სოფელ ოკამის ცენტრში ჩამონადენი წყაროებით წარმოქმნილი „ტბა“ ნელ-ნელა ღია კანალიზაციად იქცევა.
წლების განმავლობაში ახალქალაქის სოფლების მაცხოვრებლები სხვადასხვა გზით, საკუთარი შესაძლებლობების შესაბამისად, წყვეტდნენ კანალიზაციის პრობლემას. ზოგიერთმა კანალიზაცია საკუთარ სახლებთან ახლოს გამავალ ნაკადულებს შეაერთა, ზოგმა კი საკუთარ მიწაზე ჭები გათხარა.
ხშირად, რამდენიმე მეზობლის კანალიზაციისგან გუბე წარმოიქმნება, საიდანაც ცხოველები მოგვიანებით წყალს სვამენ. ვეტერინარებს ამ საკითხთან დაკავშირებით განსხვავებული აზრი აქვთ: ზოგი ამტკიცებს, რომ ეს ცხოველისთვის დიდ საფრთხეს არ წარმოადგენს, ზოგი კი შეშფოთებულია და აღნიშნავს, რომ კანალიზაციის შედეგად წარმოქმნილი როგორც მდგომი, ასევე მომდინარე წყალი გარდაუვლად შეიძლება შეიცავდეს ვირუსებსა და პარაზიტებს, რომლებიც ცხოველებიდან ადამიანებზე ხორცის ან რძის საშუალებით შეიძლება გადავიდეს.
„ბინძური წყალი ყოველთვის ცუდია ცხოველის ჯანმრთელობისთვის და მომავალში გავლენას მოახდენს წარმოებაზე“, – ამბობს ვეტერინარი ბადრი ნათენაძე.
მსგავს სიტუაციას ვხედავთ ოკამში. სოფლის ცენტრალურ ნაწილში არის პატარა წყალსაცავი, სადაც ადრე პირუტყვი წყალს აქედან სვამდა. თავდაპირველად, წყალსაცავი ახლომდებარე წყაროებიდან მომდინარე სუფთა წყლით ივსებოდა, მაგრამ წლების განმავლობაში რამდენიმე სახლის კანალიზაცია იქ მიემართებოდა.
„სოფლის პირუტყვი ძირითადად სოფლის გარეთ სვამს წყალს. იქ წყალი ორ ადგილასაა სუფთა, კანალიზაცია არ არის. რადგან ჩვენს სოფელში ბევრი პირუტყვია და წყალი ცოტაა, შესაძლებელია, რომ ამ შემთხვევაში პირუტყვი სოფელში მოიყვანონ წყლის დასალევად. არ ვიცი, საშიშია თუ არა ეს წყალი პირუტყვისთვის, მაგრამ პირუტყვს ყველგან მსგავსი დაგროვილი გუბეებიდან რწყავენ, სხვა სოფლებშიც სუფთა მდინარეები არ არის“, – ამბობს ოკამის ერთ-ერთი მცხოვრები.
მაშინაც კი, თუ სოფელში სუფთა წყალი არ არის, აუცილებელია კანალიზაციის შედეგად წარმოქმნილი გუბეების მონიტორინგი და რეგულარული გაწმენდა.
ასეთი გუბეებიდან წყალი ხშირად სარწყავადაც გამოიყენება, რაც ნიადაგის ხარისხის გაუარესებას იწვევს. ჩვენ ვესაუბრეთ აგრონომს, ეღიშე აღაჯანიანს. ის ამბობს, რომ მინდვრების მორწყვა მდგარი წყალსაცავებიდან არ არის წახალისებული.
„ასეთი წყლით მინდვრის მორწყვა შეუძლებელია, ის შხამიანია. ახლა სახლში ყველა ქიმიურ საწმენდ საშუალებებს იყენებს, რაც მოსავალზე დიდ გავლენას ახდენს“, – ამბობს ის.
მიწაზე კანალიზაციის ორგანიზების წესიც არ არის მოსახერხებელი მაცხოვრებლებისთვის. ის უსიამოვნო სუნს იწვევს, ზოგჯერ კი ბლოკირებას, რის შედეგადაც ახალი ორმოს ამოთხრა აუცილებელია.
„სხვა ვარიანტი არ არის, ჩვენც ამოთხარეთ ორმო. წყალსაცავთან უფრო ახლოს რომ ყოფილიყო, იქაც შეგვეძლო მისი შეერთება. კარგი იქნებოდა, სოფელს ზოგადი გადაწყვეტა მიეცა, სეპტიკური სისტემა ცოტა ძვირია და ახლა მის გამოყენებაზე არ ვფიქრობ“, – ამბობს სოფელ ჰოკამის ერთ-ერთი მკვიდრი.
სოფელში კანალიზაციის სისტემის არარსებობა რიგ პრობლემებს იწვევს, რომელთაგან ყველაზე მნიშვნელოვანი გარემოსდაცვითია და მათგან წარმოშობილ პრობლემებს უკავშირდება. წლების განმავლობაში ყოველდღიურ ცხოვრებაში გამოყენებული ქიმიური საწმენდი საშუალებების რაოდენობა გაიზარდა. ამ წყლის ღია სივრცეში პირდაპირ ჩაშვება ბუნებას აზიანებს.
ყველა ამ პრობლემის მოსაგვარებლად აუცილებელია მოსახლეობის მიერთება საერთო კანალიზაციის სისტემასთან. ვინაიდან სოფლებში ის ამჟამად არ არის და ჩვენი ინფორმაციით, უახლოეს მომავალში მშენებლობის გეგმა არ არსებობს, აუცილებელია ალტერნატიული გადაწყვეტილებების შესწავლა.
ჰნაზიკ ავეტისიან