ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) კვლევის მიხედვით, რომელიც საქართველოს ადგილობრივი ხელისუფლების გამჭვირვალობის, მოქალაქეების წინაშე ანგარიშვალდებულების და გადაწყვეტილების მიღების პროცესში მოსახლეობის მონაწილეობას იკვლევს, ახალქალაქმა და ნინოწმინდამ გააუმჯობესეს თავიანთი პოზიციები, 47-ე და 55-ე ადგილების შესაბამისად.
„ადგილობრივი თვითმმართველობის ინდექსი“ შემუშავდა პროექტის „ღია და ანგარიშვალდებული თვითმმართველობისთვის – მუნიციპალიტეტებში გამჭვირვალობისა და მოქალაქეთა ჩართულობის ეროვნული შეფასება“ ფარგლებში. პროექტი განხორციელდა საკონსულტაციო და ტრენინგების ცენტრის (CTC), ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) და მართვის სისტემების განვითარების ცენტრის (MSDC) მიერ “საქართველოს ღია საზოგადოება” ფონდის ფინანსური მხარდაჭერით.
კვლევა საქართველოს 64 მუნიციპალიტეტში ჩატარდა. მუნიციპალიტეტები ფასდება ორ წელიწადში ერთხელ. “გამჭვირვალობის ინდექსი” ბოლოს 2021 წელს განხორციელდა.
მუნიციპალიტეტები ფასდება სამ თემატურ ბლოკით:
1. საჯარო ინფორმაცია
2. ელექტრონული სივრცე
3. მოქალაქეთა მონაწილეობა და ანგარიშვალდებულება.
„ადგილობრივი თვითმმართველობის ინდექსის“ მიხედვით, ახალქალაქის მუნიციპალიტეტმა 100%-დან 24% მიიღო, წინა წელთან შედარებით 6%-ით გააუმჯობესა მაჩვენებელი. 2021 წლის შეფასებით მუნიციპალიტეტმა 18% დააგროვა და 49-ე ადგილზე იყო. ახალქალაქი ამჯერად 47-ე ადგილზეა. პოზიცია გააუმჯობესა ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტმაც და 18%-ით 55-ე ადგილზეა. 2021 წელს მან წინაბოლო 63-ე ადგილი დაიკავა.
ანგარიშის მიხედვით, ახალქალაქის მერიამ მიიღო 22%, საკრებულომ 27%,
მონიტორინგის შემდეგ სამი ბლოკის შეფასება შემდეგია:
– გამჭვირვალობა და გახსნილობა – 19%
– ელექტრონული სივრცე – 39%
– მონაწილეობა და ანგარიშვალდებულებ – 28%
ნინოწმინდის მერიამ 17% მიიღო, საკრებულომ 20%. ბლოკის შეფასება შემდეგია:
– გამჭვურვალობა და გახსნილობა – 13%
– ელექტრონული სივრცე – 33%
– მინაწილეობა და ანგარიშვალდებულება – 17%
რამდენიმე კონკრეტული მაჩვენებელი ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის გამჭვირვალობის შესწავლიდან
“საჯარო ინფორმაციის აქტიური ბლოკის” გამოქვეყნება 19%-ით არის შეფასებული.
– მაღალი აქტივობა „ზოგადი ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის შესახებ“ პუნქტში- 57%.
– პუნქტები, როგორიცაა „ადმინისტრაციული საჩივრისა და გასაჩივრების პროცედურის ფორმები/ნიმუშები“, „საჯარო ინფორმაციის გაცემის რეესტრი“, „საჯარო ინფორმაციაზე ხელმისაწვდომობასთან დაკავშირებული სამართლებრივი აქტები“ შეფასებულია 0%-ით.
– საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნის დებულების ფორმა და პროცედურა – 60%.
„ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის კადრებით უზრუნველყოფის შესახებ“ კატეგორიაში მიიღო 16%, ასევე არის პუნქტები საშუალო და ნულოვანი მაჩვენებლით.
„ინფორმაცია მუნიციპალური შესყიდვების შესახებ“ კატეგორია შეფასებულია 0%-ით. მიუხედავად იმისა, რომ ყველა მუნიციპალური შესყიდვა სახელმწიფო შესყიდვების ვებგვერდზე ღიად ხორციელდება, ამის შესახებ ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის ვებგვერდზე ცალკე არ არის წარდგენილი.
კატეგორია „ინფორმაცია მუნიციპალური ქონების შესახებ“ 18%-ით შეფასდა. აღნიშნულ კატეგორიაში წარდგენილია პუნქტები.
„ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ხარჯების შესახებ“ კატეგორია შეფასდა 0%-ით. ამ კატეგორიაში შედის პუნქტები „ინფორმაცია მუნიციპალიტეტში უფლებამოსილების განხორციელებასთან დაკავშირებული ანაზღაურებისა და ხარჯების შესახებ“, „ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის მგზავრობის ხარჯების შესახებ“, „ინფორმაცია საწვავის ხარჯის შესახებ“, „ინფორმაცია სატრანსპორტო საშუალებების მოვლის ხარჯების შესახებ. “, “ინფორმაცია საკომუნიკაციო ხარჯების შესახებ”, “ინფორმაცია გასართობი ხარჯების შესახებ”. ყველა პუნქტს ნულოვანი შედეგი აქვს.
კატეგორია „ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის შესახებ“ – შეფასებული 34%-ით.
კატეგორია „სამართლებრივი აქტები და სასამართლო გადაწყვეტილებები“ 46%-ით
– პუნქტი „სასამართლო გადაწყვეტილებები“, ამ კატეგორიაში შეფასებული 15%-ით,
– პუნქტი „სასამართლო გადაწყვეტილებები“ შეფასებულია 0%-ით.
– მაგრამ „ინდივიდუალური სამართლებრივი აქტები“ – 100%-ით.
კატეგორია „ინფორმაცია საჯარო და კერძო სამართლის იურიდიული პირების შესახებ, შექმნილი და/ან მართავს მუნიციპალური ერთეულის მიერ წილობრივი მონაწილეობით“ და ამ კატეგორიის ყველა პუნქტი შეფასებულია 0%-ით.
კატეგორია „ინფორმაცია სოციალური სერვისების შესახებ“ შეფასებულია 11%-ით
– პუნქტი “ინფორმაცია სოციალური სერვისების შესახებ” – 0%-ით
– “ინფორმაცია სანებართვო სერვისების შესახებ” – 30%-ით
– “ინფორმაცია სხვა სერვისების შესახებ” – 0%-ით.
2. ბლოკი “ელექტრონული კონტროლი” შეფასებულია 39%-ით.
აღნიშნულ ბლოკში „ინფორმაცია მონაწილეობის შესახებ“ კატეგორია შეფასებულია 15%-ით.
ელექტრონული მონაწილეობის კატეგორია შეფასდა 29%-ით.
– აღნიშნულ კატეგორიაში პუნქტები „ონლაინ-პეტიციის სახსრები“, „ბიუჯეტის დაგეგმვა“, „ონლაინ-გადახდები“, „SMS შეტყობინებების სერვისი“, ასევე „საკრებულოს სხდომების პირდაპირი ტრანსლაცია (Livestream)“ შეფასებულია 0%-ით.
– პუნქტი „საჯარო ინფორმაციის ონლაინ მოთხოვნის სახსრები“ შეფასებულია 30%-ით, „ონლაინ-გამოკითხვა“ – 100%-ით
კატეგორია „მუნიციპალიტეტი სოციალურ ქსელებში“ – 67%.
ყველაზე მაღალი 100 ქულა მიიღო „მუნიციპალიტეტის აქტიურობა სოციალურ ქსელებში (Facebook)“ და „კომენტარის დატოვების შესაძლებლობა სოციალურ ქსელებში“ პუნქტებმა.
კატეგორია „საიტის ტექნიკური მახასიათებლები“ შეფასებულია 57%-ით. ამავე კატეგორიაში ყველაზე მაღალი შეფასება მიიღო პუნქტებმა „საიტის ინტეგრაცია სოციალურ ქსელებთან“, „ინფორმაციის ხელმისაწვდომობა რამდენიმე ენაზე“, „საიტის ადაპტაცია მობილურ პლატფორმებზე“ და „დომენის შესაბამისობა არსებულ სტანდარტთან“ – 100%.
3. ბლოკი „მოქალაქეების მონაწილეობისა და ანგარიშვალდებულების ხელშეწყობა“ შეფასებულია 16%-ით, სადაც კატეგორია „მოქალაქეების მონაწილეობა“ შეფასებულია 15%-ით.
ამ კატეგორიაში პუნქტები „საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლების მიზნით განხორციელებული აქტივობები“, „პარტიციპალური ბიუჯეტი (სამოქალაქო ბიუჯეტი), „საბჭო გენდერული თანასწორობისთვის“, „საზოგადოებრივი დისკუსიების წარმართვა დიდი საზოგადოებრივი ინტერესის საკითხებზე“ შეფასებულია 0%-ით. მიუხედავად იმისა, რომ მუნიციპალიტეტმა აღნიშნული პუნქტებით რეალურად მიაღწია მიღწევებს, „გამჭვირვალობის ინდექსში“ 0% მიიღო, რადგან ამის შესახებ ინფორმაციას არ ავრცელებს.
ამ ბლოკში კატეგორია „ანგარიშვალდებულება“ შეფასებულია 18%-ით, სადაც პუნქტი „საჯარო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობა“ შეფასებულია 30%-ით, პუნქტები „მერის საქმიანობის შესახებ ანგარიშების მოსმენა“, „ანგარიშების მოსმენა საბჭოს წევრის საქმიანობის შესახებ“ და 10 დეკემბრის ანგარიშებში ასახული „საჯარო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის შეფასება სტატისტიკურ მონაცემებზე დაყრდნობით“ შეფასებულია 0%-ით.
„მოსახლეობის პერიოდული ინფორმირება მუნიციპალური პროექტების შესახებ“ – 60%
„ადგილობრივი თვითმმართველობის ინდექსში“ საქართველოს მასშტაბით, გასული წლის მსგავსად, პირველ ადგილს ფოთი იკავებს, 75%-ით.
სამცხე-ჯავახეთის მუნიციპალიტეტების მაჩვენებლები ასეთია:
– ახალქალაქის მუნიციპალიტეტმა პოზიცია გაიუმჯობესა და 49-ე ადგილიდან 47-ე ადგილი დაიკავა
– ნინოწმინდა – 63-ე ადგილიდან 55-ე ადგილზე გადავიდა
– ასპინძის მუნიციპალიტეტმა პოზიცია გააუარესა და 61-ე ადგილიდან ბოლო 64-ე ადგილზე გადაინაცვლა (6%).
– მკვეთრად გაუარესდა პოზიცია ახალციხემაც და მე-19 ადგილიდან მე-40 ადგილზე გადაინაცვლა.
– ბორჯომმა 28-ე ადგილიდან 53-ე ადგილზე გადაინაცვლა
– ადიგენმა გააუმჯობესა მაჩვენებელი და 64-ე ადგილიდან 62-ე ადგილზე გადაინაცვლა.
გამჭვირვალობის ხარისხი ახალქალაქში გაუმჯობესდა, ნინოწმინდაში – გაუარესდა