1 ივლისს, ახალქალაქში აშუღ ალიკ ჯავახკის წიგნის „ჯავახეთის ძახილის“ პრეზენტაცია საზეიმოდ გაიმართა. სიმღერების წიგნი გამოიცა თოვმას პოღოსიანის ძალისხმევით, გამოქვეყნდა სომხური ხალხური სიმღერების სერიებში „საგანძური“. სიმღერების კრებული გამოიცა მოსკოვში მცხოვრები ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის სოფელ მერენიიდან ძმები პაპოიანების – რობერტის, მარტუნისა და გიორგის ფინანსური მხარდაჭერით.
აშუღ ალიკ ჯავახკის წიგნის პრეზენტაციას დაესწრო სომხეთის რესპუბლიკის სახალხო არტისტი, ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, ერევნის კომიტასის სახელობის სახელმწიფო კონსერვატორიის პროფესორი, კულტურული ასოციაცია „საიათ-ნოვას“ პრეზიდენტი თოვმას პოღოსიანი “საიათ-ნოვას” ანსამბლის ეთნოგრაფიული სიმღერით, ახალქალაქის საკრებულოს თავმჯდომარე ნაირი ირიციანი, საკრებულოს დეპუტატი ჰამლეტ მოვსისიანი, ახალქალაქის კულტურის სფეროს სხვადასხვა წარმომადგენელი, ასევე ახალქალაქის მომავლის სახლის, სამხატვრო სკოლის დირექტორები, ახალგაზრდული ცენტრი და სხვები.
პრეზენტაციის გახსნის ცერემონია სომხეთის რესპუბლიკის სახალხო არტისტმა თოვმას პოღოსიანმა ჩაატარა, რომელმაც თავის გამოსვლაში თქვა:
„სომხურ აშუღურ ხელოვნებას დიდი ისტორია აქვს და ამ სფეროში ბევრი დიდი ადამიანი გამოუშვა. დღეს, აშუღთა კავშირის კულტურული ასოციაციის ცენტრმა „საიათ-ნოვამ“ 2012 წლიდან დაწყებული სომხური აშუღური სიმღერების სერია „საგანძური“ გამოსცა, რომლის შემდეგი ტომი იყო აშუღ ალიკ ჯავახკის კრებული. ეს ნაბიჯი შემთხვევით არ გადავდგი, აშუღ ალიკ ჯავახკზე უფრო ნიჭიერი აშუღები გვყავდა, რომლებიც ამ სერიაში არ შევიდნენ, მაგრამ ალიკ ჯავახკი ყველასგან განსხვავდება თავისი დიდი მახასიათებლით: ის ჯავახური სამყაროს კულტურის მოღვაწეა. მისი წყალობით ჯავახური სამყაროს ჩვენი სომხები მტკიცედ არიან დაკავშირებული მშობლიურ მიწასთან და ურყევნი არიან თავიანთი პოზიციების დათმობაში. ჩემთვის ეს უფრო მნიშვნელოვანი მახასიათებელია, ვიდრე მისი აშუღური ღირებულება“.
სომხეთის რესპუბლიკის სახალხო არტისტმა, ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორმა, ერევნის კომიტასის სახელობის სახელმწიფო კონსერვატორიის პროფესორმა, “საიათ-ნოვას” კულტურული ასოციაციის პრეზიდენტმა თოვმას პოღოსიანმა აშუღ ალიკს მიულოცა და სამახსოვრო საჩუქრები გადასცა. მან აშუღს ჯანმრთელობა და მრავალი ბედნიერი წელი უსურვა.
ამასთან, პოღოსიანმა აღნიშნა, რომ სომხურ ხელოვნებაში 2000-ზე მეტი აშუღი იყო, მაგრამ მათგან მხოლოდ 16-ს აქვს წიგნი, ხოლო მე-17 იყო ჩვენი დროის აშუღი – ალიკ ჯავახკი.
პრეზენტაციაზე ანსამბლი „საიათ-ნოვა“ სხვადასხვა ნაწარმოებებით წარდგა, მათ შორის აშუღ ალიკ ჯავახკის ნაწარმოებებით. მისმა მოსწავლეებმაც შეასრულეს ნაწარმოებები აშუღების სიმღერების სიიდან.
მისალოცი სიტყვით გამოვიდნენ აშუღ ლეილი, ახალქალაქის სომხური ახალგაზრდული ცენტრის პასუხისმგებელი კარინე თადევოსიანი და საკრებულოს დეპუტატი ჰამლეტ მოვსისიანი.
მოვსისიანმა სიტყვით გამოსვლისას აღნიშნა, რომ აშუღ ალიკის მსგავს ადამიანებს სიცოცხლეშივე უნდა სცენ პატივი, და საკრებულოს პრეზიდენტთან და უშუალოდ აშუღებთან განხილვის შემდეგ სურთ აშუღის დღის დანიშვნა, რომელიც ტრადიციად იქცევა და ყოველწლიურად აღინიშნება.
პრეზენტაციის დასასრულს სიტყვით გამოვიდა აშუღ ალიკ ჯავახკიც, რომელმაც მადლობა გადაუხადა ყველას, ვინც მხარი დაუჭირა.
„უღრმესი მადლობა ყველას. თოვმას პოღოსიანი შემიძლია ჩემს ძმად, ჩემს ხელოსნად ჩავთვალო. ადამიანი, რომელიც დიდ საქმეს აკეთებს სომეხი ხალხისთვის. შეიძლება ვისაუბროთ არა სიმღერების ავტორზე, არამედ თოვმას პოღოსიანზე, რადგან ის რომ არა, უნდა ვაღიარო, რომ ეს წიგნი არ გამოიცემოდა. ის ხალხის სიყვარულით სარგებლობს, დიდება და პატივი ჩემს ხელოსანს! არ ვიცი სიტყვებით როგორ გამოვხატო მადლიერება, იმედია ყველაფერი კარგად იქნება. ჩვენ უნდა ვემსახუროთ ჩვენს ხალხს“, – თქვა აშუღ ალიკ ჯავახკმა.
თავის გამოსვლაში ქსპოიანმა ასევე ხაზი გაუსვა სომხურ-ქართული ურთიერთობების მნიშვნელობას და აღნიშნა, რომ სომეხი და ქართველი ყოველთვის ძმურად უნდა იყვნენ. მან მადლობა გადაუხადა რეგიონის ხელმძღვანელობას და აღნიშნა, რომ აშუღების სკოლის შექმნაში ძალიან მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ახალქალაქის საკრებულოს ხელმძღვანელმა ნაირი ირიციანმა.
„ჯავახკის ძახილი“ წიგნის პრეზენტაცია ანსამბლ „საიათ-ნოვას“ აშუღ ალიკ ჯავახკისა და მისი სტუდენტების ერთობლივი შესრულებით დასრულდა. რის შემდეგაც იყო გამასპინძლება.
