ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში წელს კარტოფილის მინდვრებში უკვე ბევრმა ფერმერმა შეამჩნია, რომ კარტოფილის ყუნწები გამომშრალია, სპეციალისტები ამბობენ, რომ ტემპერატურის მკვეთრი ვარდნის გამო მინდვრებში გავრცელდა ფიტოფტოროზის დაავადება, თუმცა ამატებს, რომ ზუსტი დადგენისთვის საჭიროა ადგილზე ლაბორატორია.
წელს ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში გაზაფხულზე და ზაფხულში წვიმიანი ამინდი იყო, რამაც, სპეციალისტების თქმით, კარტოფილში მასიური ფიტოფტოროზის დაავადება გამოიწვია. ტემპერატურის მკვეთრმა დაცემამ გამოიწვია მცენარეში სოკოვანი დაავადების განვითარება. ფერმერების თქმით, ხელი შეუწყო იმ ფაქტს, რომ მიწა დაიღალა სხვადასხვა და მუდმივი ქიმიკატებით, სასუქებით და უფრო მგრძნობიარეა დაავადებების მიმართ.
ბოლო წლებში კარტოფილში ფიტოფტოროზი ხშირია, შარშანაც დაფიქსირდა, წელს კი დაავადება გაუარესდა და უფრო გავრცელდა. ფიტოფტოროზის მკურნალობა შესაძლებელია, მაგრამ დამოკიდებულია ფერმერების ფინანსურ შესაძლებლობებზე.
სოფელ გოგაშენიდან ნათენაძე ხვიჩამ 1 ჰექტარი კარტოფილი დათესა. მისი კარტოფილი დაავადდა ფიტოფტოროზით, ფოთლები და ღეროები გაყვითლდა. მისი თქმით, მუნიციპალიტეტში ეს დაავადება ახალი არ არის, თუმცა წელს კიდევ უფრო გამოხატულია.
„დამატებითი მედიკამენტებია საჭირო, დროებით ეხმარებიან, წამლები ყოველ 10 დღეში ერთხელ უნდა მიეცეს, მაგრამ ძვირია, კარტოფილი ძვირი გვიჯდება. ხოლო კარტოფილი ძალიან იაფია ბაზარზე, არ ღირს ამდენის დახარჯვა კარტოფილზე. ავადმყოფობა ნესტისგან არის“, – ამბობს ნათენაძე ხვიჩა.
სოფელ კუმურდოდან ეღიშე გევორგიანის კარტოფილის მიწებიც არის ფიტოფტოროზით დაავადებული. მან 4,5 ჰექტარი კარტოფილი დათესა.
„წელს უფრო მეტი დაავადებაა, 200 ლარად ვიყიდე წამლები, დაავადება შენს შესაძლებლობებს არ უყურებს. დავტესეთ, დავამუშავებთ“, – ამბობს ეღიშე გევორგიანი.
სოფელ ხულგუმოდან რიფსიმე ლევანიანმა 40 მეასედი კარტოფილი დათესა.
„წამლები ვიყიდეთ და შევასხურებთ“, – ამბობს რიფსიმე ლევანიანი.
ვარაზდატ სალვარიანი სოფელ დილისკიდან ამბობს, რომ ყოველ კვირას მინდვრებს მედიკამენტებით ასხურებენ.
„რა თქმა უნდა, გადამუშავება ხარჯებთან არის დაკავშირებული, მაგრამ როცა კარტოფილის მოყვანით ხარ დაკავებული, უკვე ყველაფერი უნდა გაითვალისწინო, წელს დღისით +20 გრადუსი იყო, საღამოს +6, ამ ტემპერატურამ ხელი შეუწყო ფიტოფტოროზის განვითარება“, – ამბობს ვარაზდატ სალვარიანი.
აგრონომი და ფერმერი ეგიშ აღაჯანიანი ამბობს, რომ სასოფლო-სამეურნეო წელი ტენიანობითა და წვიმით დაიწყო, ტემპერატურის მერყეობით, რამაც გამოიწვია გვიანი სიწითლის განვითარება.
„ფიტოფტორა – არის სოკო, ზოგს წამალი შველის, ზოგს არა, მიწა სწორად უნდა დაამუშავო, წამლები 100%-იანი გარანტია არ არის, წამლები სამჯერ შევასხურე, მაგრამ დაავადება ჯერ კიდევ არსებობს. გვჭირდება ლაბორატორია, ლაბორატორიიის გარეშე ზუსტი დიაგნოზის დადგენა შეუძლებელია. ჩვენ დაახლოებით ვმკურნალობთ, ვიცით, რომ ფიტოფტორა ჭარბი ტენიანობისგან ვითარდება, მაგრამ არის ალტერნარიოზი, რიზოქტონიოზი, რომელიც ასევე ვითარდება ნესტისგან. ზოგიერთი ღერო იწყებს გაფუჭებას ფოთლებიდან, ზოგი ფესვებიდან, ვიყენებთ შემთხვევით მედიკამენტებს, ვკითხულობთ ინსტრუქციას და ვიყენებთ, გვჭირდება ლაბორატორია, რომ ზუსტად დადგინდეს“, – ამბობს ეღიშე აღაჯანიანი.
ფოტოფტოროზი- მებაღეობის კულტურების ყველაზე გავრცელებული, საშიში დაავადებაა. ახასიათებს ინფიცირებული მცენარეების სწრაფი მიმდინარეობა, სწრაფი გავრცელება და სიკვდილიანობის მაღალი პროცენტი.
ინფექციის გამომწვევი მიზეზი- სოკოვანი მიკროორგანიზმები, რომელთა სპორები ხელსაყრელ პირობებში სწრაფად ვრცელდება მთელ ადგილზე. სოკოს საშიშროება მის მაღალ სიცოცხლისუნარიანობაშია. სპორები სახლდება ყველგან აგარაკზე: ინვენტარზე, ნიადაგზე, შენობებზე, მებაღეობის კულტურებზე. ისინი შეიძლება მიძინებული იყვნენ რამდენიმე წლის განმავლობაში.
