საქართველოში არსებულ პოლიტიკურ ვითარებაზე, გასულ არჩევნებსა და შეცდომებზე, სააკაშვილის ფაქტორზე და საქართველოში პოლიტიკური კრიზისის ბევრ სხვა დეტალზე Jnews-ს საქართველოს სტრატეგიული და საერთაშორისო კვლევების ცენტრის (GFSIS) ექსპერტი, ალექსი პეტრიაშვილი ესაუბრა.
– რას აკეთებს ახლა ოპოზიცია და რატომ?
– ჩემი დაკვირვებით, ოპოზიციას ამ ეტაპზე აქვს გააზრების პერიოდი. სიტუაციის შეფასება და მოქმედების ახალი სტრატეგიის შემუშავება. ახლა მათ უნდა გადაწყვიტონ მოკლევადიანი და გრძელვადიანი გეგმები. უნდა მიაღწიონ თუ არა საერთო შეთანხმებას ერთმანეთთან, ოპოზიციასთან. იმოქმედონ ინდივიდუალურად, თუ ისაუბრონ ერთ ხმაში. ასე რომ, ამ ეტაპზე, ბუნებრივია, ძალიან მწვავედ დგას საკითხი მიხეილ სააკაშვილთან დაკავშირებით, მის ჯანმრთელობასთან დაკავშირებით. ოპოზიციამ უნდა შეიმუშაოს საკუთარი სტრატეგია და სამოქმედო გეგმა, როგორც სააკაშვილთან, ასევე „ქართული ოცნების“ მიმართ. ყველაზე მთავარი, რაც ყველას აკლია, არის ამომრჩეველთან ურთიერთობა და ამომრჩევლისადმი დამოკიდებულება. ხშირად ვხვდები ამომრჩეველს ჩვენს ქვეყანაში, სხვადასხვა რეგიონში და ყველგან არის ასეთი, ერთი შეხედვით გამოკვეთილი წყენა ზოგადად პოლიტიკოსების მიმართ, არჩევნების წინ ისინი რამდენიმე კვირა ურთიერთობენ ხალხთან, არჩევნების შემდეგ კი, აღარ და ავიწყდებათ დაპირებები. ასე რომ, ყველაზე მნიშვნელოვანი, რაც ახლა პოლიტიკოსებმა უნდა გააკეთონ, არის მეტი და გასაგებ ენაზე საუბარი ჩვენს მოქალაქეებთან.
– რა იყო ოპოზიციის შეცდომა, რატომ აგებს ის არჩევნებს?
– ვფიქრობ, რამდენიმე პუნქტი იყო. მე პირადად მხარს ვუჭერდი კოალიციის იდეას, მაგრამ ეს იდეა დაგვიანებული იყო. ეს იდეა არა მეორე, არამედ პირველ ტურში რომ განეხორციელებინათ, იქნებ ამჯერად უფრო პოზიტიური შთაბეჭდილება მოეხდინა. მეორეც, ოპოზიციას აკლდა საკმარისი, ძალიან კონკრეტული იდეები და ინიციატივები, რაც ამომრჩეველს უნდა შესთავაზონ. კოალიცია შეიძლება ძალიან ლამაზად და პოზიტიურად გამოიყურებოდეს, მაგრამ იდეები პოლიტიკური ძალებიდან უნდა წამოსულიყო, რაც მოქალაქეთა უმრავლესობას აწუხებს. ოპოზიციის ერთადერთი დევიზი იყო არჩევნების რეფერენდუმად გამოცხადება, რომ ეს არის გადამწყვეტი დღე, განკითხვის დღე, ახლა ჩვენ მივდივართ რეფერენდუმზე და ეს, ჩემი გამოცდილებით, არასდროს არის საკმარისი გამარჯვებისთვის. ამომრჩეველს, მოქალაქეს ყოველთვის სჭირდება კონკრეტული გეგმები, კონკრეტული ინიციატივები, ქმედებები საკუთარ თავზე და არა, რაღაც განზოგადებული გეგმები უკეთესი ხვალინდელი დღისთვის.
– რას იმედოვნებდა მიხეილ სააკაშვილი, როცა ქვეყანაში არჩევნებამდე დაბრუნდა, ხელისუფლების დამოკიდებულების გათვალისწინებით?
– არ ვიტყოდი, რომ სცადა ილუზია, რომ საქართველოში ჩასვლისთანავე არ დააპატიმრებდნენ. მას ეს კარგად ესმოდა, მაგრამ გარკვეულწილად იმედი ჰქონდა, რომ გადამწყვეტი მომენტი იქნებოდა ოპოზიციურად განწყობილი ამომრჩევლის გადაწყვეტილებაში, რომელსაც არ ჰქონდა პოლიტიკური პრეფერენციები არჩევნებამდე, არ იცოდნენ ვისთვის დაეჭირათ მხარი და რომ მისი გამოჩენა ოპოზიციას ხმას მოუტანს. რაც მოხდა ისაა, რომ მმართველმა პარტიამ სააკაშვილის ფაქტორის გამოყენებით შეძლო ელექტორატის უკეთ კონსოლიდირება, რაც მის გარეშე ვერ მოხდებოდა.
– მთელი ოპოზიციის მხრიდან სააკაშვილის აქტიური მხარდაჭერა არ იგრძნობა, რატომ?
– ფართომასშტაბიანი აქციები შერწყმული იყო ყოველდღიურ ქმედებებთან, მას მხარს უჭერდნენ იმ დროს, როცა სააკაშვილი შიმშილობდა და მხარს უჭერდნენ ციხის კედლებთან, აწყობდნენ აქციებს. რეალურად ყველამ უნდა გაიგოს, პირველ რიგში საჭიროა შემოქმედებითი მიდგომა და კარგად უნდა გვესმოდეს, რომ ეს არ არის მოკლევადიანი პროცესი, ეს არ არის ბლიცკრიგი, როცა შესაძლებელია 100-200-300 ათასი ადამიანი შეიკრიბოს ქუჩაში ამან დააჩქაროს სააკაშვილის ციხიდან გათავისუფლება. არ არის საჭირო ილუზიებით კვება, უნდა შევხედოთ სიმართლეს და ამის საფუძველზე გადავწყვიტოთ, რა უნდა გააკეთოთ შემდეგ.
– ხელისუფლებისთვის წამგებიანია სააკაშვილის არ გათავისუფლება და წამგებიანია ციხეში ყოფნა. მაინც, რა შედეგი შეიძლება ჰქონდეს ამას?
– ამ დროისთვის ძნელი სათქმელია. არ ვიტყოდი, რომ მმართველი პარტია დისკომფორტს განიცდის იმის გამო, რომ სააკაშვილი ახლა გორის საავადმყოფოშია. მიმაჩნია, რომ რეალურად ოპოზიციურმა პარტიებმა უფრო მეტი კოორდინაცია უნდა შეძლონ, უფრო რეალისტურად მიუდგნენ მოვლენებს და სამომავლო გეგმებს. კონკრეტულ გამოსავალს ჯერ ვერ ვხედავ.
ალქესი პეტრიაშვილი 1995 -დან 1998 წლამდე იყო საქართველოს პრეზიდენტის სახელმწიფო მრჩეველი საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკის ანალიზის სამსახურში. 1998 წლიდან მუშაობდა საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროში სხვადასხვა თანამდებობებზე. იყო ავსტრიაში საქართველოს საელჩოს, ეუთო-ში საქართველოს მუდმივ წარმომადგენლობასა და ვენაში საერთაშორისო ორგანიზაციების უფროსი მრჩეველი. იყო საქართველოს საელჩოს უფროსი მრჩეველი ამერიკის შეერთებულ შტატებში, მექსიკასა და კანადაში და საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი თურქმენეთსა და ავღანეთის ისლამურ რესპუბლიკაში. 2012 წლის ოქტომბერში გახდა საქართველოს პარლამენტის წევრი. 2012-2014 წლებში იყო საქართველოს სახელმწიფო მინისტრი ევროპულ და ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაციის საკითხებში. ელჩი პეტრიაშვილის პოლიტიკური გამოცდილება ძირითადად ასოცირდება პოლიტიკურ პარტია „თავისუფალ დემოკრატებთან“, სადაც ის 2010-2012 წლებში პარტიის პოლიტიკური მდივნის თანამდებობას იკავებდა, 2014-2016 წლებში კი გენერალური მდივანი გახდა.