩნია, რომ ადგილობრივი საგანმანათლებლო ცენტრების შექმნამ, სადაც არაქართულენოვან მოსახლეობას ქართულ ენას ასწავლიან, შეუძლია ქართულ ენაზე მოთხოვნის გაზრდის სტიმულირება. ლილითი დიდ პოტენციალს ხედავს ბილინგვური საგანმანათლებლო პროგრამების გაფართოებისთვის, რაც ახალ შესაძლებლობებს გაუხსნის ქართველ ფილოლოგებს.
ხოლო ფენია ხაზს უსვამს ცნობიერების მნიშვნელობას: „ახალგაზრდებს მეტი ინფორმაცია უნდა მიეცეთ პროფესიის დადებითი და უარყოფითი მხარეების შესახებ, ასევე უზრუნველყოს მხარდაჭერის პროგრამები პროფესიული უნარების განვითარებისთვის”.
ახალქალაქის „ზრდასრულთა განათლების ცენტრის“ დირექტორი და მასწავლებელი შორენა თეთვაძე ხაზს უსვამს სამცხე-ჯავახეთში ქართული ენის სპეციალისტების საჭიროებას. მისი თქმით, რეგიონში ქართულ ენაზე მოლაპარაკე პედაგოგებისა და სხვა სპეციალისტების უკმარისობა იგრძნობა. თეთვაძის თქმით, ენის ცოდნა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ პროფესიული, არამედ სოციალური კომუნიკაციისთვის.
ის ასევე შეეხო ახლად დამთავრებული სპეციალისტების დასაქმების სირთულეებს და ხაზგასმით აღნიშნა, რომ რეგიონში სამუშაო ადგილების რაოდენობა შეზღუდულია.
„ჩვენთან სამუშაოს შოვნა რთულია, რადგან ადგილობრივი დამსაქმებლები ძირითადად თვითმმართველობის ორგანოები და მათ დაქვემდებარებული სამსახურები არიან, რომლებიც ცოტაა. ეს გარემოება ახალ კურსდამთავრებულებს მძიმე მდგომარეობაში აყენებს“, – ხაზს უსვამს თეთვაძე.
შრომის ბაზარზე საუბრისას ის განმარტავს, რომ სკოლებში ქართველი ფილოლოგების უკმარისობა არ არის, მაგრამ განათლების სისტემაში დიდი სხვა დარგის სპეციალისტების მოთხოვნილება არსებობს, კერძოდ, საბუნებისმეტყველო საგნების მასწავლებლების: „დღეს სკოლებს ყველაზე მეტად ქიმიის, ფიზიკის, ბიოლოგიისა და მათემატიკის სპეციალისტებია საჭირო“, – აღნიშნავს ის.
რაც შეეხება მხარდაჭერის პროგრამებს, თეთვაძე აღნიშნავს, რომ დასაქმების სამსახურები რეგულარულად ავრცელებენ ინფორმაციას არსებული ვაკანსიების შესახებ. თუმცა, ის დარწმუნებულია, რომ საჭიროა უფრო ვრცელი და სისტემატური პროგრამები, რათა დაეხმარონ ახალგაზრდებს არა მხოლოდ სამუშაოს პოვნაში, არამედ განავითარონ თავიანთი პროფესიული უნარები შრომის ბაზრის მოთხოვნებთან ადაპტაციისთვის.
ეთერა აბელიან
