ორენოვანი განათლების შესახებ დებატები ახალქალაქში არ მთავრდება. ზოგიერთი მშობელი აღელვებულია ბავშვის გადატვირთვით, ზოგი კი – მშობლიური ენის დავიწყებით.
Jnews-მა ჩაატარა ონლაინ გამოკითხვა იმის გასაგებად, თუ რამდენად შეესაბამება ეს შეშფოთება რეალობას. გამოკითხვაში მონაწილეობა მიიღო 164 მშობელმა და მიღებული პასუხები საკმაოდ მრავალმხრივ სურათს აჩვენებს.
გამოკითხულთა 48 პროცენტმა აღნიშნა, რომ ბავშვები გადატვირთულები არიან ორენოვანი საგნებით.
მშობლების 30 პროცენტის აზრით, ბავშვებისთვის ყველაზე რთული საგანი „ჩვენი საზოგადოებაა“.
საშუალოდ, ორენოვან საგნებში საშინაო დავალების შესრულებას 2 საათზე მეტი დრო სჭირდება, ეს არის გამოკითხვაში მონაწილე მშობლების 40 პროცენტის აზრი.
მშობლების 64 პროცენტი ფიქრობს, რომ ბავშვები იღლებიან ან კარგავენ ინტერესს ამ საგნების მიმართ.
დავალებების მოცულობასთან დაკავშირებით, 45 პროცენტი თვლის, რომ ისინი ნაწილობრივ შეესაბამება ბავშვის ასაკს.
ამავდროულად, 49 პროცენტმა აღნიშნა, რომ მათ დადებითი შედეგი შენიშნეს ბავშვების სახელმწიფო ენის ცოდნის თვალსაზრისით.
მშობლებმა აღნიშნეს, რომ ორენოვანმა საგნებმა განსაკუთრებით შეუწყო ხელი შემდეგი უნარების განვითარებას:
36% – მოსმენის უნარები,
26% – წერილობითი გამოხატვის უნარი,
26% – ზეპირი მეტყველება,
12% – კითხვის გააზრება.
კითხვაზე, სურდათ თუ არა ორენოვანი პროგრამის ამ ფორმატით გაგრძელება, მშობლების 47 პროცენტმა უპასუხა „არა“, 32 პროცენტმა „დიახ“, ხოლო 21 პროცენტს გაუჭირდა პასუხის გაცემა.
ახალქალაქის რაიონის ერთ-ერთი სოფლის სკოლაში ორენოვანი განათლების საკითხთან დაკავშირებით შეხვედრა გაიმართა. მშობლებმა წამოჭრეს საკითხი, რომ ბავშვები, რომლებსაც სამი ან ოთხი ორენოვანი საგანი აქვთ, მთელი დღის განმავლობაში გაკვეთილებით არიან დაკავებულნი, რაც ბავშვებს ტვირთად აწვება და ამ საგნების შესწავლისას იმედგაცრუებას იწვევს.
„მე ყოველთვის ყურადღება უნდა მივაქციო გაკვეთილების შესწავლას, ორენოვანი საგნები შედარებით რთულია, ბავშვისგან დიდ დროს იღებს. ასევე არსებობს ძველი წიგნების სკოლაში წაღების საკითხი, ორი წიგნიც ართულებს სიტუაციას“, – თქვა ერთ-ერთმა მშობელმა.
Jnews-ს ტელეფონით ესაუბრა სოფლის რამდენიმე ორენოვან მასწავლებელს (მათ სახელებს არ ვაქვეყნებთ). მათივე თქმით, ყველა ძველი წიგნი შეგროვდება, რათა გაკვეთილები მხოლოდ ახალი ორენოვანი წიგნებით ჩაატარონ.
არსებობენ მასწავლებლები, რომლებიც ძველ წიგნებს კვლავ იყენებენ, როგორც დამატებით რესურსს გაკვეთილის ეფექტურად წარსადგენად. მასწავლებლები ძირითადად ძველ წიგნებს იყენებენ და ბავშვებს დავალებებს არ აძლევენ.
„ჩვენს სკოლაში მხოლოდ „ჩვენი საზოგადოება“-ში მასწავლებლები ზოგჯერ სომხურ წიგნებს იყენებენ, როგორც სასარგებლო რესურსს, მაგრამ ისინი შეაგროვებენ მათ და მთლიანად ახალი წიგნებით ასწავლიან“, – თქვა ერთ-ერთმა მასწავლებელმა.
მშობლების თქმით, ორენოვან მასწავლებლებს ასევე სჭირდებათ საშინაო დავალება, რაც ბავშვისგან დროს მოითხოვს.
„ოთხი ორენოვანი საგნის შემთხვევაში, ეს თითქმის რვა საგანი ხდება. ბავშვმა არა მხოლოდ სომხური, არამედ ქართული ლექსიკაც უნდა ისწავლოს, რაც სწავლას ართულებს.“
მასწავლებლების თქმით, გაკვეთილის შინაარსი 70%-ით მშობლიურ ენაზეა განაწილებული, ხოლო 30%-ით – სახელმწიფო ენაზე, ძირითადი ნაწილი კი თავად გაკვეთილის დროს აიხსნება.
„პირიქით, გაკვეთილის მასალა ისეა განაწილებული, რომ მისი უმეტესი ნაწილი კლასში აიხსნება. ქართული ნაწილი ბავშვებს დეტალურად უხსნიან და სახლში ძალიან ცოტა რამ რჩებათ გასაკეთებელი“, – ამტკიცებენ მასწავლებლები.
თავის მხრივ, ორენოვანი განათლების სპეციალისტი ხაზს უსვამს, რომ სირთულე ზოგადად ენის არცოდნით არის გამოწვეული.
„ბევრ ქვეყანაში არსებობს ორენოვანი განათლების პროგრამა და ეს საერთაშორისო გამოცდილებაა. პროგრამა მარტივი და სასარგებლოა, როდესაც ის დაბალი კლასების ბავშვებისთვისაა შექმნილი; უფროს ასაკში ის შეიძლება უფრო რთული იყოს. მეთოდოლოგია და მიდგომა, თავის მხრივ, ძალიან მნიშვნელოვანია“, – ამტკიცებს ორენოვანი განათლების მასწავლებელი.
ზოგიერთი მშობელი მიიჩნევს, რომ საგნის მთლიანად ერთ ენაზე სწავლება შეიძლება უფრო ეფექტური იყოს.
„მთელი საქმე ორენოვან გაგებაშია, მიზანი ასევე მოქალაქეების ინტეგრაციაა, შეუძლებელია მისი მთლიანად ერთ ენაზე ჩატარება, ამიტომ მთელი პროგრამა უნდა გაუქმდეს.“
აღსანიშნავია, რომ ეს ორენოვანი განათლების პროექტი შედის საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს 2022-2032 წლების სტრატეგიულ გეგმაში, რომელიც მოიცავს შემდეგ თემებს: ჩვენი საქართველო – 5-6 კლასები, ბუნება – 3-4 კლასები, მათემატიკა – 2-4 კლასები, ხელოვნება – 2-4 კლასები, მე და საზოგადოება – 3-4 კლასები.
„ბავშვების შესაძლებლობები განსხვავებულია, შეიძლება ერთ ბავშვს გაკვეთილის ათვისება უფრო მეტი დრო დასჭირდეს, მეორეს – ნაკლები, მშობლის ყურადღება აქ მნიშვნელოვან როლს თამაშობს“, – ამბობს ორენოვანი მასწავლებელი.
მასწავლებლების თქმით, ორენოვანი განათლების შედეგები თვალსაჩინოა, ისინი მიესალმებიან ამ პროგრამას, მიუხედავად იმისა, რომ თავად უფრო მეტ ძალისხმევას დებენ ენის სწავლებაში, რაც მათი მისიაა.
ავტორი ჰნაზიკ ავეტისიან