რატომ ეცემა აშშ დოლარის და ევროს კურსი, რა იწვევს ინფლაციას და იზრდება ფასები ყველაფერზე, რაც გავლენას ახდენს ეკონომიკაში ყველა პროცესზე და ბევრ სხვა რამეზე, JNEWS-თან ინტერვიუში რონდელის ფონდის ეკონომიკური საკითხების ექსპერტი, პროფესორი ვლადიმერ პაპავა საუბრობს.
რატომ კარგავს თითქმის ყველა ძირითადი უცხოური ვალუტა ღირებულებას?
– ეს ყველაფერი პირდაპირ კავშირშია იმ მოვლენებთან, რაც უკრაინაში ხდება, რუსეთის სამხედრო მოქმედებებთან და ეკონომიკურ სანქციებთან. ამ მოვლენებმა შეძრა მთელი მსოფლიოს ეკონომიკა. მსოფლიო ეკონომიკის არქიტექტურა იცვლება. ამან ასევე იმოქმედა სხვადასხვა ქვეყნის ვალუტების სტაბილურობაზე, მათ შორის, იმ ვალუტებზე, რომლებიც საერთაშორისო კონვერტირებადია.
რა შედეგები მოჰყვება ვალუტაზე ფასების მკვეთრ ვარდნას?
– რა თქმა უნდა, ყველაფერი იქამდე მიდის, რომ მსოფლიოში დიდი სტაგნაცია დაიწყება. მსოფლიოს ძალიან ბევრი ქვეყანა ჩავარდება რეცესიაში, ანუ იქნება წარმოების ვარდნა. იქნება მაღალი ინფლაცია, დაიწყება სტაგნაციური პროცესები და ეს იქნება მთავარი ტენდენცია გლობალური ეკონომიკისთვის. თუმცა არის გამონაკლისები და დიდი იღბალი იქნება, თუ საქართველო მოახერხებს 2021 წლის პირველ 6 თვეში წარმოქმნილი ტენდენციების მიმდინარე წლის პირველ ნახევარში შენარჩუნებას.
იკლებს აგრეთვე მსოფლიო საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვანი დოლარის ფასი. მოქმედებს თუ არა სანქციები აშშ-ზეც?
– რა თქმა უნდა, ეს პირდაპირ ეხება ყველა ქვეყანას, მათ შორის იმ ქვეყნებს, რომლებსაც სანქციები არ აქვთ დაწესებული, რადგან ეს ქვეყნები ვაჭრობდნენ რუსეთთან. ახლა შეწყვიტეს ვაჭრობა, უნდა აღადგინონ. ეკონომიკაში არის გარკვეული შოკები, რომლებიც იწვევს ამ არასტაბილურობას. ყველა ქვეყანა იტანჯება, მათ შორის შეერთებული შტატებიც. მაგრამ ყველაზე მეტად ზარალდება ის ქვეყანა, რომლის მიმართაც ეკონომიკური სანქციებია დაწესებული – ეს არის რუსეთი.
ინფლაცია- გამოწვევა, რომლის წინაშეც დგას საქართველოს. როგორ შეუძლია საქართველომ შეზღუდოს ან ებრძოლოს ინფლაციას?
– ინფლაციის შეზღუდვა შეუძლებელია, რადგან ეს ინფლაცია გლობალური პროცესია. შეუძლებელია ინფლაციის ერთ ქვეყანაში შეზღუდვა. ეს ინფლაცია ეფუძნება მიწოდების შემცირებას, რაც გამოწვეულია იმით, რომ თუნდაც COVID-19-ის პანდემიის პირობებში იყო ხარვეზები გლობალური მიწოდების ჯაჭვში, ეს პროცესი კიდევ უფრო გაამწვავა რუსეთის ომმა უკრაინაში. რუსეთის წინააღმდეგ ეკონომიკური სანქციების გამო. ყველა ეს საერთაშორისო ფაქტორი გავლენას ახდენს ინფლაციაზე თითქმის ყველა ქვეყანაში.
მალე ზამთარი მოვა და გაზზე კრიზისი იქნება. ზოგიერთი მედიისა და მსოფლიო ლიდერის აზრით, რუსეთისთვის გაზის საკითხი მსოფლიოზე ზეგავლენისა და შანტაჟის ბერკეტია. აქტუალურია თუ არა ეს საკითხი საქართველოსთვის?
– ასეა საქმე. რუსეთმა დასავლეთის ქვეყნებს საკუთარი სანქციები დაუწესა და, რა თქმა უნდა, დიდი ალბათობით, ზამთარი, რომელიც 4-5 თვეში დადგება, პირველ რიგში, ევროკავშირის ქვეყნებისთვის იქნება რთული. უპირველეს ყოვლისა, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქვეყანამ გააგრძელოს კონფლიქტში არ ჩართვის პოლიტიკა, რათა საქართველომ თავიდან აიცილოს მეორე ფრონტის გახსნა საქართველოში. იმიტომ, რომ საქართველოში არიან ადამიანები, რომლებიც, სამწუხაროდ, ამისკენ მოგვიწოდებენ. საქართველოს ეკონომიკისთვის კი მთავარი პრობლემა მაღალი ინფლაციაა, რომლის მიზეზები, როგორც ვთქვი, არა საქართველოს ეკონომიკაში, არამედ მსოფლიოს გლობალურ პროცესებშია.
.
