საქართველოს პრემიერ-მინისტრის ირაკლი კობახიძის ოფიციალური ვიზიტი უზბეკეთის რესპუბლიკაში გუშინ დაიწყო. პრემიერის ვიზიტსა და მის მნიშვნელობაზე Jnews-მა ესაუბრა საერთაშორისო საკითხებში ექსპერტს, პოლიტიკურ ანალიტიკოსს ანდრანიკ ჰოვჰანნისიანს.
ოფიციალური ვიზიტის ფარგლებში კობახიძე უკვე შეხვდა უზბეკეთის ოლი მეჯლისის საკანონმდებლო პალატის თავმჯდომარეს ნურიდინ ისმოილოვს და სენატის სპიკერს თანზილა ნარბაევას. ასევე დაგეგმილია შეხვედრები უზბეკეთის პრეზიდენტ შავქათ მირზიოევთან და პრემიერ-მინისტრ აბდულა არიფოვთან.
ტაშკენტში, ორი ქვეყნის მთავრობის წევრების მონაწილეობით, საქართველოსა და უზბეკეთს შორის ეკონომიკური თანამშრომლობის სამთავრობათაშორისო კომისიის მე-10 სხდომა გაიმართება.
კობახიძე „X“ სოციალურ ქსელში, გამოხმაურებით უზბეკეთის რესპუბლიკის ოლი მაჯლისში გამართულ შეხვედრებზე, წერს:
„შეხვედრების დროს ჩვენ ხაზგასმით აღვნიშნეთ საპარლამენტთაშორისო თანამშრომლობის მნიშვნელობა და დავადასტურეთ ჩვენი სურვილი ამ კავშირების განმტკიცების მიზნით. „ჩვენი თანამშრომლობა საკანონმდებლო და დარგობრივ სფეროებში იძლევა ორმხრივ სარგებელს და ჩვენ გამოვთქვით მზადყოფნა გავაგრძელოთ ამ ურთიერთობების გაღრმავება და განვითარება“, – განაცხადა ირაკლი კობახიძემ.
შეხვედრისა და მისი მნიშვნელობის შესახებ Jnews-მა ესაუბრა საერთაშორისო საკითხებში ექსპერტს, პოლიტიკურ ანალიტიკოსს- ანდრანიკ ჰოვჰანნისიანს, შეეცადა გაერკვია შეხვედრის მიზეზები და შემდგომი მოვლენები. ქვემოთ წარმოგიდგენთ ნაწილს ინტერვიუდან.
როგორია საქართველოს ინტერესი უზბეკეთთან ურთიერთობების განმტკიცებით და შეიძლება თუ არა ჩაითვალოს ეს ვიზიტი ახალ მიმართულებად საქართველოს საგარეო პოლიტიკაში ცენტრალური აზიის ქვეყნებთან კავშირების განმტკიცების თვალსაზრისით?
საქართველო ცდილობს გააძლიეროს თავისი როლი საერთაშორისო ლოჯისტიკურ სექტორში ინვესტიციების მოზიდვით ევროპისა და აზიის დამაკავშირებელი სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის განვითარებაში.
პრემიერ-მინისტრის ირაკლი კობახიძის ვიზიტი უზბეკეთში ადასტურებს ორ ქვეყანას შორის თანამშრომლობის განვითარების მიმართ ორმხრივი ინტერესის მაღალ დონეს. ეს აჩვენებს საქართველოს სურვილს გააძლიეროს კავშირები ცენტრალური აზიის ქვეყნებთან, განსაკუთრებით ყაზახეთთან, უზბეკეთთან და თურქმენეთთან, რაც შეიძლება განიხილებოდეს როგორც ახალი საგარეო პოლიტიკური მიმართულება, რომელიც საქართველოს მრავალვექტორული სტრატეგიის ნაწილია.
თავის მხრივ, ცენტრალური აზიის ქვეყნები ასევე დაინტერესებულნი არიან სატრანსპორტო მარშრუტების დივერსიფიკაციით, რომლებიც ტრადიციულად გადიოდა რუსეთის ტერიტორიაზე ათწლეულების განმავლობაში. ამ კონტექსტში საქართველოს შეუძლია შესთავაზოს ეფექტური ალტერნატიული მარშრუტები, როგორც სახმელეთო, ისე საზღვაო.
საქართველოში არსებული პოლიტიკური დაძაბულობის გათვალისწინებით, როგორ შეიძლება ეს ვიზიტი შიდა პოლიტიკურ კონტექსტში განიხილებოდეს?
საქართველოში საშინაო პოლიტიკური დაძაბულობის კონტექსტში, პრემიერ-მინისტრ ირაკლი კობახიძის ვიზიტი უზბეკეთში შეიძლება ჩაითვალოს როგორც საგარეო პოლიტიკურ ასპარეზზე წარმატების დემონსტრირების და ქვეყნის ეკონომიკური პოზიციების გაძლიერების მცდელობა. უფრო მეტიც, საერთაშორისო თანამშრომლობასა და ეკონომიკურ განვითარებაზე ფოკუსირება შეიძლება გახდეს საშინაო პრობლემებისგან ყურადღების გადატანისა და საქართველოს მოქმედი ხელისუფლების ლეგიტიმურობის გაზრდის ინსტრუმენტი.
რამდენად მნიშვნელოვანია ცენტრალურ აზიასთან თანამშრომლობა საქართველოს პოლიტიკურ დღის წესრიგში, საქართველოსა და დასავლეთს შორის არსებული გარკვეული დაძაბულობის გათვალისწინებით?
საქართველოსა და დასავლეთს შორის ურთიერთობებში გარკვეული დაძაბულობის პირობებში, ცენტრალური აზიის ქვეყნებთან თანამშრომლობა განსაკუთრებულ მნიშვნელობას იძენს. ამ რეგიონთან ეკონომიკური და პოლიტიკური კავშირების გაფართოება საქართველოს საშუალებას აძლევს დივერსიფიცირება მოახდინოს საგარეო პოლიტიკასა და ეკონომიკურ ურთიერთობებზე, შეამციროს დამოკიდებულება დასავლელ პარტნიორებზე და გააძლიეროს თავისი პოზიციები საერთაშორისო ასპარესზე.
ცენტრალური აზიის ქვეყნების მთლიანი მოსახლეობა დაახლოებით 80 მილიონი ადამიანია, რაც რეგიონს პოტენციურად მიმზიდველ ბაზარს აქცევს ქართული საქონლისთვის, გარდა ამისა, რეგიონი ესაზღვრება ჩინეთს, რაც განსაკუთრებით საინტერესოა საქართველოსთვის ეკონომიკური თანამშრომლობის კონტექსტში.
შეუძლია თუ არა საქართველოსა და ცენტრალური აზიის ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა შექმნას ახალი რეგიონალური შესაძლებლობები, განსაკუთრებით ტრანსპორტისა და ენერგეტიკის სექტორებში და შეიძლება თუ არა ეს როგორმე იმოქმედოს სომხეთზე?
საქართველოსა და ცენტრალური აზიის ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა ხსნის ახალ რეგიონულ შესაძლებლობებს, განსაკუთრებით ტრანსპორტისა და ენერგეტიკის სფეროებში.მაგალითად, უზბეკეთისა და საქართველოს გავლით მულტიმოდალური სატრანსპორტო დერეფნის განხორციელება ორ ქვეყანას შორის არა მხოლოდ გაზრდის სავაჭრო ბრუნვას, არამედ მნიშვნელოვნად გაზრდის სატრანზიტო ტვირთების მოცულობას მათ ტერიტორიებზე. გარდა ამისა, უზბეკეთმა, ყაზახეთმა და აზერბაიჯანმა დაიწყეს ენერგეტიკული სისტემების ინტეგრაციისა და კასპიის ზღვის ფსკერზე მაღალი ძაბვის კაბელის გაყვანის პროექტის განხორციელება, საქართველოს გავლით ევროპაში „მწვანე ენერგიის“ შემდგომი ექსპორტის მიზნით.ამ პროცესმა შესაძლოა გავლენა მოახდინოს სომხეთზეც, წაახალისოს ერევანი გაზარდოს მონაწილეობა რეგიონულ პროექტებში და მოიძიოს ახალი პარტნიორობა სომხეთის ეკონომიკური სტაბილურობისა და განვითარების უზრუნველსაყოფად. თუმცა, იმისთვის, რომ ერევანი სრულად ჩაერთოს რეგიონულ ინიციატივებში, აუცილებელია ანკარასთან და ბაქოსთან ურთიერთობების ნორმალიზება. რეგიონში გრძელვადიანი მშვიდობის დასამყარებლად მნიშვნელოვანია, რომ სომხეთს, თურქეთსა და აზერბაიჯანს შორის ურთიერთობების ნორმალიზაცია მოხდეს ორმხრივი კომპრომისის საფუძველზე.
