ამჟამად საქართველოში მიმდინარეობს ყოფილი თანამდებობის პირების პასუხისმგებლობის დაკისრების პროცესი, არა მხოლოდ წინა, არამედ მოქმედი მთავრობის მხრიდანაც. Jnews-მა ესაუბრა პოლიტოლოგ გელა ვასაძეს ამ პროცესებზე, მათი წარმოშობის მიზეზებსა და შესაძლო შედეგებზე.
თითქმის ყოველდღიურად ბრალდებები ედებათ დეპარტამენტების ხელმძღვანელებსა და მათ მოადგილეებს უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების, უფლებამოსილების სათანადო შედეგების მიუღწევლობის, კორუფციული სქემების და ა.შ. ბრალდებებში. თუმცა, ყველაზე გახმაურებული საქმე ყოფილი პრემიერ-მინისტრის, ღარიბაშვილის საქმეა. ჩხრეკა ჩატარდა ირაკლი ღარიბაშვილის, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის ყოფილი უფროსის, გრიგოლ ლილუაშვილის, ყოფილი გენერალური პროკურორის, ოთარ ფარცხალაძის და კიდევ რამდენიმე პირის სახლებში. ჩხრეკის დროს, რომელიც ერთდროულად ჩატარდა ქვეყნის მასშტაბით 22 ლოკაციაზე, ამოიღეს მნიშვნელოვანი რაოდენობით ნაღდი ფული, ელექტრონული მოწყობილობები, დოკუმენტები, სამკაულები, საათები და ნახატები. მაგალითად, ღარიბაშვილის ბინაში დაახლოებით 6,5 მილიონი დოლარი იპოვეს და ამოიღეს.
საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურმა განაცხადა, რომ ღარიბაშვილმა აღიარა უკანონო შემოსავლის რამდენიმე წლის განმავლობაში მიღება. თუმცა, ბრალდების დეტალები და ბრალდების კონკრეტული მუხლები ოფიციალურად ჯერ არ გამოქვეყნებულა. ყოფილი პრემიერ-მინისტრის ადვოკატები ხაზგასმით აღნიშნავენ, რომ ბრალდებები ეხება ბიზნეს შემოსავალს და არა სახელმწიფო სახსრების მითვისებას. ისინი აღნიშნავენ, რომ მუხლი ითვალისწინებს 12 წლამდე თავისუფლების აღკვეთას, თუმცა, თუ ღარიბაშვილი ითანამშრომლებს საგამოძიებო ორგანოებთან, შესაძლოა შემამსუბუქებელი ზომები იქნას გამოყენებული. გამოძიება გრძელდება.
ეს მოვლენები კორუფციასთან ბრძოლის ნაწილად ითვლება, თუმცა პოლიტიკურ გარემოში ამ მოვლენების მოტივებსა და პოლიტიკურ შედეგებზე მწვავე დისკუსიები გამოიწვია. პოლიტოლოგი გელა ვასაძე მოქმედი ხელისუფლების ქმედებებს ძალაუფლების „მტრული მიტაცების“ თავიდან აცილებას ადარებს.
„ეს იგივე სისტემაა, რომელიც ხელს უშლის „მოძალადეების მიერ ხელისუფლების ხელში ჩაგდების“, ანუ ხელისუფლების შეცვლის უმცირეს მინიშნებასაც კი. მთავრობის შეცვლა შესაძლებელია შიდა გადატრიალების გზით და პოლიტიკოსები, რომლებსაც ამა თუ იმ გზით გარე მხარდაჭერა ჰქონდათ, თანამდებობიდან გადაყენებულნი არიან. ავიღოთ, მაგალითად, კვირიკაშვილი, რომელიც პრემიერ-მინისტრი იყო, გარე მხარდაჭერა ჰქონდა და კარგი კავშირები ჰქონდა შეერთებულ შტატებთან. ჩვენ ვიცით, რა დაემართა მას. შემდეგია გახარია და სად არის ის ახლა? გერმანიაში. და მას ჰქონდა და აქვს ძალიან კარგი კავშირები გერმანიასთან, განსაკუთრებით სოციალ-დემოკრატებთან. ხოლო ღარიბაშვილი, საიდუმლო არ არის, რომ ის ინარჩუნებდა კავშირებს ჩინურ ლობისთან საქართველოში.
„ანუ ყველაფერი კეთდება იმისთვის, რომ არცერთმა პოლიტიკოსმა, რომელსაც აქვს გარე პოლიტიკური ან ფინანსური რესურსები, ვერც კი წარმოადგენდეს პოტენციურ საფრთხეს მთავრობისთვის. ეს, ჩემი აზრით, ბრძოლის არსია. მაგრამ, კიდევ ერთხელ, ეს ჩემი თვალსაზრისია“, – ამბობს ის.
პოლიტიკური მოკავშირეების „წმენდა“, ექსპერტების აზრით, დიდი ხნის წინ დაიწყო, მთელ პოლიტიკურ იერარქიაში.
„ღარიბაშვილმა შიდაპარტიული ბრძოლა წააგო. ის კობახიძესთან, მდინარაძესთან და პაპუაშვილთან დამარცხდა. ივანიშვილმა გადაწყვიტა, რომ ეს სამი ფიგურა მისთვის გაცილებით შესაფერისი და მისაღები იყო, ვიდრე ღარიბაშვილი, რომელსაც აქვს ჩინეთის პოლიტიკური რესურსები და მხარდაჭერა, რაც მას საშუალებას მისცემს, საკუთარი პოლიტიკური ხაზი განახორციელოს.
„თუმცა, შემთხვევითი არ არის, რომ კალაძე თბილისის მერის პოსტზე წარადგინეს. მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება ითქვას, რომ თბილისი საქართველოს ერთი მესამედია, ამჟამინდელი კონფიგურაციით, თბილისის მერი ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ეროვნულ პოლიტიკურ დონეს მიაღწიოს. კალაძეს საკუთარი რესურსები აქვს, საკმაოდ მნიშვნელოვანი, მაგრამ ეს თანამდებობა მისთვის შეიქმნა. დანარჩენები უბრალოდ იწმინდებიან და ეს სრულიად ბუნებრივია“, – მიაჩნია გელა ვასაძეს.
მანამდე, 4 ოქტომბერს, თბილისში, პრეზიდენტის რეზიდენციასთან მომხდარ მოვლენებთან დაკავშირებით 60-ზე მეტი ადამიანი დააკავეს, მათ შორის მომიტინგეები და ზემოხსენებული ყოფილი თანამდებობის პირები: თავდაცვის ყოფილი მინისტრი ჯუანშერ ბურჭულაძე და ეკონომიკის მინისტრის ყოფილი მოადგილე რომეო მიქაუტაძე, რომელიც ჩხრეკამდე კორუფციის ბრალდებით დააკავეს.
ამავდროულად, საქართველოში ოპოზიცია პრაქტიკულად გაქრა პოლიტიკური რადარიდან: აქტიური პარტიები ცალკეულ პოლიტიკურ ფიგურებად გადაიქცნენ.
„დღეს ოპოზიცია მარგინალიზებულია და, ფაქტობრივად, აღარ არსებობს. არსებობენ ცალკეული პოლიტიკოსები, რომლებმაც ახლა სერიოზულად უნდა იფიქრონ თავიანთ მომავალზე – დარჩნენ თუ არა პოლიტიკაში. მათ დიდი ხანია სჭირდებათ ტრანსფორმაცია და ახალი პოლიტიკური კონფიგურაციების შექმნა. მეეჭვება, რომ დღევანდელ ოპოზიციაში მყოფ პოლიტიკოსებს ამის უნარი ჰქონდეთ (იშვიათი გამონაკლისების გარდა). ამიტომ, დღეს ოპოზიციაზე ვსაუბრობთ, როგორც ძალიან ფარდობით ცნებაზე – ინდივიდების ჯგუფზე და არა პოლიტიკურ პარტიებზე.
და აქ ცხადი ხდება, თუ რატომ არ არის მასობრივი პროტესტები. ისინი შესაძლებელია პოლიტიკური კომპონენტის გარეშე, მაგრამ ხალხმა უკვე გააცნობიერა, რომ ისინი ვერაფერს მიგვიყვანენ“, – ამბობს პოლიტოლოგი.
ბრალდებების სერიოზულობისა და ჩამორთმეული დიდი თანხების მიუხედავად, „წმენდის“ პროცესი ჯერ არ დასრულებულა: სასამართლო სხდომები წინ არის. შემდგომი მოვლენები, რა თქმა უნდა, მნიშვნელოვან გავლენას მოახდენს ქვეყნის პოლიტიკურ ლანდშაფტზე.
