სოფელ კუმურდოში საკათედრო ტაძრის რესტავრაცია უკვე მეშვიდედ იწყება, თუმცა ბოლო წლებში რესტავრაციის ფარგლებში ცოტა რამ გაკეთდა, წელს კი საერთოდ არაფერი გაკეთებულა.
X საუკუნის კუმურდოს ტაძარში, როგორც მას ადგილობრივები უწოდებენ, სურბ ჰამბარძუმის ეკლესიაში, სარესტავრაციო სამუშაოები ჯერ კიდევ 2016 წელს დაიწყო. სარემონტო სამუშაოების დასაწყისში ითქვა, რომ სამუშაოები 3 წელი გაგრძელდებოდა, თუმცა 2018 წელს განაცხადეს, რომ სამუსაოები საბოლოოდ 2021 წელს დასრულდება, ანუ არა 3, არამედ 5 წელი. მაგრამ ტაძრის რესტავრაცია არც 2021 წელს და არც 2022 წელს არ დასრულებულა, ხოლო წელს სამუშაოები საერთოდ არ განახლებულა.
2021 წელს შპს «არქიტექსის» თანამშრომლებმა, რომელიც რესტავრაციით იყო დაკავებული, Jnews-თან ინტერვიუში თქვეს, რომ გუმბათამდე 2022 წელს ჩასვლას აპირებდნენ, რის შემდეგაც შესვენება უნდა მომხდარიყო გუმბათის მოწყობილობასა და ფორმაზე შესათანხმებლად, მანამდე კი დროებითი გუმბათი უნდა დადგმულიყო, მაგრამ მაშინაც ვარაუდობდნენ, რომ აღდგენითი სამუშაოები რამდენიმე წელიწადს გაგრძელდებოდა. ჯერ კიდევ 2022 წლის ივნისში Jnews-მა საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოს მიმართა, რათა გაერკვია, რა სარესტავრაციო სამუშაოები მიმდინარეობს და როდის დასრულდება. თუმცა, მოთხოვნის ხელახლა წარდგენის მიუხედავად, პასუხი არ ყოფილა.
სოფლის ცენტრში შეკრებილი კუმურდოს მოსახლეობა ირწმუნება, რომ წელს ტაძრის რესტავრაციის სამუშაოები არ ჩატარებულა.
“ამდენი წელია დაიწყო და წინ ვერ მიდის. გუმბათი დარჩა. წელს საერთოდ არაფერი გაუკეთებიათ. წელს ჩამოვიდნენ და 2 დღე რაღაც გააკეთეს და წავიდნენ” – ამბობს კუმურდოს მცხოვრები.
“იმდენი სამეა დარჩენილი, რომ ვფიქრობ დასრულებისთვის ჯერ კიდევ 2-3 წელი დასჭირდებათ. წელს არანაირი სამუშაო არ შესრულებულა. შესაძლოა დაფინანსების პრობლემა აქვთ”, -ამბობს მეორე მცხოვრები.
ტაძრის ეზოში შესვლა ვერ მოხერხდა, დაცვამ არ შეგვიშვა, თუმცა მოსახლეობა ამბობს, რომ ტაძარში თავისუფლად შედიან და სანთლებს ანთებენ. სურათების ან ვიდეოს გადაღება შეიძლებოდა, მაგრამ არა რესტავრაციის ტერიტორიაზე. კითხვაზე, მიმდინარეობს თუ არა რაიმე სამუშაოები ტაძარში, დაცვამ გვაცნობა, რომ ინფორმაციის გაცემის უფლება არ აქვთ, გვითხრა, რომ ინფორმაციის მიღება შესაძლებელია საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოდან.
Jnews-ი საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოს მორიგ მოთხოვნას გაუგზავნის. პასუხი ჯავახეთის საინფორმაციო ცენტრის შემდგომ მასალებში, თუ Jnews-ი მიიღებს მას.
შეგახსენებთ, რომ პროექტი შეადგენს 3 000 000 ლარს – “კუმურდოს საკათედრო ტაძრის აღდგენა” – 2016 წლის ივლისში დაიწყო. სოფელი კუმბურდო გამოირჩევა Х საუკუნეში აგებული მონუმენტური ტაძრით, რომელიც დიდებულად აღმართულია დღემდე. ის ააგო ეპისკოპოსმა იოანემ 957-964 წწ, აფხაზთა მეფის ლეონ III-ისა და ზვიად ერისთავის დროს. იმ დროს კუმურდო იყო ჯავახეთის ქართველი ბელადის ბაგრატ IV დიდის (1027-1072) რეზიდენცია, რომელმაც სამხრეთის გალერეა ააშენა. სარესტავრაციო სამუშაოები არქეოლოგიური გათხრების დროს ამოსული ძვლების ირგვლივ ატეხილი სკანდალით დაიწყო. დამატებითი ინფორმაცია რესტავრაციის ისტორიის შესახებ შეგიძლიათ იხილოთ შემდეგ ბმულებზე.
კუმურდოს ტაძრის რესტავრაცია, რამდენიმე წლით გაგრძელდება (Photo)
