სკოლაში დღემდე იყენებენ მასწავლებლები მოსწავლის დასჯის სხვადასხვა მეთოდს, რასაც თან ახლავს ბავშვებისთვის სტრესული სიტუაციები, რაზეც მშობლები ხშირად თვალს ხუჭავენ და ხანდახან ბავშვის ნდობის მოპოვებას ვერ ახერხებენ.
კითხვა-პასუხის ფორმატის გაგრძელებით, Jnews-ი გიზიარებთ ბავშვთა ფსიქოლოგის, ვარსი სენეკერიმიანის პროფესიულ რჩევებს.
რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ დაეხმაროს ბავშვს, როდესაც მას სკოლაში, თანატოლებთან აქვს პრობლემები და ითრგუნება?
რეალურად ეს მასწავლებლისა და სკოლის პრობლემაა. გარემო, ხალხი, პროცესები ისე უნდა იყოს ორგანიზებული, რომ პრობლემა სკოლას არ გასცდეს და სკოლის შიგნით, პატარა სისტემაში მოინახოს გამოსავალი. მშობელი სკოლაში უნდა მივიდეს და პრობლემა დირექტორთან და მასწავლებელთან ერთად განიხილოს. ამას ჰქვია ბულინგი, სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ზემოქმედება, შეურაცხმყოფელი განცხადებები, რაც ძალიან ხშირია სკოლებში და დუმილი შეიძლება იყოს დამანგრეველი. ბავშვი ხდება სამიზნე, სხვადასხვა შეხედულებების ობიექტი, ნებისმიერ სიტუაციაში იწყება გარკვეული სიტუაციების პროექცია ამ ბავშვზე.
არის სიტუაციები, როცა პრობლემა უფროსებმა უნდა გადაჭრან, როცა ბავშვს არ შეუძლია მარტო „ბრძოლა“ მისნაირ ბავშვებთან, რადგან ეს ჯუნგლების კანონის სახეს იღებს, ანუ უხეშად რომ ვთქვათ, “გადარჩება ძლიერი”, ამიტომ პრობლემა უნდა გადაწყდეს ცნობიერი, რაციონალურად მოაზროვნე უფროსების მიერ.
თუ ბავშვსა და მასწავლებელს შორის არის პრობლემა და მასწავლებელი დასჯის, ძალადობის გზით ცდილობს ბავშვს ასწავლოს გაკვეთილი, რა გამოსავალი უნდა მოძებნოს მშობელმა?
სინამდვილეში, ანტიპედაგოგიური საქმიანობა ყოველთვის იყო, არის და იქნება. ეს მიუთითებს იმაზე, რომ ამ სპეციალისტს არ აქვს საკმარისი სრულფასოვანი პროფესიული ცოდნა, რომ იყოს ნამდვილი მასწავლებელი, მიუთითებს რიგი ფაქტორების არარსებობაზე, მათ შორის, ბავშვების სიყვარულსა და პატივისცემაზე. აქ ორი ფორმულირებაა: ერთი მასწავლებელია, მეორე- პედაგოგი, ანუ მასწავლებელი ჩვენს რეალობაში აღიქმება, როგორც იმიჯი, რომელიც ატარებს გაკვეთილებს, ხოლო პედაგოგი არის ის, ვინც ასწავლის, პირველ რიგში, ბავშვებს ასწავლის ადამიანურ ურთიერთობებს და აქ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მშობელი მუდმივად იყოს ჩართული სასწავლო პროცესში.
ძალიან მნიშვნელოვანია, ყოველთვის დაინტერესდეთ ბავშვის განწყობით სახლში დაბრუნებისას, როგორ ლაპარაკობს, კითხვები მოვალეობის მოხდისმიზნით კი არ დაუსვათ, არამედ ჰკითხოთ, მაგალითად, რა იგრძენი დღეს? რამ გაგახარა და პირიქით, იყო თუ არა რამე, რამაც შეგაწუხა? უნდა თუ არა ამაზე საუბარი? ვის დაეხმარა დღეს და ა.შ. ეს არის პირდაპირი კითხვები, რომლებზეც ბავშვებს პასუხის გაცემა და საუბარი ნამდვილად არ მოსწონთ.
მათთვის რთულია ემოციების სიტყვებით აღწერა, მათ სჭირდებათ შედარება, რომელიც იქნება თვალსაჩინო, გირჩევთ გამოიყენოთ მსგავსი მეთოდები და გქონდეთ სახლში მსგავსი ყუთი, სადაც განთავსდება ნივთები, რომლებიც ამშვიდებს ბავშვს, მაგალითად, შეიძლება იყოს ბუშტი, რომელიც მას შეუძლია გაბეროს, განახორციელოს სუნთქვის ვარჯიში, დაისვენოს ან დახატოს.
რას ფიქრობთ ბავშვის დასჯაზე, არის თუ არა რეალურად გამართლებული?
მე არ ვარ დასჯის მომხრე, ბავშვთან ურთიერთობაში მკაფიო საზღვრების დადგენის „მომხრე ვარ“. ადრეული ასაკიდან დაწყებული, ბავშვმა სხვადასხვა სტადიაზე უნდა შეასრულოს გარკვეული მოქმედებები, რომელთა შესრულებაც აკონტროლებს უფროსების რეაქციას. აქ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ჩვენივე სიტყვებით ვაჩვენოთ და არა აგრესიული ბრაზით, რომ მისი საქციელი, მისი ეს ქმედება ჩვენთვის მიუღებელია.
რაც უფრო იზრდება ბავშვი, მით უფრო მეტად უნდა ვიცოდეთ ჩვენი ხმის, ურთიერთობების, საუბრების ინტონაცია, რათა ბავშვმა გაიგოს, რომ არის საზღვარი, რომლის გადაკვეთაც შეუძლებელია, დაჯილდოვდება, როცა კარგად მოიქცევა, მაგრამ ეს უნდა წახალისდეს. არ იყოს მატერიალური, ის უფრო მეტად უნდა იყოს მიმართული ბავშვის ემოციებზე, ეს იწვევს წონასწორობას. ზოგჯერ მშობლები ყურადღებას ამახვილებენ დასჯასა და შეზღუდვაზე, იგნორირებას უკეთებენ წამახალისებელ კომპონენტს.
რა უნდა გაკეთდეს იმისთვის, რომ ბავშვი ენდოს მშობელს?
ჯერ ერთი, ეს არის კრიტიკის ფაქტორი, რომელიც მშობლისა და შვილის ურთიერთობაში მცირე რაოდენობით უნდა იყოს, რადგან მშობელი ყოველთვის ამჩნევს, რომ მისი შვილი ჯერ კიდევ პატარაა, ჯერ კიდევ არ იცის და ბევრი რამ არ ესმის. მეორე არის ოპტიმიზმი, თქვენ მუდმივად უნდა იყოთ ოპტიმისტურად განწყობილი, რომ ბავშვის ქცევა შეიცვლება. მესამე, რამდენადაც არ უნდა იყოს ბავშვი დამნაშავე ზოგიერთ შემთხვევაში და იყოს ამის „მოლოდინი“, ნებისმიერ შემთხვევაში, თქვენ უნდა განაგრძოთ ბავშვთან ახლოს ყოფნა, მხარდაჭერა, დაეხმაროთ გაკვეთილების მომზადებაში, მოუგვაროთ მასწავლებლებთან ურთიერთობები, რათა ბავშვმა წარმატებას მიაღწიოს.
ლიდა ალმასიანი
