თბილისში „1+4“ საგანმანათლებლო პროგრამაზე სწავლული სტუდენტები ჩივიან, რომ სხვადასხვა უნივერსიტეტში სასწავლო პროგრამა განსხვავებულია, რაც ზოგჯერ სტუდენტებში გარკვეულ უკმაყოფილებას იწვევს.
Jnews-ი ესაუბრა კურსდამთავრებულებს, რომლებიც „1+4“ პროგრამის ფარგლებში სხვადასხვა უნივერსიტეტებში სწავლობდნენ.
ვლადიმერ ვარდანიანმა, რომელმაც წელს თბილისში „1+4” პროგრამით სახელმწიფო უნივერსიტეტში მოსამზადებელი კურსი დაასრულა, სწავლის გაგრძელება ბიზნეს-მენეჯმენტის ფაკულტეტზე გადაწყვიტა. ის ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის სოფელ ბავრადანაა. 2023 წელს ეროვნული გამოცდების ჩაბარების შემდეგ მოსამზადებელ კურსზე ჩააბარა.
„ვფიქრობ, ჩემი ქართული ენის დღევანდელი დონე საშუალებას მომცემს პროფესიულ განყოფილებაში გავაგრძელო სწავლა. „1+4” პროგრამას აქვს გარკვეული ხარვეზები. საქმე იმაშია, რომ სტანდარტული მეცადინეობებისა და საგნების გარდა, არ არსებობს დამატებითი მეცადინეობები ან თუნდაც ფაკულტატიური კურსები, სადაც სტუდენტს შეუძლია აირჩიოს მისთვის საინტერესო ნებისმიერი საგანი. გარდა ამისა, პირველ სემესტრში აუდიო საგნის შესწავლისას ერთდროულად მოსმენა და სავარჯიშოების კომპიუტერით გაკეთება შეგვეძლო, ხოლო მეორე სემესტრში იგივე საგანს მხოლოდ მასალების წაკითხვით და წერილობითი დავალებების აუდიო სავარჯიშოების გარეშე ვასრულებდით, რამაც მთელი საგნობრივი კურსი დამღლელი და არაეფექტური გახადა“, – ჩვენთან საუბარში ამბობს ვლადიმერი.
ის ამატებს, რომ თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შენობა, სადაც სტუდენტები მოსამზადებელ კურსს გადიან, არადამაკმაყოფილებელ მდგომარეობაშია.
ჩვენ ასევე ვესაუბრეთ უნივერსიტეტის სხვა სტუდენტს, რომელსაც არ სურდა მისი სახელის გამოქვეყნება, მაგრამ თქვა, რომ გრძნობს, რომ პროგრამა ყველა ახალ და მიმდინარე სტანდარტებთან ადაპტირებული არ არის. მისი თქმით, არიან პედაგოგები, რომლებიც თვალს ხუჭავენ იმ საგანსა და პროგრამაზე, რომელსაც ასწავლიან, რის გამოც ბევრ სტუდენტს პროგრამის დასრულების შემდეგაც აქვს ენის პრობლემა.
თსუ-ს პროგრამისგან განსხვავებით, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის სტუდენტებს მოსამზადებელ კურსზე საგნის არჩევის უფლება აქვთ, ამის შესახებ ნადია ჰარუთიუნიანმა, რომელმაც „1+4“ პროგრამა წელს დაასრულა და შედეგით ძალიან კმაყოფილია. თავის გამოსვლაში მან აღნიშნა, რომ მან სპეციალურად აირჩია ეს უნივერსიტეტი, რადგან ბევრი უფროსი მეგობრისგან გაიგო, რომ იქ გაკვეთილები უფრო საინტერესო და ეფექტური იყო.
„ჩვენი მეცადინეობები საინტერესოდ გადიოდა, არა მხოლოდ სავარჯიშოების გაკეთება, არამედ პრაქტიკული სამუშაოებიც, რაც გაკვეთილის უფრო მარტივად სწავლაში დაგვეხმარა. დიდ როლს თამაშობს მასწავლებლების მიდგომა და ყურადღებაც. ცუდი ის იყო, რომ, მაგალითად, არჩევითი საგნის შემთხვევაში, სხვადასხვა ენის დონის მოსწავლეები შეიძლებოდა ჯგუფში ერთად ყოფილიყვნენ, მაგრამ მასწავლებლები ყველასგან ერთნაირ შედეგს მოითხოვდნენ“, – ამატებს ნადია.
დავამატებთ იმ ფაქტსაც, რომ სხვა უნივერსიტეტებისგან განსხვავებით პირველ სემესტრში მხოლოდ გრამატიკას გადიოდნენ, რაც, მისი თქმით, ორივე სემესტრში უნდა ყოფილიყო.
სამცხე-ჯავახეთის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სტუდენტმა რიფსიმე ღარსლიანმა მოსამზადებელი კურსი წელს დაასრულა და სწავლას ეკონომიკურ ფაკულტეტზე გააგრძელებს. ის ასევე აცხადებს, რომ უნივერსიტეტში ჩაბარებამდე კარგად არ ფლობდა ქართულ ენას.
„კმაყოფილი ვარ ჩვენი უნივერსიტეტის პროგრამით. უფროსი მეგობრებისგან ყოველთვის ვიღებ რჩევებს, რომ კარგი შედეგის მისაღწევად საჭიროა დიდი შრომა, მეცადინეობები გასაგები და მარტივია. ცუდი ის არის, რომ ჩვენს ირგვლივ ყველა ლაპარაკობს სომხურად და ეს ართულებს ენის სრულად გაგებას, რადგან მის კარგად ათვისებას ბევრი ურთიერთობა სჭირდება“, – ამბობს რიფსიმე.
სტუდენტებს განსხვავებული მოსაზრებები აქვთ, ძნელი სათქმელია, რომელ უნივერსიტეტში მუშაობს „1+4“ პროგრამა უფრო ეფექტურად. იმის გასარკვევად, თუ რატომ არის ასეთი დიდი განსხვავება უნივერსიტეტებში, რადგან პროგრამა ერთი და იგივეა, ვესაუბრეთ კახა გაბუნიას, რომელიც წლების განმავლობაში ხელმძღვანელობდა „1+4“ პროგრამას, რომელმაც დაადასტურა, რომ უნივერსიტეტები თავად ირჩევენ სასწავლო პროგრამას.
„ხარისხის განვითარების ცენტრის” მიერ არის განსაზღვრული პროგრამის ზოგადი სტანდარტები და მახასიათებლები და ნებისმიერი საგანმანათლებლო დაწესებულება, სადაც „1+4” პროგრამა მოქმედებს, ვალდებულია დაიცვას და იხელმძღვანელოს ამ განმარტებებით. რაც შეეხება სასწავლო გეგმას, სხვადასხვა უნივერსიტეტი თავად ავითარებს სასურველ სასწავლო გეგმას, მეცადინეობების ჩამონათვალს და ლიტერატურას, მკაფიო სტანდარტების დარღვევის გარეშე.
ხარისხის უზრუნველსაყოფად, უნივერსიტეტები გადიან აკრედიტაციას, რაც ნიშნავს, რომ კონკრეტული უნივერსიტეტი აკმაყოფილებს ყველა სტანდარტს, რის შემდეგაც მონიტორინგი არ ტარდება, რადგან აკრედიტაციის გავლა ნიშნავს, რომ უნივერსიტეტი სრულად ასრულებს თავის ვალდებულებებს“, – აზუსტებს გაბუნია.
ეროვნული უმცირესობების წარმომადგენლებისთვის განკუთვნილი „1+4“ პროგრამა საქართველოში 2010 წლიდან ხორციელდება. ის საშუალებას აძლევს აბიტურიენტებს ჩააბარონ ქართულ უნივერსიტეტებში მშობლიური ენის ზოგადი უნარების გამოცდის ჩაბარების შემდეგ. თუ გამსვლელ შეფასებას მიიღებენ, არაქართულენოვანი სტუდენტები საქართველოს სახელმწიფო უნივერსიტეტებში ერთი წლის განმავლობაში სწავლობენ ქართულს. საჭირო რაოდენობის ქულების მიღების შემდეგ მათ შეუძლიათ სწავლის გაგრძელება ნებისმიერ ფაკულტეტზე.
ეს პროგრამა არის ეროვნული უმცირესობების სამოქალაქო ინტეგრაციისა და უმაღლესი განათლების ხელმისაწვდომობის ხელშეწყობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მექანიზმი. ხაზგასმით აღვნიშნავთ, რომ 2010-2024 წლებში ეროვნული უმცირესობების წარმომადგენელი სტუდენტების რაოდენობა წლიდან წლამდე იზრდებოდა. მხოლოდ 2020-2022 წლებში დაფიქსირდა უმნიშვნელო კლება, რაც პანდემიასთან იყო დაკავშირებული. მას შემდეგ პროგრამაში მონაწილე ეთნიკური უმცირესობების რაოდენობა კვლავ იზრდება.
