ახალქალაქში ზოგიერთი სპორტის სახეობა იმდენად განვითარებულია, რომ ახალქალაქელი სპორტსმენები პროფესიონალები ხდებიან, ევროპისა და მსოფლიო ჩემპიონები და მედალოსნები. სხვა სპორტის სახეობებს ნაკლები ყურადღება ეთმობა. ზოგიერთისთვის კი მუნიციპალიტეტი მათ განვითარებაზე წლიურად ათობით ათას ლარს ხარჯავს, მაგრამ შედეგის გარეშე.
ასეთი სპორტის ერთ-ერთი სახეობაა რაგბი. 2017 წლიდან ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი ყოველწლიურ საწევროს ურიცხავს სარაგბო კლუბ „ტაოს“. საერთო ჯამში, 2017 წლიდან დღემდე, რაგბის კლუბმა „ტაომ“ ახალქალაქის ბიუჯეტიდან ნახევარ მილიონ ლარზე მეტი მიიღო.
2017 და 2018 წლებში კლუბი წლიურად 40 000 ლარს იღებდა.
2019-დან 2023 წლამდე წლიური დაფინანსება 55 000 ლარს შეადგენდა.
ყველაზე დიდი თანხა, 90 000 ლარი, კლუბს 2024 წელს გადაერიცხა.
2024 და 2025 წლებში შემოწირულობამ 90 000 ლარი შეადგინა.
ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის 2026 წლის ბიუჯეტის პროექტით, რაგბის კლუბ „ტაოს“ 70 000 ლარი ეთმობა.
თუმცა, ახალქალაქელი ბიჭები ახალგაზრდულ გუნდს არ გასცდნენ, დაწინაურება არ მომხდარა. მიმდინარე წლის სექტემბრამდე ახალქალაქში ერთი 16 წლამდე სპორტსმენი იყო, მაგრამ ისიც ამჟამად ჯანმრთელობის პრობლემების გამო ვერ ახერხებს ვარჯიშს.
„მე 16 წლის ვარ. მაისიდან სექტემბრამდე ასპინძაში ვვარჯიშობდი. ახლა კი ოპერაცია გავიკეთე და ორი-სამი თვე არ ვივარჯიშებ, მაგრამ შემდეგ ვარჯიშის განახლება მინდა. ახალქალაქიდან მხოლოდ მე ვარ. დანარჩენებს არ აქვთ სურვილი, ამიტომ ცოტა თუ არის რაგბით დაკავებული. ექვსი წელია ახალქალაქის სპორტულ სკოლაში ვარ დაკავებული რაგბით. ამბობენ, რომ კარგად მუშაობს და შესაძლოა, კიდევ უფრო შორს წავიდე. მინდა, ამ სპორტით პროფესიონალურად დავკავდე. ორი კვირა ან ერთი თვე ასპინძაში ვვარჯიშობ. ძალიან საინტერესოა. სპორტულ ცენტრში ყველა ხარჯს ვფარავ, კვების ჩათვლით“, – ამბობს ახალქალაქელი პაილაკ კარაპეტიანი.
რას იღებს ახალქალაქი რეგიონული კლუბისგან, რომელსაც თითქმის ნახევარი მილიონი ლარი გადაურიცხა, ამბობს დავით მგელაძე, ასპინძაში რაგბის ბაზის დირექტორი.
„ვცდილობთ, თვეში ერთხელ ან ორჯერ აქ ჩამოვიდეთ. ტაოს სამი გუნდი ჰყავს: უფროსების გუნდი, რომელიც ამჟამად საქართველოს პრემიერ ლიგაში ასპარეზობს. ასევე არიან 16 და 14 წლამდელთა გუნდები. ეს გუნდები ასევე საქართველოს ჩემპიონატში ასპარეზობენ. 16 წლამდელთა გუნდში შედიან ასპინძის, ახალციხის, ადიგენის მოთამაშეები და ახლა ერთ გუნდში ახალქალაქიდან ერთი ბიჭიც კია. მათ აქამდე 10 თამაში ითამაშეს, აქედან შვიდი მოიგეს. ამ კვირაში მნიშვნელოვანი თამაში აქვთ“, – ამბობს ის.
მგელაძე განმარტავს, თუ რატომ ვერ მოხვდა ახალქალაქიდან არცერთი სპორტსმენი ტაოს უფროსების გუნდში, ადგილობრივი დაფინანსების წლების მიუხედავად.
„ეს ხანგრძლივი პროცესია. დაახლოებით 200 პატარა ბავშვი უნდა იყოს, რათა როდესაც გაიზრდებიან, დიდ გუნდში მოხვედრა დაიწყონ. ასევე არსებობს სასკოლო პროგრამა, რომელიც ახალქალაქში ორ სკოლას მოიცავს: თუმანიანის სკოლას და ქართული სკოლას. ამ პროგრამაში ასევე მონაწილეობენ პტენას და ჩუნჩხას სოფლების სკოლები.
ახალქალაქის პირველმა საჯარო სკოლამ დაადასტურა, რომ გასულ წელს რაგბის გაკვეთილებს ატარებდა, მაგრამ წელს არა. მესამე საჯარო სკოლამაც დაადასტურა, რომ გასულ წელს რაგბის გაკვეთილებს ატარებდა, თუმცა წელს ბავშვები მხოლოდ სამი თვის განმავლობაში (თვეში ორჯერ) ვარჯიშობენ. ჩუნჩხასა და პტენას სოფლების სკოლებმა დაადასტურეს, რომ რაგბის გაკვეთილებს ატარებენ.
„ისინი 18 წლის უნდა იყვნენ და ჯანსაღი ცხოვრების წესის წარმართვა. ახალგაზრდულ რაგბში რაგბის ფესტივალები ტარდება, რომელშიც როგორც ბიჭები, ასევე გოგონები მონაწილეობენ. ეს ფესტივალები მთელ საქართველოში იმართება და ვგეგმავთ მათ იქ გატანას. ასევე ვატარებთ რეგიონულ ფესტივალებს ახალციხეში, ადიგენში, ასპინძაში და, რა თქმა უნდა, ახალქალაქშიც ჩავატარებთ ერთ-ერთს, სადაც თბილისელი სპორტსმენები მიიღებენ მონაწილეობას“, – ამბობს დავით მგელაძე.
უნდა აღინიშნოს, რომ ახალქალაქში მუდმივი რაგბის კლუბი არ არსებობს, მაგრამ არის მწვრთნელი, რაფაელ დარბინიანი, რომელიც ადგილობრივ დონეზე სპორტის განვითარებაზე მუშაობს. თუმცა, ეს შედეგის უზრუნველსაყოფად საკმარისი არ არის. დავით მგელაძე მიიჩნევს, რომ აუცილებელია ინფრასტრუქტურის შექმნა.
„რა თქმა უნდა, სტადიონები აუცილებელია რაგბის განვითარებისა და სპორტსმენების ზრდისთვის. თუ სტადიონი აშენდება, მას აუცილებლად ექნება გასახდელი და საშხაპეები – ეს, რა თქმა უნდა, მნიშვნელოვანია. არსებული სპორტული სკოლაც კარგია დასაწყისისთვის, ახლა ზამთარია. გარეთ თამაში შეუძლებელი იქნება. ფესტივალები ძალიან მნიშვნელოვანია. მთავარია, რომ ისინი ტკბებოდნენ და სიამოვნებას იღებენ. ეს, რა თქმა უნდა, მეტ ბავშვს მიიზიდავს და სპორტს პოპულარულს გახდის“, – ამბობს დავით მგელაძე.
გავიხსენოთ, რომ „საერთაშორისო გამჭვირვალობა — საქართველომ“ 2021 წლის კვლევაში აღნიშნა, რომ „2012-2013 წლებში „ქართუს“ ფონდმა ასპინძაში რაგბის ბაზა მოაწყო, რომელიც შპს „რაგბის მხარდაჭერის ალიანსს“ R-15 ეკუთვნის“. ამ შპს-ს ორივე დამფუძნებელს, „რაგბის მხარდაჭერის ალიანსს“ (20%) და „ატუ ასოციაციას“ (80%), პირდაპირი კავშირები აქვთ ბიძინა ივანიშვილთან და პარტია „ქართულ ოცნებასთან“.
