უკრაინის სომეხთა კავშირის არაოფიციალური მონაცემებით, უკრაინაში დაახლოებით 400 000 სომეხი ცხოვრობს. მიუხედავად იმისა, რომ უკრაინაში ახლა ომია, უკრაინელ სომეხთაგან ბევრმა ქვეყანა არ დატოვა და ყველანაირად ცდილობენ მის დახმარებას.
სომხური სამოციქულო ეკლესიის უკრაინის ეპარქიის წინამძღვარმა, ეპისკოპოსმა მარკოსიანმა კიევში მოხალისეები დალოცა.
ძირითადად, სომხები ცხოვრობენ, როგორც დედაქალაქ კიევში, ასევე ლვოვში და საომარი მოქმედებების ეპიცენტრში ოდესაში, ხარკოვში, დონეცკში, დნეპრში, ასევე ყირიმის ზოგიერთ ქალაქში. მთელი ქვეყნის მასშტაბით, გარდა უკრაინის სომეხთა კავშირისა, არსებობს 20 რეგიონული თემი. უკრაინაში მოქმედებს სომეხი ახალგაზრდების კავშირი, სპორტის, განათლების, ისტორიულ-კულტურული, უკრაინის სომეხთა კავშირის ქალთა კომიტეტები.
სომხები წარმოდგენილნი არიან ქვეყნის ცხოვრების ყველა სფეროში, პოლიტიკით დაწყებული კულტურის, ჯანდაცვის, სპორტისა და სამხედრო სფეროთი დასრულებული. ახლა სომხები, ისევე, როგორც ქვეყნის სხვა მცხოვრებლები, განიცდიან ომს, დაბომბვას და ქვეყნის სხვა გაჭირვებებს.
კიევის მკვიდრი მარატ აკოპიანი თვლის, რომ ომი უფრო ტერორია მშვიდობიანი მოსახლეობის მიმართ, ვიდრე სამხედროების მიმართ. მისი თქმით, სომხური თემი ერთმანეთთან მჭიდრო კავშირშია. ამ კავშირს კოორდინაციას უწევს ორგანიზაცია უკრაინის სომეხთა კავშირი. ყველა რეგიონს ჰყავს საკუთარი თემის ხელმძღვანელები, რომლებიც კოორდინირებულია კიევთან. იმ ქალაქებშიც კი, რომლებიც გარშემორტყმულია, როგორიცაა მარიუპოლი და ხერსონი, ლუგანსკი, დონეცკი…
“საზოგადოება შედგება სომეხი ეროვნების უკრაინის მოქალაქეებისგან. შესაბამისად, განსხვავება არ არის და სიფრთხილის ზომა ყველასთვისაა, რა თქმა უნდა, ისინი ასევე სომხეთის მოქალაქეებისთვისაა, მაგრამ ისინი ცოტანი არიან. ბევრი მათგანი პოლონეთში წავიდა დასავლეთ უკრაინის გავლით, უმნიშვნელო ნაწილი გაემგზავრა სომხეთში, მაგრამ ყველა დაბრუნდება, ჩვენ კავშირში ვართ. (…) თითოეული ჩვენგანი თავის საქმეს აკეთებს, ყველანაირად ეხმარება, როგორც მშვიდობიან მოსახლეობას, ასევე ჯარს რითაც შეგვიძლია. ჩვენი ქვეყნის პრობლემები- ჩვენი პრობლემებია. გამარჯვება – ჩვენი გამარჯვებაა“, – ამბობს მარატ აკოპიანი.
ჟიტომირის სომხები გაჭირვებულებს საკვებს ურიგებენ
მარატი ამაყობს თავისი სამშობლოთი და შვილით, რომელიც ახლა ასევე იბრძვის თავისი ქვეყნისთვის ტერიტორიულ დაცვაში.
“ომის ამ 8 წლის განმავლობაში გვყავდა 100-ზე მეტი დაღუპული, რომლებიც უკრაინის ჯარში მსახურობდნენ. საზოგადოება ყველგან ცდილობს დაღუპულთა ოჯახებს დაეხმაროს. დაღუპულების შესახებ ინფორმაცია არ არსებობს. ამ ომის დროს სამხედროებს შორის დაღუპულთა შესახებ ინფორმაცია არ არის, მაგრამ არის ინფორმაცია ხერსონში ერთი მოკლული სამოქალაქო პირის შესახებ. ისინი ძირითადად ურტყამენ სამოქალაქო ობიექტებს, ვერ ებრძვიან ჯარს, ცდილობენ თავი აარიდონ. ამიტომ დარტყმები ქალაქებს ეცემა. ჩვენი ნათესავები საფრანგეთიდან დახმარებას გვთავაზობდნენ, მაგრამ ჯერჯერობით ჩვენ თვითონ ვუმკლავდებით, რადგან საზოგადოება ძლიერია. ჩვენ თვითონ შეგვიძლია დავეხმაროთ ჩვენს თანამემამულეებს. სხვა დახმარება არ არის საჭირო. ომი უნდა დასრულდეს, ჩვენ უნდა გავიმარჯვოთ, სხვა გამოსავალი ამ მდგომარეობიდან არ არის”, – ამბობს მარატი.
ხშირად სოციალური ქსელების ფართობებში შეიძლება წააწყდეთ გარკვეული ადამიანების დახმარების მოწოდებებს, რომლებიც ვერ ზრუნავენ საკუთარ თავზე, მოხუცებზე, შშმ პირებზე… ხშირად, დახმარების მსგავს მოწოდებებს ეხმაურება, მათ შორის სომხური სათვისტომო. მაგალითად, ხარკოვში, რომელიც ინტენსიური დაბომბვის ქვეშაა, სომხებს, არა მარტო სომხური ეკლესიის ეზოში შეუძლიათ დახმარების აღმოჩენა. სხვა ქალაქებშიც ბევრი აქტივისტია. ერთ-ერთი მათგანია კიეველი სიუზანა მნაცაკანიანი.
„ევროსაბჭოში ვმუშაობ, თუმცა ახლა შვებულებაში ვარ, ხელფასი მაქვს, სახლიდან წასასვლელი მქონდა, მთელი ოჯახი ერთად ვართ, პროდუქტი გვაქვს, წყალი, სინათლე და ყველაფერი სიცოცხლისთვის. ომისა და სხვის სახლში ცხოვრების აუცილებლობის საშინელი ტკივილის გარდა არაფერი მაწუხებს. ვცდილობ ყველას დავეხმარო, რითაც შემიძლია. ქალაქში, სადაც დროებით დავსახლდით, ჰუმანიტარული პრობლემები არ არის, ამიტომ «ხელებში» აუცილებლობა არ არის. ჩვენ ვეხმარებით ონლაინ და საინფორმაციო სივრცეში, ასევე ფინანსურად. სომხები უკრაინელი ხალხის განუყოფელი ნაწილია. შესაბამისად, ჩვენ შეშფოთებული ვართ ყველა იმ პრობლემის გამო, რასაც უკრაინა აწყდება რუსეთის სამხედრო აგრესიის გამო“, – ამბობს სიუზანა მნაცაკანიანი.
ზაპოროჟიეს სომხები ეხმარებიან თავდაცვითი სტრუქტურების მშენებლობაში
ბევრმა სომეხმა, უკრაინელმა და სხვამ დატოვა ქალაქები, რომლებიც საარტილერიო ჭურვებმა გაანადგურა. არმინე ხარაზიანი არ აპირებს ხარკოვის დატოვებას, რომელიც ყოველ დღე ზედიზედ იბომბება. ის სომხეთის მოქალაქეა, რომელიც 28 წელია უკრაინაში ცხოვრობს. მთელი ამ ხნის განმავლობაში, მისი თქმით, ის არასოდეს შეხვედრია ქსენოფობიას, დისკრიმინაციას, სიძულვილის ენას, მიუხედავად მისი ეთნიკური წარმომავლობისა, როგორც ამას სხვადასხვა მედიაგამოცემები და პიროვნებები სოციალურ ქსელებში წარმოადგენენ.
“ისვრიან, ხალხი აღარ არის პანიკაში, როგორც ადრე იყო. არიან ადამიანები, რომლებიც სახლებში რჩებიან, მაგრამ ძირითადად ყველა სარდაფში შექმნილია საიმისო პირობები, რომ ხალხი დაიმალოს, გარდა ამისა, არის თავშესაფრები, სარდაფები შენობების ქვეშ და პირველივე დღიდან ხალხს შეეძლო ინტერნეტის საშუალებით გადაეწყვიტა სად დამალულიყო. ზოგიერთი ქალაქგარეთ გაემგზავრა, აგარაკებზე, ზოგმა მეგობრებთან ერთად მონახა უსაფრთხო ადგილი. ზოგიერთმა საკუთარი მეუღლეები და შვილები დასავლეთით გაგზავნა, უფრო უსაფრთხო ადგილებში, მაგრამ კაცები დარჩნენ და იცავენ სამშობლოს. პროდუქტები მაღაზიებში არის. ვერ გეტყვით რამდენი სომეხი დარჩა ქალაქში, მაგრამ, ალბათ, დაახლოებით ნახევარი წავიდა ან უსაფრთხო ქალაქებში გადავიდნენ. ხოლო ვინც დარჩა, მოხალისეები, ეხმარებიან, ამზადებენ საკვებს და სხვა დახმარებას უწევენ ჯარს, პენსიონერებს და უსახლკარო ხალხს“, – ამბობს არმინე.
მისი თქმით, ამ დროისთვის მას დახმარება არ სჭირდება. ახლა ამ ქვეყანას უჭირს და ის მას არ მიატოვებს, რადგან ამას მისი მხრიდან ღალატად მიიჩნევს.
”არასოდეს მინახავს ეთნიკური ნიშნით დისკრიმინაცია, 28 წელია ამ ქვეყანაში ვცხოვრობ, რუსულად ვლაპარაკობ და არავის არაფერი უთქვამს, რუსეთში კი ჩვენ მეორე ხარისხოვნად გვთვლიან, უკრაინაში კი სომხებს დიდი პატივისცემით ეპყრობიან და არა მარტო სომხებთან მიმართებაში… ხარკოვი- ინტერნაციონალური ქალაქია და აქ სხვადასხვა ეროვნების ხალხი ცხოვრობს. ამდენი ხანია დისკრიმინაცია არ მინახავს და არც მსმენია”, – ამბობს არმინე ხარაზიანი.
ომი განურჩევლად ყველა ეროვნების ადამიანს უქმნის საფრთხეს. რუსეთ-უკრაინის ომში ერთმანეთს რუსი და უკრაინელი სომხები, რუსები, უკრაინელები ებრძვიან…
