სოფელ ხანდოში მდებარე დიდი ნაგავსაყრელი, რომელიც სულ რაღაც ექვსი თვის წინ ადგილობრივი ხელისუფლების ინიციატივით საბოლოოდ ლიკვიდირებულ იქნა, ხელახლა „აღორძინდა“. სხვა არჩევანი არ აქვთ, სოფლის მაცხოვრებლებს ყოველდღე ტონობით ლპობილ კარტოფილს დახურულ ნაგავსაყრელში ყრის.
ხანდოს ხელოვნური ნაგავსაყრელი 2000-იანი წლების დასაწყისში თავად სოფლის მცხოვრებლების მიერ შეიქმნა. ათწლეულების შემდეგ ის საბოლოოდ გაიწმინდა და დაიხურა, მაგრამ ეს დიდხანს არ გაგრძელებულა. 2024 წლის შემოდგომაზე, მძიმე ამინდის პირობების გამო, ფერმერმა მოსავლის დროულად აღება ვერ შეძლო, რის შედეგადაც კარტოფილის მოსავლის 40-50 პროცენტი გაიყინა, გაფუჭებული კარტოფილი კი კვლავ გასუფთავებულ ნაგავსაყრელში აღმოჩნდა.
„ხალხი იძულებულია ისევ იქ გადაყაროს, ამდენი ნაგვის სხვა ადგილას გადატანის შესაძლებლობა არ არის. ხალხი ასობით ტონა კარტოფილს ყრის, მაგრამ ამის საშუალება არც ფერმერს აქვს და არც მუნიციპალიტეტს. არ არსებობს სპეციალური ადგილი, სადაც გადაყრა შეიძლება, იძულებულნი არიან ასე მოიქცენ“, – ამბობს სოფელ ხანდოს უფლებამოსილი პირი აშოტ საჰარიანი.
სოფლის მცხოვრებლების თქმით, მათ უზარმაზარი ზიანი მიაყენათ. მართალია, წელი ნაყოფიერი გამოდგა, მაგრამ ყინვის გამო მოსავალი გაიყინა.
„მოსავლის 50-60 პროცენტი გადავყარეთ. სავარაუდოდ, 4-დან 5 ათას ტონამდე გაფუჭებული კარტოფილი ნაგავსაყრელში გადაიყარა. 2021 წელსაც ასე მოხდა, ხალხმა მასიურად გადაყარა კარტოფილი. არიან ადამიანები, რომლებმაც გამოსავალი იპოვეს, ორმოები გათხარეს და იქ ჩაყარეს, მაგრამ ეს არ არის პრობლემის გადაჭრის გზა, რადგან ასობით ტონას შორის ის უმნიშვნელოა. ახლა არის სუნი, მაგრამ არა საშინელი, როცა გარეთ გათბება, ტრაქტორით გავათანაბრებთ და მიწას დავყრით. ველოდებით, სანამ ყველა გადაყრის, რომ მაშინვე დავხუროთ“, – თავის საუბარში თქვა სოფელ ხანდოს უფლებამოსილმა პირმა აშოტ საჰარიანმა.
ახალქალაქის მერიაში აცხადებენ, რომ არსებული ვითარების შესახებ საქმის კურსში არიან და იმედოვნებენ, რომ სოფლის მოსახლეობა კარტოფილის გარდა სხვა ნაგავს არ გადაყრის.
„ჩვენს მუნიციპალიტეტში ერთ-ერთი დიდი ნაგავსაყრელი იყო ხანდოს ნაგავსაყრელი, რომელიც შარშან იქნა ლიკვიდირებული, ახლა კი სოფლის მოსახლეობა კარტოფილს ისევ იმავე ადგილას ყრის. სოფელ ხანდოშიც და შესასვლელშიც არის ნაგვის ურნები, ანუ სოფელში საკმარისად არის დამონტაჟებული ნაგვის ურნები. ხოლო კარტოფილს ძირითადად დიდ ნაგავსაყრელში ყრიან, რაც დიდ პრობლემას არ წარმოადგენს. თქვენ ჩემზე უკეთ იცით რა ხდება მუნიციპალიტეტში, კარტოფილი გაყინულია“, – თქვა ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის მერიის ეკონომიკური განვითარებისა და ქონების სამსახურის უფროსმა მნაცაკან ფამბუხჩიანმა.
დამპალი, გაფუჭებული კარტოფილი გარემოში მეთანს გამოყოფს, რაც ფერმენტაციაზე მიუთითებს. ამიტომ კომპოსტირება ძალიან მნიშვნელოვანია.
მეთანი (CH4) ძლიერი სათბურის გაზია, რომელსაც გარემოზე მნიშვნელოვანი ზემოქმედება აქვს.
მეთანი მიწისქვეშა ოზონის წინამორბედია. როდესაც ატმოსფეროში მეთანი გამოიყოფა, ის სხვა დამაბინძურებლებთან ერთად მზის სხივების ზემოქმედების დროს რეაგირებს და მიწისქვეშა ოზონს ქმნის. მიწისქვეშა ოზონი ჰაერის მავნე დამბიძურებელია, რომელსაც შეუძლია გამოიწვიოს სუნთქვის პრობლემები, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები და ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები.
წაიკითხეთ ასევე:
