ამ წლის იანვრის ბოლოს აშშ-ის პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა ხელი მოაწერა ბრძანებულებას, რომლითაც 90 დღით შეჩერდა ყველა უცხოური დახმარების პროგრამა. დროებითი შეჩერების ოფიციალური მიზანია შეამოწმოს მათი შესაბამისობა აშშ-ის ახალი ადმინისტრაციის პოლიტიკურ მიზნებთან. შედეგად, აშშ-ის მხარდაჭერით არსებული მრავალი პროგრამა უბრალოდ შეწყდა, მათ შორის ჯავახეთში,q მხოლოდ ერთი პროგრამის დაფინანსება აღდგა.
საბოლოოდ დახურულები
აპრილის დასაწყისში ცნობილი გახდა, რომ პროგრამის „GIPA MEDIA LAB“ – „მულტიმედიური უნარები მრავალკულტურული საზოგადოებისთვის“ დაფინანსება საბოლოოდ შეწყდა.
GIPA MEDIA LAB-ის კურსები ინიცირებული და ჩატარებული იყო საქართველოს საზოგადოებრივ საქმეთა ინსტიტუტის (GIPA) მიერ, საქართველოში აშშ-ის საელჩოს მხარდაჭერით. 2016 წლიდან მოყოლებული, ახალქალაქსა და ნინოწმინდაში ყოველ მეორე შაბათ-კვირას ტარდებოდა ჟურნალისტიკის, კინოწარმოებისა და სოციალური მედიის გაკვეთილები, რომლებშიც მონაწილეობდნენ როგორც ამ ქალაქების, ისე მიმდებარე სოფლების სკოლის მოსწავლეები.
კურსები უფასო იყო. პროგრამის ფარგლებში, ყოველწლიურად საუკეთესო სტუდენტებს შორის გათამაშდებოდა პრიზები, ხოლო ორ კურსდამთავრებულს ეძლეოდა შესაძლებლობა- ოთხი წელი უფასოდ ესწავლა GIPA-ში.
პროგრამა „GIPA MEDIA LAB“-ის მიზანი იყო რეგიონების ახალგაზრდებისთვის ცოდნის გადაცემა კომუნიკაციის, კინოს, სოციალური მედიისა და მეწარმეობის, ასევე მედიაწიგნიერების შესახებ, რომლებიც თანამედროვე სამყაროში მნიშვნელოვანია ყველა პროფესიისთვის. კურსები ტარდებოდა ქვემო ქართლის რეგიონშიც. ამჟამად კურსები შეჩერებულია. ყოველწლიურად ჯავახეთიდან დაახლოებით 30 ბავშვი ამთავრებდა სწავლას. პროექტის არსებობის მთელი პერიოდის განმავლობაში, დაახლოებით 15 ახალგაზრდას ჰქონდა შესაძლებლობა ჩარიცხულიყო საქართველოს ერთ-ერთ პრესტიჟულ უნივერსიტეტში – GIPA-ში.
საბოლოოდ დაიხურა ასევე ახალქალაქის ბიზნეს-ინგლისურის პროგრამა, რომელშიც 60 ადამიანი მონაწილეობდა. პროექტი ხორციელდებოდა USAID-ის დაფინანსებით და UNAG-თან თანამშრომლობით. ეს კურსები ტარდებოდა UNAG-ის ეგიდით შექმნილი ახალგაზრდული ცენტრების, მათ შორის ახალქალაქის ახალგაზრდული ცენტრის ბაზაზე და მათთან თანამშრომლობით.
კურსის მიზანია ახალგაზრდების ენობრივი უნარების განვითარება ბიზნეს კონტექსტის სწავლების გზით. ეს სწავლების მეთოდი აერთიანებს მეწარმეობის განათლებასა და ბიზნეს ინგლისურს, რათა დაეხმაროს ახალგაზრდა ბენეფიციარებს წინსვლაში, კარიერაში ან პირად განვითარებაში ბიზნესის სფეროში.
დაფინანსება განახლდა
ცოტა ხნის წინ ცნობილი გახდა, რომ განახლდა ACCESS (ინგლისური ენის ხელმისაწვდომობის სტიპენდიების პროგრამა), რომელიც ფინანსდება საქართველოში აშშ-ის საელჩოს მიერ. გასულ წელს პროგრამამ მთელ მსოფლიოში თავისი 20 წლის იუბილე აღნიშნა. საქართველოში ACCESS 2010 წლიდან მოქმედებს და მოიცავს 26 დასახლებულ პუნქტს. ახალქალაქში ამ პროგრამის ფარგლებში 30 ბავშვი უფასოდ სწავლობდა ინგლისურს. ეს პროგრამა ასევე გრძელდება ნინოწმინდაში.
პროგრამები დახურულია, მაგრამ ორგანიზაციები მუშაობენ
ნინოწმინდის ახალგაზრდული ცენტრი ნინოწმინდაში აქტიურად ფუნქციონირებს 2004 წლიდან. მისი პროგრამები და პროექტები ხელს უწყობს ადგილობრივი ახალგაზრდების საზოგადოებაში ინტეგრაციასა და უნარებისა და შესაძლებლობების განვითარებას. აქ ახალგაზრდები მონაწილეობენ სხვადასხვა ტრენინგში, სწავლობენ ინგლისურს, გადიან ბიზნეს კურსებს სხვადასხვა პროგრამის ფარგლებში, სწავლობენ პროექტების წერას, მონაწილეობენ საგრანტო კონკურსებში, იღებენ შესაძლებლობას გახსნან საკუთარი მცირე ბიზნესი, განავითარონ ის მშობლიური ქალაქის დატოვების გარეშე და სარგებელი მოუტანონ ადგილობრივ თემს.
2022 წლის ოქტომბერში ახალგაზრდულ ცენტრში დაიწყო USAID-ის მიერ დაფინანსებული და UNAG-ის მიერ განხორციელებული ახალი ხუთწლიანი პროექტი „ერთობა მრავალფეროვნებაში“. მისი მთავარი მიზანი იყო ეჩვენებინა, რომ ჯავახეთის მოსახლეობა ქვეყნის თანასწორი და სრულუფლებიანი მოქალაქეები არიან. 1500-ზე მეტმა ადამიანმა გაიარა ამ ორგანიზაციის პროგრამები. თუმცა, პროექტი „ერთობა მრავალფეროვნებაში“ არ განახლდა. მიუხედავად ამისა, ახალგაზრდული ცენტრი მოქმედებს მოხალისეობრივ პრინციპებზე. ორგანიზაცია ამ ზაფხულს გეგმავს საზაფხულო ბანაკის მოწყობას.
ახალქალაქის ზრდასრულთა განათლების ცენტრი ფუნქციონირებს 2009 წლიდან, რომლის საქმიანობის მნიშვნელოვანი ნაწილი ფინანსდება ამერიკის შეერთებული შტატებიდან. ამ დროის განმავლობაში ბევრმა მაცხოვრებელმა შეძლო ინგლისურის, რუსულის და ქართულის, ასევე ლოგიკის კურსებზე დასწრება. აქ სწავლობდნენ ასევე მასწავლებლები და ბუღალტრები გამოცდებისთვის მოსამზადებლად. მცხოვრებლებმა დაეუფლნენ კომპიუტერულ უნარებს, კულინარიას, სადღესასწაულო სუფრების გაფორმების ხელოვნებას (ფურშეტი, კარვინგი) და ბევრ სხვა რამეს.
ცენტრმა უზრუნველყო უფასო იურიდიული დახმარება და სასოფლო-სამეურნეო კონსულტაციები. განხორციელდა პროექტი „სამცხე-ჯავახეთის კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნება“, რომლის მიზანი იყო ტურიზმის განვითარება და ადგილობრივი ხელოსნობის აღდგენა. ეს ახალქალაქში ცენტრის არსებობის წლების განმავლობაში განხორციელებული პროექტების მხოლოდ ნაწილია. ათასობით მცხოვრებმა მიიღო აქ განათლება. ჩატარდა შეხვედრები და ტრენინგები სხვადასხვა თემაზე.
აშშ-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამები არ განახლებულა, თუმცა ცენტრი ფუნქციონირებს გერმანული ფონდის დაფინანსებით. თუმცა, ორგანიზაციის გათბობის პრობლემა კვლავ გადაუჭრელია, რადგან ის აშშ-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამებით იფარებოდა. ამავდროულად როგორც ცნობილია, ახალქალაქში გათბობა საჭიროა წელიწადში 6 თვის განმავლობაში.
დაფინანსებასთან დაკავშირებული პრობლემების გარდა, ბევრი სამოქალაქო და საზოგადოებრივი ორგანიზაცია საკანონმდებლო დონეზე სხვა, უფრო რთულ პრობლემებს აწყდება. საქართველოს ხელისუფლებამ მიიღო არაერთი კანონი, რომელიც ზღუდავს მსგავსი ორგანიზაციების საქმიანობას, რომლებიც მუშაობდნენ და აგრძელებენ მუშაობას ჯავახეთის მოსახლეობის საკეთილდღეოდ.
