ბოლო დღეებში საქართველოში ბენზინი მკვეთრად გაძვირდა, მოსახლეობაში პანიკა იგრძნობა, ყველა ელოდება, რომ საკვები პროდუქტებიც გაძვირდება. რა შეიძლება გამოიწვიოს ბენზინზე გაძვირებამ, რატომ მოხდა ეს და რა უნდა გააკეთოს ხალხმა, JNEWS-ს ეკონომიკური საკითხების ექსპერტი ვლადიმერ პაპავა ესაუბრა.
ბენზინის ფასების მკვეთრი ზრდის შემდეგ, ბევრმა მძღოლმა ტრანსპორტირების მაღალ ხარჯებზე ჩივილი დაიწყო. კარინე ქალაქში მუშაობს და სამსახურში ყოველდღე სოფლიდან მანქანით დადის. მისი თქმით, ბენზინის გაძვირების შემდეგ თითქმის მთელ ხელფასს სამსახურში წასვლაზე ხარჯავს.
„ბენზინის გაძვირებამ პირდაპირ იმოქმედა ჩემს ბიუჯეტზე, ბენზინზე ყოველდღიურად 15 ლარს ვხარჯავ, ეს არ არის მომგებიანი, ჩემი ხელფასი ცოტაა“, – ამბობს კარინე.
ახალქალაქში სხვადასხვა ბენზინგასამართ სადგურებზე ბენზინის ფასი სხვადასხვაა, 5-დან 20 თეთრამდე მერყეობს.
საქართველოში 1 ლიტრი ბენზინი (Euro Regular) 2023 წლის სექტემბერში 2,79 ლარი ღირდა, ოქტომბერში კი 3,17 ლარი გახდა.ერთი თვის განმავლობაში ფასი 38 თეთრით გაიზარდა, რაც დაახლოებით 14%-ს შეადგენს.
ეკონომიკის საკითხების ექსპერტი ვლადიმერ პაპავა განმარტავს, რატომ გაიზარდა ბენზინი და რა ფაქტორებმა მოახდინა ამაზე გავლენა.
„დასავლეთის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებული სანქციებიდან გამომდინარე, აშშ-მ მოითხოვა, რომ საუდის არაბეთმა გაზარდოს ნავთობის მოპოვება, რათა ფასმა დაიწიოს. მათ არ შეასრულეს აშშ-ს მოთხოვნა და, პირიქით, შეამცირეს წარმოება, შედეგად ნავთობის მიწოდება მსოფლიო ბაზარზე შემცირდა, რის შედეგადაც ფასები გაიზარდა. ეს არის პირველი ფაქტორი. სიტუაციას კიდევ უფრო ამძიმებს ის, რომ დაიწყო ომი ისრაელსა და პალესტინელ ტერორისტებს შორის და ეს არის ზუსტად ახლო აღმოსავლეთის რეგიონი, სადაც ნავთობის მთავარი მწარმოებელი ქვეყნებია კონცენტრირებული“, – ამბობს ვლადიმერ პაპავა.
ვლადიმერ პაპავას თქმით, ნავთობის მწარმოებელ ქვეყნებს შეუძლიათ გაზარდონ ნავთობის ექსპორტი და დაფარონ ნავთობისა და ნავთობპროდუქტების მიწოდების დეფიციტი, მაგრამ საქართველოს არ აქვს სიტუაციის დაბალანსების შესაძლებლობა. სახელმწიფო ამ შემთხვევაში ვერაფერს გააკეთებს.
ექსპერტი არ გამორიცხავს, რომ სატრანსპორტო ხარჯების ზრდამ გამოიწვიოს ინფლაციის ზრდა არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ მთელ მსოფლიოში. ის ასევე ამბობს, რომ ფასების მატება გარდაუვალია, თუმცა მისი თქმით, პანიკა არ არის საჭირო.
„შედეგად აბსოლუტურად ყველაფერი გაძვირდება, რადგან ნავთობპროდუქტები ჩართულია მთელ ეკონომიკაში, პანიკა არ არის საჭირო, რადგან ეს მატება არ იქნება იმაზე დიდი, ვიდრე იყო, მაგალითად, შარშან. ჩვენ რამდენიმე წელი ვიცხოვრებთ მაღალი ინფლაციის პირობებში“, – ამბობს ვლადიმერ პაპავა.
ექსპერტის თქმით, საბანკო სესხებიც გაძვირდება და იმისათვის, რომ ინფლაცია არ იყოს მაღალი, სავარაუდოდ, საქართველოს ცენტრალური ბანკი მონეტარულ პოლიტიკას დაიწყებს.
