28 მაისს ახალქალაქის ახალგაზრდულ ცენტრში სომხეთის პირველი რესპუბლიკის 106 წლისთავისადმი მიძღვნილი ღონისძიება გაიმართა.
ახალგაზრდულ ცენტრში ღონისძიება სომხეთისა და საქართველოს ეროვნული ჰიმნების შესრულებით დაიწყო, რის შემდეგაც ცენტრის მოსწავლეებმა სიმღერა „სარდარაპატი“ შეასრულეს.
ახალგაზრდული ცენტრის მოსწავლეებმა პატრიოტული ლექსები, სიმღერები და ცეკვები შეასრულეს. პირველი რესპუბლიკის დღისადმი მიძღვნილ ღონისძიებაზე ახალგაზრდული ცენტრის მოსწავლეების გარდა სოფელ ხანდოს საცეკვაო კოლექტივმა „ხაჩქავანქმა“ ცეკვები „იარხუშტა“ და „ქოჭარი“ შეასრულა.
„მსოფლიოს ყველა კუთხეში, სადაც თუნდაც ერთი სომეხი ცხოვრობს, ვინც დღევანდელ რჩევებს იაზრებს, ეს მისთვის დღესასწაული უნდა იყოს. ეს არის დღესასწაული, რადგან 106 წლის წინ ამ დღეს სომეხი ხალხი ცხოვრობდა, ხელახლა დაიბადა, ხალხმა, რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა თავის იდენტობას, შეძლო სახელმწიფოებრიობის გამოცხადება. გამოცხადდა პირველი რესპუბლიკა, საკუთარი ჰიმნი და გერბი გაჩნდა. ყველა თაობა ვალდებულია დაიცვას და იყოს თავისი სამშობლოს ჯარისკაცი“, – თავის გამოსვლაში თქვა კარინე თადევოსიანმა, ახალქალაქის სომხური ახალგაზრდული ცენტრის პასუხისმგებელმა.
ფორტეპიანოს პარტიები შეასრულეს ახალქალაქის მუსიკალური სკოლის მოსწავლეებმა და სხვადასხვა საერთაშორისო კონკურსების ლაურეატებმა არსენ კარაპეტიანმა და ვარდან კალივონჯიანმა.
პირველი რესპუბლიკის დღისადმი მიძღვნილ ღონისძიებას ესწრებოდნენ ისტორიკოსი, დამსახურებული პედაგოგი ვაჩაგან რსტაკიანი, ახალქალაქის კულტურის სახლის დირექტორი აშუღ ალიკ ჯავახკი, ქორეოგრაფები მანველ საარიანი და რადიკ ეზოიანი, ახალქალაქის სურბ ხაჩის ეკლესიის სასულიერო პირი მღვდელი ტერ ნარეკ ტიგრანიანი, მომავლის სახლის მასწავლებლები, ადგილობრივი ისტორიის მუზეუმის თანამშრომლები, ჟურნალისტები, კულტურის მოღვაწეები და სხვები.
ღონისძიება „მამაო ჩვენო” ერთობლივი ლოცვით დასრულდა.
28 მაისს სომხეთი სომხეთის პირველი რესპუბლიკის დღეს აღნიშნავს. 26 მაისს სარდარაპატში დაამარცხეს თურქული ჯარი, სომხურმა ჯარებმა ამიერკავკასიაში თურქების შემოჭრის შეჩერება და სომხეთის სრული განადგურებისგან გადარჩენა შეძლეს.
ტფილისში 28 მაისს სომხეთის ეროვნულმა საბჭომ გამოაცხადა სომხეთის დამოუკიდებლობა და სომხეთის პირველი რესპუბლიკის ჩამოყალიბება ამიერკავკასიის დემოკრატიული ფედერაციული რესპუბლიკის დაშლის შემდეგ.
29 მაისს სომხური რევოლუციური ფედერაციის ისტორიული მუზეუმის დასავლეთ და აღმოსავლეთ ბიუროს სხდომაზე დამოუკიდებელი სომხეთის პირველ პრემიერ მინისტრად ოგანეს ქაჯაზნუნი დანიშნა, ერევანი გახდა დედაქალაქი, ბოლო პრემიერ მინისტრი იყო სიმონ ვრაციანი. სომხეთის რესპუბლიკამ მხოლოდ ორი წელი იარსება, 1920 წლის 2 დეკემბრამდე, როცა მე-11 წითელი არმიის სამხედრო ნაწილები ერევანში შევიდნენ და რესპუბლიკა გასაბჭოებულ იქნა.
