საქართველომ 2023 წლის დეკემბერში, მრავალწლიანი მცდელობის შემდეგ, ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსი მიიღო. სტატუსი მიენიჭა ცხრა ნაბიჯისგან შემდგარი ჩამონათვალით, რომლის დასრულების შემდეგ საქართველო ევროკავშირში გაწევრიანების შესახებ მოლაპარაკებებზე გადავა. თუმცა, მთავრობის მიერ ინიცირებული კანონპროექტი „გარე გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ 9-დან ორ პუნქტს პირდაპირ ეწინააღმდეგება, რომელიც საქართველომ უნდა შეასრულოს: სამოქალაქო საზოგადოების საქმიანობის თავისუფლების უზრუნველყოფა და ევროკავშირისა და მისი ღირებულებების წინააღმდეგ დეზინფორმაციასთან ბრძოლა.
მას შემდეგ, რაც „ქართულმა ოცნებამ“ პარლამენტში „უცხოური აგენტების შესახებ“ კანონპროექტი მეორედ, იგივე შინაარსით, მაგრამ სხვა სახელით წარადგინა და პირველი მოსმენით მიიღო, ევროპული ქვეყნებისა და ინსტიტუტების გამოხმაურება მოჰყვა.
გერმანიის ბუნდესტაგის საგარეო ურთიერთობათა კომისიის თავმჯდომარე მიხაელ როტი ხაზს უსვამს ბერლინის პოზიციას „გარე გავლენის გამჭვირვალობის“ კანონპროექტთან დაკავშირებით, რომელსაც „ქართული ოცნება“ ხელახლა ავრცელებს.
„ძვირფასო კობახიძე, გერმანიის ელჩმა ჩვენი კანცლერის სწორი ციტირება მოახდინა! მინდა დაგარწმუნოთ, რომ ბუნდესტაგის აბსოლუტური უმრავლესობა კატეგორიულად ეწინააღმდეგება „უცხოელი აგენტების კანონს“. გთხოვთ, უარყავით კანონპროექტი! სრული სოლიდარობა ქართველ ხალხს, რომელიც ევროკავშირის ღირებულებებს უწევს დემონსტრაციას“, – წერს მაიკლ როტი X სოციალურ ქსელში.
ამ საკითხთან დაკავშირებით თავისი პოზიცია ევროკავშირმაც გამოთქვა. ევროპული საბჭოს პრეზიდენტმა შარლ მიშელმა კომენტარი გააკეთა საქართველოს მმართველი პარტიის განზრახვაზე, მიიღოს კანონი უცხოური აგენტების შესახებ, რომელსაც ოფიციალურად „გარე გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ ჰქვია.
„მინდა ცხადად ვთქვა: კანონპროექტი „გარე გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ საქართველოს მისწრაფებებს ევროკავშირისა და მისი გაწევრიანების ტრაექტორიას არ შეესაბამება. ეს არ დააახლოებს საქართველოს ევროკავშირთან, არამედ უფრო დააშორებს“, – განაცხადა ევროპული საბჭოს პრეზიდენტმა შარლ მიშელმა.
საქართველოს მმართველი პარტია კრიტიკის საპასუხოდ დასავლელ პარტნიორებს „ქვეყნის შიდა საქმეებში გადამეტებულ ჩარევაში ადანაშაულებს“.
ნეგატიური დამოკიდებულება გამოხატეს საქართველოს სხვა დასავლელმა პარტნიორებმაც, როგორიცაა აშშ. აშშ-ში მიიჩნევენ, რომ საქართველოში განხილული კანონპროექტი „უცხოური აგენტების შესახებ“ გამჭვირვალობის უზრუნველყოფის გაცხადებულ მიზანთან შეუთავსებელია. ამის შესახებ სახელმწიფო დეპარტამენტის პრესსამსახურის უფროსის მოადგილემ ვედანტმა განაცხადა.
„ჩვენი შეხედულება გამოიხატება შემდეგში, მსგავსი კანონმდებლობა გამოიყენეს კრემლმა და სხვა ქვეყნებმა სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და მედიის სტიგმატიზაციისა და რეპრესიების მიზნით. ასეთი საკანონმდებლო საქმიანობა უადგილოა, თუ მისი მიზანი გამჭვირვალობის ხელშეწყობაა“, – განაცხადა მან.
ნატოს გენერალური მდივნის სპეციალურმა წარმომადგენელმა კავკასიასა და ცენტრალურ აზიაში, ხავიერ კოლომინამ საქართველოში განხილულ კანონს „უცხოური აგენტების შესახებ“ „ნაბიჯი უკან“ უწოდა.
„ნატო შეშფოთებულია თბილისში პირველი მოსმენით მიღებული კანონპროექტით. საქართველოსთვის, როგორც ნატოს კანდიდატისთვის, მთავარია იქონიოს შესაბამისი ჩარჩო მედიის თავისუფლებისა და სამოქალაქო საზოგადოების მონაწილეობის უზრუნველსაყოფად. ეს პროექტი უკან გადადგმული ნაბიჯია და არ უწყობს ხელს საქართველოს ევროატლანტიკურ ინტეგრაციას“, – წერს კოლომინა X სოციალურ ქსელში.
ქართველ ექსპერტთა გაერთიანებას მიაჩნია, რომ ასეთი ნაბიჯი საქართველოს ევროკავშირს დააშორებს, შეცვლის, როგორც ქვეყნის საგარეო პოლიტიკის ვექტორს, ასევე მის ფარგლებს გარეთაც.
„ევროკავშირში უნგრეთის მცდელობა მიეღო ასეთი კანონი, მართალია მიიღო ასეთი კანონი, მაგრამ შემდეგ ევროკავშირის სასამართლომ შეისწავლა ეს კანონი, დაადგინა, რომ ადამიანის უფლებებს არღვევს, არღვევს ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო კონვენციებს და აჩვენა, რომ ევროპული კანონმდებლობის საფუძვლებსაც კი არღვევს, და მან ეს კანონი გააუქმა. ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ 2014 წელს რუსეთის კანონის საბოლოო დასკვნა გააკეთა და გადაწყვიტა, რომ ეს არის არაადამიანური, ანტიდემოკრატიული, რომ უნდა აიკრძალოს რუსეთში, ასევე უნდა დაჯარიმდეს რუსეთი, რომ ჯარიმა გადაუხადოს ამ კანონის ქვეშ მყოფ 70 რუსულ ორგანიზაციას, რის გამოც მიაყენეს მორალური და მატერიალური ზიანი იმის გამო, რომ მათ უცხოური აგენტის შლეიფი მიენიჭათ. ამიტომ ევროპული მხარე „რუსული ტიპის“ მიმართებაში უკვე ნათლად გაერკვა, რომ ევროკავშირისთვის და ევროპული სივრცისთვის მიუღებელია. და როცა საქართველო ევროკავშირში გაწევრიანებას აპირებს, რა თქმა უნდა, ევროპულმა სახელმწიფოებმა, ინსტიტუტებმა, ყველამ ერთხმად თქვა, რომ ასეთი კანონის მიღება არ შეიძლება, წინააღმდეგ შემთხვევაში საქართველო ევროკავშირის მიმართულებით წინ ვერ წავა. ჩვენ ევროკავშირთან ასეთი კანონის მქონე ქვეყანაში მოლაპარაკებებს არ დავიწყებთ და საფრთხეც კი არის, რომ წაგვართმევენ კანდიდატის სტატუსს, რომელიც დიდი გაჭირვებით მოვიპოვეთ“, – ამბობს ფონდ რონდელის უფროსი სამეცნიერო თანამშრომელი კახა გოგოლაშვილი.
