2021 წელს საქართველოში ბუნებრივი აირის მოხმარების პროგნოზირებადი მოცულობა 2020 წელთან შედარებით 6,1%-ით გაიზრდება, და 2,7 მლრდ. კუბამეტრს შეადგენს- ასეთია ქვეყნის ეკონომიკის სამინისტროს მონაცემები.
ამასთანავე აზერბაიჯანში “შახ-დენიზის” ბუნებრივი აირის ადგილსამყოფელის შემუშავების დროს პირველად საქართველო ტრანზიტის სახით 1,015 მლრდ. კუბამეტრ ბუნებრივ აირს მიიღებს.
მილსადენი ექსპლუატაციაში 2006 წელს შევიდა, მისი სიგრძე 970 კილომეტრს შეადგენს, რომელთაგან 280 საქართველოს ტერიტორიაზე გადის. “შახ-დენიზ-2-ის” ადგილსამყოფელის მწყობრში შესვლის შემდეგ გაზსადენი მილის დატვირთულობა 9-დან 16 მლრდ. კუბამეტრამდე გაიზარდა. 2030 წლისათვის, როდესაც პროექტის მესამე ფაზა ამოქმედდება, საქართველოს ტერიტორიაზე 8 მლრდ. კუბამეტრი გაივლის, რომელთაგან 1,4 მლრდ. ქვეყანას ტრანზიტის გადასახადის სახით დარჩება.
2020 წლის ბოლოს გაზსადენ მილს, რომელიც აქამდე თურქეთში მთავრდებოდა, ევროპაც შეუერთდა- კერძოდ, ევროსაბჭოს 7 ქვეყანაში ბუნებრივი აირის მიწოდების დაწყება იგეგმება, რომელთაგან ყველაზე დიდი მომხმარებლები იქნებიან საბერძნეთი და ალბანეთი.
საშეღავათო ღირებულება, რომლითაც საქართველო ტრანზიტის სახით შახ-დენიზიდან ბუნებრივ აირს ღებულობს, გასაიდუმლოებულია, თუმცა ცნობილია, რომ 1000 კუბამეტრზე დაახლოებით 60 დოლარზეა საუბარი, რაც 2-ჯერ ნაკლებია, ვიდრე ქვეყნის მიერ მიღებული ბუნებრივი აირის საერთო ღირებულება- მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს მიერ მიღებული თითქმის მთელი ბუნებრივი აირი აზერბაიჯანიდან შემოდის, ის სხვადასხვა სეგმენტზე ნაწილდება.
კერძოდ, არის ბუნებრივი აირი, რომელიც საშეღავათო ფასით ტრანზიტის გადასახადის სახით მიიღება, არის ასევე კომერციული ბუნებრივი აირი, რომელსაც საქართველო ტრანზიტის მოლაპარაკების გარეშე აზერბაიჯანისგან ყიდულობს, ზოგადი და საბაზო ფასით. შესაბამისად, ბუნებრივი აირის საშუალო ღირებულებაც მაღალია, ვიდრე ტრანზიტული.
პროგნოზის თანახმად, საქართველოს ბუნებრივი აირით მომარაგებაში რუსეთის წილი გაიზრდება- კერძოდ, სომხეთში ტრანზიტის გადასახადის სახით ქვეყანა 18%-ით მეტ რუსულ ბუნებრივ აირს მიიღებს- 200 მლნ. კუბამეტრს.
რაც შეეხება ბუნებრივი აირის მოხმარების სტრუქტურას, 2021 წელს ე.წ. «სოციალურის» წილი გაიზრდება, ანუ ყველაზე იაფიანი ბუნებრივი აირის, რომელიც მხოლოდ მოსახლეობას მიეწოდება- 600-დან 655 მლნ-მდე. საერთო ჯამში მოსახლეობის მიერ ბუნებრივი აირის მოხმარება 1,026-დან 1,130 მლრდ. კუბამეტრამდე გაიზრდება.
გაურკვეველია ბუნებრივი აირის დანაკარგის მაჩვენებელი, რომელიც 35 მლრდ. კუბამეტრს შეადგენს.
მასალა bizzone.info-დან
