ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტის სოფელ გორელოვკას მახლობლად მზის პანელები დამონტაჟდება. Jnews-მა სოფელ გორელოვკა მოინახულა და მოსახლეობას ესაუბრა, რათა ზემოაღნიშნული ელექტროსადგურის მშენებლობასთან დაკავშირებით მათი მოსაზრებები მოესმინა.
ნინოწმინდაში შპს „ბატერფილდი“ 550 მეგავატიანი მზის ელექტროსადგურის, 35 კვ-იანი მიწისქვეშა კაბელისა და 500 კვ-იანი ქვესადგურის მშენებლობისა და ექსპლუატაციის პროექტს განახორციელებს. 550 მეგავატიანი ცვლადი დენის მზის ელექტროსადგურის პროექტის შემდგომი განვითარების მიზნით, შპს „ბატერფილდი“ 2022 წელს დაარსდა.წინასწარი ტექნიკურ-ეკონომიკური დასაბუთების კვლევის შედეგების საფუძველზე, 2023 წელს, Butterfield LLC-მ დაიქირავა Dornier Suntrace GmbH ზემოაღნიშნული ელექტროსადგურის სრულმასშტაბიანი ტექნიკურ-ეკონომიკური დასაბუთების კვლევის მოსამზადებლად. ამის შესახებ გარემოსდაცვითი ინფორმაციის პორტალის ოფიციალური ვებგვერდიდან შევიტყვეთ.
გარემოსდაცვითი ინფორმაციის პორტალის ცნობით, პროექტი, სავარაუდოდ, 2 წელი გაგრძელდება. ის დაახლოებით 5 ჰექტარი ფართობის სამშენებლო ბანაკის შექმნას გულისხმობს, რომელიც სამშენებლო მასალების შესანახად და სეპტიკური ავზის დასამონტაჟებლად იქნება გამოყენებული.მშენებლობის პროცესში დაახლოებით 20 ადამიანი იქნება ჩართულ. წარმოდგენილი დოკუმენტების თანახმად, პროექტის ტერიტორიაზე მოხვედრა არსებული გრუნტის გზებით მოხდება. პროექტის არეალთან უახლოესი დასახლებაა სოფელი გორელოვკა, რომელიც ჩრდილოეთით დაახლოებით 2.5 კმ-ში მდებარეობს, ხოლო სოფელი ეფრემოვკა (ჩრდილო-აღმოსავლეთით) 3.4 კმ-ში, ხოლო სოფელი ჟდანოვკანი (აღმოსავლეთით) 4.4 კმ-ში. არსებული ინფორმაციის თანახმად, უახლოესი არქეოლოგიური ძეგლი, ორლოვკას სასაფლაო, დასახლება და ეკლესია, 1.2 კმ-ში მდებარეობს და პროექტის არეალში უშუალოდ კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლები არ არის.
მზის პანელები დამონტაჟდება ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტის სოფლების გორელოვკასა და ეფრემოვკას სასოფლო-სამეურნეო მიწის ნაკვეთებზე. პროექტის არეალის საერთო ფართობი 1200 ჰექტარია. პროექტის არეალი მოიცავს სახელმწიფოსა და ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებულ სასოფლო-სამეურნეო მიწებს. გარემოსდაცვითი ინფორმაციის პორტალის ცნობით, 2023 წლის 4 ივნისს ადგილზე იმყოფებოდა საკონსულტაციო ჯგუფი ტერიტორიის შესაფასებლად. გარდა ამისა, შემკეთებლის სახელით ჩატარდა ტექნიკური კვლევები, გარემოსდაცვითი და სოციალური ზემოქმედების კვლევები, ასევე მზის ენერგიის გაზომვები.
საჯარო-კერძო პარტნიორობის სააგენტოს ოფიციალურ ვებგვერდზე განთავსებული ინფორმაციის თანახმად, პროექტი ხელს შეუწყობს ქვეყნის ენერგოდამოუკიდებლობისა და ენერგოუსაფრთხოების გაუმჯობესებას. პროექტის თანახმად, ელექტროსადგურის დადგმული სიმძლავრე 500 მეგავატია, რაც წელიწადში დაახლოებით 749.4 მილიონი კვტ/სთ ელექტროენერგიის დამატებით წარმოებას გულისხმობს.
„პროექტის განხორციელება ხელს შეუწყობს ქვეყანაში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას, ახალი სამუშაო ადგილების შექმნას და სახელმწიფო ბიუჯეტში დამატებითი სახსრების მობილიზებას. ამ პროექტის მეშვეობით, განახლებადი ენერგიის სექტორში დაახლოებით 250 მილიონი აშშ დოლარის ინვესტირებაა დაგეგმილი. გარდა ამისა, გასათვალისწინებელია არაპირდაპირი დადებითი ზეგავლენა ეკონომიკური ზრდის სტიმულირებისა და გარემოზე დადებითი ზემოქმედების სახით. პროექტის განხორციელებისას, ქონების გადასახადის სახით სახელმწიფო ბიუჯეტში ყოველწლიურად დაახლოებით ~2,500,000 აშშ დოლარი შევა“, – ნათქვამია საჯარო და კერძო პარტნიორობის სააგენტოს ოფიციალურ ვებგვერდზე.
პროექტის მოსახლეობისთვის დეტალურად გაცნობის მიზნით, ნინოწმინდის რაიონის სოფელ გორელოვკაში გაიმართა შეხვედრა – საჯარო განხილვა. საჯარო განხილვაში მონაწილეობა მიიღეს გარემოს დაცვის ეროვნული სააგენტოს, გარემოსდაცვითი ინფორმაციისა და განათლების ცენტრის, შპს „ბატერფილდის“, საკონსულტაციო კომპანია შპს „გამა კჯონსალტინგის“, ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლებმა და საზოგადოების დაინტერესებულმა წარმომადგენლებმა. საჯარო განხილვის დროს მონაწილეებმა ძირითადად პროექტის ფარგლებში საძოვრებზე მოსალოდნელ ზემოქმედებაზე გაამახვილეს ყურადღება.
Jnews სოფელ გორელოვკას ესტუმრა, რათა ამ საკითხთან დაკავშირებით მოსახლეობის აზრი გაეგო. გორელოვკაში როგორც სომხები, ასევე ქართველები ცხოვრობენ. ერთ-ერთმა მცხოვრებმა, რომელმაც ვინაობის გამხელა არ ისურვა, განაცხადა, რომ საჯარო განხილვებში არ მონაწილეობდა. მან ასევე დაამატა საკუთარი მოსაზრება ამ საკითხთან დაკავშირებით.
„მათ შეუძლიათ ზიანი მიაყენონ. ეს ნიშნავს სოფლიდან მათ გაყვანას, ასეთი რამის გაკეთება არ შეიძლება. აქ, სოფელში ხალხს ძროხები ჰყავთ, რა მოხდება, თუ საძოვრებს ხელიდან წაართმევენ? ხალხს საძოვრებს ხელიდან წაართმევენ, ხალხი ძროხებს გაყიდის და შიმშილით მოკვდება, ცხადია, რომ ისინი იძულებული გახდებიან დატოვონ ქვეყანა. არ არსებობს ბატონ-პატრონი ან მმართველი.“
„თუ ისინი მოსახლეობას ხელს არ შეუშალებენ და მათ საქმეში არ ჩაერევიან, პრობლემა არ არის“, – თქვა მერაბ იაკობაძემ, სოფელ გორელოვკას კიდევ ერთმა მაცხოვრებელმა.
ერთ-ერთმა მაცხოვრებელმა, რომელმაც ასევე ანონიმურად დარჩენა ისურვა, განაცხადა, რომ მას არც ელექტროსადგურის მშენებლობის და არც საჯარო განხილვების შესახებ ინფორმაია არ აქვს.
ჩვენ ასევე ვესაუბრეთ ნინოწმინდის მერის წარმომადგენელს სოფელ გორელოვკაში, მნაცაკან ბაბაჯანიანს. ჩვენთან ინტერვიუში ხაზი გაუსვა:
„იყო საჯარო განხილვა, რომელშიც სოფლის მოსახლეობა მონაწილეობდა. პროექტის პრეზენტაცია განხილვის დროს მოხდა“.
Jnews-მა ასევე დაუკავშირდა ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტს, რათა გაერკვია, ჰქონდათ თუ არა მაცხოვრებლებს რაიმე შეშფოთება საძოვრების ნაკლებობასთან დაკავშირებულ სამომავლო პრობლემებთან დაკავშირებით.
ჩვენს კითხვაზე პასუხად, ნინოწმინდის მერმა ანივარდ მოსოიანმა თქვა:
„მათ აქვთ საკმარისი საძოვრები, პრობლემა ამ საკითხთან დაკავშირებით, არ არის“.
საქართველოს ენერგეტიკული სისტემა თითქმის მთლიანად „მწვანე ენერგეტიკული სისტემაა“, სადაც მოხმარების დაახლოებით 80% დაფარულია ჰიდროელექტროსადგურებით (ჰესებით), ხოლო 20% იმპორტით, ასევე კომბინირებული თბოელექტროსადგურებით (CHP) და ქარის ელექტროსადგურებით (HES). საქართველოში ელექტროენერგიის მოხმარება წლიდან წლამდე იზრდება.
საქართველო ზამთარში ნაკლებ ელექტროენერგიას გამოიმუშავებს და ქვეყანა იძულებულია ელექტროენერგიის იმპორტი აზერბაიჯანიდან და რუსეთიდან განახორციელოს, ზაფხულში კი საქართველო ზემოაღნიშნულ ქვეყნებში, ასევე თურქეთსა და სომხეთში ელექტროენერგიის ექსპორტით სარგებლობს.
ფენია თოროსიან
