„ცხოველთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონი ძალაში შედის რადიკალური ცვლილებებით: ძაღლების რეგისტრაციის, სტერილიზაციისა და შენახვის შესახებ ახალი რეგულაციები ეტაპობრივად 2027 წლისთვის ამოქმედდება. თუმცა, მაწანწალა ცხოველების პრობლემა კვლავ გადაუჭრელი რჩება და ძაღლების ნაკბენები კვლავ საფრთხეს უქმნის ადამიანებს.
გარემოს დაცვის სამინისტრომ მთავრობას 2026 წლის 1 თებერვლამდე უნდა წარუდგინოს კანონი ძაღლების მოშენებაზე მორატორიუმის შესახებ და დროებითი რეგულაცია (პროგრამა) ძაღლების ჭარბი პოპულაციის რეგულირების შესახებ. ახალი კანონმდებლობა არ ითვალისწინებს დაუყოვნებლივ, ეფექტურ ზომებს საქართველოს ქალაქებისა და სოფლების ქუჩებში უკვე დახეტიალ უსახლკარო ძაღლებისთვის. ძირითადი აქცენტი კეთდება მათ რეგისტრაციაზე, სტერილიზაციასა და თავშესაფრებში განთავსებაზე, ასევე ახალი უსახლკარო ძაღლების გაჩენის პრევენციაზე. ამავდროულად, ხელისუფლება ფაქტობრივად აღიარებს, რომ მაწანწალა ძაღლების რაოდენობის რეგულირების ამჟამინდელი ზომები კვლავ არაეფექტურია.
ამჟამად, მაწანწალა ძაღლების რაოდენობის კონტროლის ერთადერთი მეთოდია ხაფანგში დაჭერა, კასტრაცია, სტერილიზაცია და ვაქცინაცია, რომელსაც თითოეული მუნიციპალიტეტი დამოუკიდებლად ახორციელებს. თუმცა, ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში მაწანწალა ძაღლების ხაფანგში დაჭერა 2024 წლიდან არ განხორციელებულა.
ამ სამუშაოებზე ტენდერი ჯერ კიდევ 2024 წლის მაისში გამოცხადდა. თუმცა, ტექნიკური მიზეზების გამო, პროცესი გადაიდო და კონტრაქტორთან ხელშეკრულება მხოლოდ სექტემბერში გაფორმდა. ტენდერის პირობების თანახმად, იმავე წლის დეკემბრამდე 142 ძაღლი უნდა დაეჭირათ. თუმცა, ეს ჯერ არ გაკეთებულა. 2025 წლის 18 დეკემბრის მონაცემებით, 142 ძაღლიდან 127 დაიჭირეს, რაც ნიშნავს, რომ 15 ძაღლი არ დაიჭირეს.
მიუხედავად იმისა, რომ 2024 წლის ტენდერი ჯერ არ განხორციელებულა, ახალქალაქის მუნიციპალიტეტმა ასევე გამოყო 26,000 ლარი 2025 წელს ახალქალაქის მუნიციპალიტეტიდან მაწანწალა ძაღლების დაჭერასთან, კასტრაციასთან, სტერილიზაციასთან, ვაქცინაციასთან, იდენტიფიკაციასთან და დაბრუნებასთან დაკავშირებული მომსახურებისთვის. თუმცა, ახალი ტენდერი ჯერ არ გამოცხადებულა.
ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის 2026 წლის ბიუჯეტის პროექტში კვლავ 30 000 ლარია გამოყოფილი ამ სერვისებისთვის. ბიუჯეტის პროექტის განხილვისას ადგილობრივმა ხელისუფლებამ ამ მეთოდის არაეფექტურობაზე იმსჯელა და დაადასტურა, რომ ეს თანხა უბრალოდ „დემონსტრაციისთვისაა“.
ახალქალაქის ეროვნული ცენტრის ოფიციალური მონაცემებით, 2025 წლის დასაწყისიდან ახალქალაქში ცხოველის ნაკბენით 137 ადამიანი დაშავდა. 2023 წელს ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში 148 ნაკბენი დაფიქსირდა, ხოლო 2024 წელს – 127.
ძაღლების მიერ ნაკბენი მაცხოვრებლები, მიუხედავად იმისა, თავს დაესხნენ თუ არა ისინი მარტო თუ ჯგუფურად, ცოფის საწინააღმდეგო ვაქცინაციას იღებენ. ახალქალაქის საავადმყოფოს ცნობით, ცოფის საწინააღმდეგო ვაქცინა უფასოა (სახელმწიფოს მიერ დაფინანსებული), მაგრამ ექიმთან კონსულტაცია უფასო არ არის. წლევანდელი ბიუჯეტის განხილვისას წამოიჭრა წინადადება, რომ კონსულტაცია ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტიდანაც დაფინანსდეს. საავადმყოფო მიესალმება ვაქცინაციამდე კონსულტაციის დაფინანსების წინადადებას.
ამავდროულად, მშობლებმა არაერთხელ დაუკავშირდნენ Jnews-ს და გამოთქვეს შიში შვილების დილით ადრე სკოლაში წასვლის შესახებ. ბევრი შემთხვევაა, როდესაც ბავშვები ახლომდებარე უფროსებმა გადაარჩინეს.
შეგახსენებთ, რომ 2026 წლის 1 მარტისთვის მთავრობამ უნდა უზრუნველყოს ცხოველთა იდენტიფიკაციისა და რეგისტრაციის, ასევე სტერილიზაციის/კასტრაციისა და მოშენების შესახებ რეგულაციების მიღება. ამავდროულად, ვეტერინარული კლინიკებისა და თავშესაფრების საქმიანობის მარეგულირებელი რეგულაციები კანონთან შესაბამისობაში უნდა მოვიდეს.
• 2026 წლის 1 იანვრიდან ძაღლების სასეირნოდ (ან საზოგადოებრივ ტრანსპორტში) საბელისა და ლურჯის გარეშე გაყვანა 150 ლარის ოდენობის ჯარიმას გამოიწვევს (გარდა პატარა სათამაშო ჯიშებისა).
• 2026 წლის 1 ივლისიდან მეპატრონე ვალდებულია უზრუნველყოს ცხოველის იდენტიფიკაცია და რეგისტრაცია, ხოლო მეპატრონეებმა/სელექციონერებმა, რომლებმაც უკვე დაადგინეს ცხოველი, უნდა წარადგინონ განაცხადი რეგისტრაციისთვის.
• 2027 წლის 1 იანვრიდან შემდეგი ვალდებულებების დარღვევისთვის (დაურღვევისთვის) დაწესდება ჯარიმები: იდენტიფიკაცია და რეგისტრაცია – 1500 ლარი, სტერილიზაცია/კასტრაცია – 1500 ლარი, ცოფის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია – 500 ლარი. ნებართვის გარეშე გამრავლება – 3000 ლარი. რეგისტრაციის გარეშე ცხოველების მოშენება – 5000 ლარი. ცხოველის მიტოვება (რეგისტრაციის ჩიპით დასადასტურებლად): ფიზიკური პირი – 5000 ლარი, იურიდიული პირი – 10000 ლარი.
შესწორებები შედის საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 259-ე მუხლში: ცხოველების წამება, მათ მიმართ სასტიკი მოპყრობა ან სხვაგვარი ძალადობა, რამაც გამოიწვია დაზიანება, ისჯება ჯარიმით, შინაპატიმრობით ექვსი თვიდან ერთ წლამდე ვადით ან თავისუფლების აღკვეთით სამ წლამდე ვადით. ცხოველის სიკვდილის შემთხვევაში, დამნაშავეს ემუქრება შინაპატიმრობა ერთიდან ორ წლამდე ვადით ან თავისუფლების აღკვეთა ერთიდან ოთხ წლამდე ვადით.
