
დადეშის ქალთა ასოციაციის დამფუძნებელმა და ახალქალაქის მუნიციპალიტეტიდან ხალიჩების მქსოველმა ოფელია ისპირიანმა მონაწილეობა მიიღო ტურიზმის განვითარების პროგრამის ფარგლებში საქართველოში ბრიტანეთის საელჩოსა და საქართველოს ეროვნული ფონდის მიერ ერთობლივად ორგანიზებულ კონკურსში. 29 მაისს ჩატარებული კონკურსის „ჩემი მემკვიდრეობა“ შედეგების შეჯამების შემდეგ, ოფელიას ჟიურის სპეციალური პრიზი გადაეცა.
ოფელია ისპირიანმა კონკურსის შესახებ სოციალური მედიიდან შეიტყო და მონაწილეობა გადაწყვიტა. კონკურსი ონლაინ რეჟიმში ჩატარდა.
„ნამდვილად არ მჯეროდა, რომ გავიმარჯვებდი, მაგრამ რადგან უკვე მქონდა მზა ალბომი, რომელშიც შეკრებილი იყო ყველა ღონისძიება, რომელიც ასოციაციის დაარსების შემდეგ, 2014 წლიდან, მოხდა, გადავწყვიტე მეცადა. ალბომში შედიოდა ჩემი ნამუშევრები, ინფორმაცია ჩემი უფროსი მასწავლებლების, სტუმრების, ტურისტების და ა.შ. შესახებ. გარდა ამისა, თავად კონკურსის სათაურიც ძალიან მრავლისმთქმელი იყო“, – ამბობს ოფელია ისპირიანი.
ამ უკანასკნელის თქმით, შეჯიბრში მონაწილეობდნენ საქართველოს სხვადასხვა რეგიონის წარმომადგენლები, რომლებიც ტურიზმის სექტორთან არიან დაკავშირებული. ოფელია ჯავახკიდან ერთადერთი მონაწილე იყო. მან ჯილდო ხელნაკეთი ნივთების ტრადიციების შენარჩუნებისა და ამ ცოდნის მომავალი თაობებისთვის გადაცემისთვის მიიღო.
ოფელია დაწყებითი სკოლის მასწავლებელია, რომელიც სოფელ დადეშის სკოლაში მუშაობს. მას წარსულში კისე მიუღია ასეთ პროგრამებში მონაწილეობა.
„კონკურსის მიზანი იყო, ამ სფეროში მომუშავე ადამიანებისთვის ერთმანეთთან კომუნიკაციისა და გამოცდილების გაცვლის შესაძლებლობა მიეცა. ზოგადად, სხვადასხვა კონკურსში მონაწილეობით დიდ სულიერ კმაყოფილებას ვიღებ. შინაგანი კმაყოფილებისთვის ვმუშაობ. ხალიჩების ქსოვა ჩემი ჰობია“, – ამბობს ოფელიანი.
თავის ალბომში მან ხალიჩების მქსოველთა სამი თაობა წარმოადგინა: საკუთარი თავი, დედამისი, ანიჩკა ისპირიანი და დედის მასწავლებელი.
ალბომი მათი ფოტოებით იწყება. ასევე გამოფენილი იყო ჯავახწთისს მოტივებით შექმნილი ხალიჩები, ორნამენტები, რელიგიური ფიგურები, პორტრეტები, ასევე ხელოვნების ორიგინალური ნიმუშები. დღეს ისპირიანების ოჯახში ხალიჩების მქსოველთა ახალი თაობა იზრდება- ოფელიას შვილიშვილი.
შუაში ოფელიას პირველი ნამუშევარია
ოფელიამ პირველი ხალიჩა 1990-იან წლებში, 4-5 თვეში შექმნა. მისი პირველი პორტრეტი ავტოპორტრეტი იყო, შემდეგ კი დედის, მამის და გარდაცვლილი ძმის პორტრეტები შექმნა. თითოეულ პორტრეტზე მუშაობის დრო დამოკიდებულია გამოსახულების სირთულესა და მის თავისუფალ დროზე.
ოფელიას თქმით, მან თავისი ნამუშევრების ნაწილი საჩუქრად გადასცა, თუმცა მათ გაყიდვას ჯერ არ გეგმავს, რადგან სურს ტურისტული ცენტრის შექმნა, სადაც თავისი ხალიჩების გამოფენა სურს.
„ჯერჯერობით მათ გაყიდვაზე არ ვფიქრობ, რადგან, პირველ რიგში, ხალხი ჯერ არ აფასებს ამ ნამუშევრებს მათი ნამდვილი ღირებულებით და შემდეგ მინდა შევქმნა საგანმანათლებლო ცენტრი, სუვენირების მაღაზია, საგამოფენო დარბაზი და ამ სტრუქტურის დასამყარებლად მჭირდება ჩემი ნამუშევრები, ყველა თავისებურად მჭირდება, თითოეული მათგანი უნიკალურია“, – განმარტავს ოსტატი.
სოფელ დადეშში, მყუდრო ოთახში, ოფელიამ თავისი ნამუშევრები განათავსა. ოთახის კედლებზე მისი ხალიჩები და დედის ნამუშევრები ჰკიდია. ოთახის ცენტრში მისი ესკიზებით დამზადებული დაზგაა, რადგან დედისგან მემკვიდრეობით მიღებული ძველი მანქანა უკვე მწყობრიდან გამოსულია.
ცენტრს აქვს ვიზიტორთა წიგნი, სადაც სტუმრები კომენტარებს ტოვებენ. თუმცა, ბოლო წლებში რეგისტრაციები შემცირდა. ოფელიას ცენტრი შედის საქართველოს ოფიციალურ ტურისტულ მარშრუტში, თუმცა, მისი თქმით, ტურისტებს მისი პოვნა უჭირთ. ის ადგილობრივ ხელისუფლებას სთხოვს, ახალქალაქი-კარწახის გზატკეცილზე, სოფელ დადეშისკენ მიმავალ გზასთან ახლოს, ნიშანი განათავსონ.
„საქმე ფინანსებში არ არის. მე უბრალოდ მინდა, რომ აბრა ოფიციალურად დამონტაჟდეს, რათა მას სერიოზულად მოეკიდონ. მე არაერთხელ მივმართე ადგილობრივ ხელისუფლებას, მაგრამ ყველა ჩემი წერილი უპასუხოდ დარჩა“, – ამბობს ხალიჩების მქსოველი.
მისი თქმით, თუმცა იშვიათად, „დადეშის“ ქალთა ასოციაციის ცენტრს სტუმრები ჰყავს: სკოლის მოსწავლეები, ინდივიდუალური ტურისტები, რომლებიც ინტერნეტის საშუალებით გებულობენ ამის შესახებ.
ოფელია ისპირიანის ისტორია არ არის მხოლოდ შემოქმედების ისტორია, ეს არის დასტური იმისა, თუ როგორ შეიძლება შრომისადმი ერთგულებამ და კულტურის სიყვარულმა ქვეყნის კულტურულ რუკაზე ძლიერი კვალი დატოვოს. სირთულეების მიუხედავად, ოფელია აგრძელებს შთაგონებას, განათლებას და შექმნას, თითოეულ ქსოვილში არა მხოლოდ ძაფებს, არამედ სულსაც ქსოვს. მისი ცენტრი დადეშში ცოცხალი მოგონებაა, ტრადიცია და მომავლის იმედი.