დიდ ქალაქებში მოქმედი კლინიკებისგან განსხვავებით ახალქალაქის კლინიკა განსაკუთრებული „აქტიურობით“ არ გამოირჩევა. მიზეზები მრავალფეროვანია: შეთავაზებული სამედიცინო მომსახურებიდან დაწყებული შესაბამისი დარგის სპეციალიზირებული სპეციალისტების ნაკლებობით დამთავრებული. ამ მიზეზების გამო ახალქალაქელებს თბილისში ან ერევანში გამგზავრება უწევთ, სადაც მათ სხვა პრობლემები ექმნებათ: ენის არ ცოდნა, მოუხერხებლობა, დროისა და ფინანსების ფუჭად კარგვა.
ბევრისთვის კარგად არის ნაცნობი თბილისის ან ერევნის საავადმყოფოს დერეფნებში საკუთარი ან საყვარელი ადამიანის ჯანმრთელობასთან დაკავშირებით არსებული მძიმე გაურკვევლობა, რაც კიდევ უფრო ართულებს შიმშილისა და დაღლილობის გრძნობას, რადგან ეს ადამიანები სახლიდან გამთენიისას გამოვიდნენ, ხოლო წინ გრძელი გზა ელოდებათ.
თბილისისა და ერევნის სხვადასხვა საავადმყოფოებში ახალქალაქის მუნიციპალიტეტიდან პაციენტთა რაოდენობა შეუდარებლად დიდია, ვინაიდან ახალქალაქსა და მიმდებარე მუნიციპალიტეტებს არ აქვთ საზოგადოებისთვის საჭირო ყველა სამედიცინო მომსახურება.
ნარინეს (რესპონდენტის თხოვნით სახელი შეიცვალა) 2012 წლიდან ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემა ჰქონდა, სამკურნალოდ თბილისში წავიდა. გამიკვლევის ერთხელ გავლის შემდეგ აღარ გამგზავრებულა, რადგან აღნიშნავს, რომ თბილისში ჩასასვლელად თავისუფალი დრო სჭირდება. ასევე ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხია ტრანსპორტი, რომელიც ახალქალაქში სტაბილურად არ მუშაობს და არანაკლებ მნიშვნელოვანია ფინანსური მხარე.
„2015 წელს თბილისში გავიკეთე ბიოფსია და ამის შემდეგ აღარ წავსულვარ გამოკვლევებზე. ჩემთვის ვერ ვახერხებ თავისუფალი დროის გამონახვას, ამიტომ, თუ ეს სერვისი ადგილობრივად იქნება ხელმისაწვდომი, იქნებიან მაღალკვალიფიციური ექიმები, რომლებიც ჩაატარებენ ლაბორატორიულ გამოკვლევებს, ექოსკოპიას, კონსულტაციას და ა.შ., ადგილზე გავივლი მკურნალობას. აქვე უნდა აღვნიშნო, რომ კადრების სიმცირე არ ეხება მხოლოდ იმ მიმართულებებს, რომელიც მე აღვნიშნე“, – ამბობს ის.
ის ასევე ამატებს, რომ ადგილობრივი მოსახლეობა ადგილობრივ ექიმებს დიდად არ ენდობა.
„ექიმების ნდობა და რწმენა აქ დაბალია, ვერ გეტყვით რა მიზეზების გამო. მაგალითად: მე აქ არასდროს ვყოფილვარ ენდოკრინოლოგთან, არ ვიცი რატომ, ყოველ ჯერზე ვფიქრობდი წავსულიყავი, მაგრამ არ მივდიოდი. შეიძლება, რომ წავსულიყავი, იგივე დიაგნოზი დაესვათ ან სულ სხვა რამე ეთქვათ, მაგრამ არ წავსულვარ“, – ამბობს ნარინე.
ნარინეს ახალქალაქიდან თბილისში ჩასვლა ყოველ ჯერზე ძალიან უჭირს და არაერთ პრობლემას აწყდება.
„ტრანსპორტის საკითხი – პრობლემა, იქ დარჩენის საკითხი, ვერაფერს ასწრებ, ყველაფერი დაუმთავრებელი რჩება – ფინანსური კეთილდღეობა, ქალაქის გაცნობა, სპეციალისტების არცოდნა. საზოგადოებრივი ტრანსპორტით მივდივართ და არ ვიცით შევძლებთ თუ არა იმ დღეს დაბრუნებას, რადგან საზოგადოებრივი ტრანსპორტიც არასტაბილურად მუშაობს. ამის პარალელურად, პრობლემას წარმოადგენს ენის არ ცოდნაც. თუ ექიმი მხოლოდ ქართულად ხსნის, ჩვენებს არ ესმით, სხვას უნდა სთხოვონ საავადმყოფოში გაყოლა“, – ამბობს ნარინე.
სულ ახლახან ნარინემ შეიტყო, რომ ახალქალაქის კლინიკაში ყოველთვიურად უნდა ჩამოვიდეს ენდოკრინოლოგი და გადაწყვიტა, რომ გამოკვლევებს უკვე აქ გაიკეთებს. ის თბილისიდან ახალქალაქის საავადმყოფოში მაღალკვალიფიციური სპეციალისტების პერიოდულ ვიზიტებს სიხარულით ხვდება.
ამიერიდან ახალქალაქის კლინიკაში თვეში სამჯერ საქართველოს ქირურგთა ასოციაციის წევრი, ენდოკრინოლოგი ვლადიმერ ხარიბაძე ჩამოვა. კლინიკაში შესაძლებელი იქნება ქირურგის კონსულტაციის მიღება, ფარისებრი ჯირკვლის ბიოფსიის და ფარისებრი ჯირკვალისა და მიმდებარე ლიმფური კვანძების ოპერაციის გაკეთება. ამ ჯგუფს შეუერთდა ზოგადი ქირურგი, მედიცინის დოქტორი ალექსანდრე ყიფშიძე, რომელიც მუდამ ადგილზე იქნება. ახალქალაქის საავადმყოფო სპეციალისტების უკმარისობის შევსებას ცდილობს.
მიუხედავად იმისა, რომ ახალქალაქის საავადმყოფოში დედაქალაქიდან მაღალკვალიფიციური ექიმების მოწვევა კულტურად იქცა, კადრების სიმცირის პრობლემა მაინც ვერ გვარდება. ჰოსპიტალის მენეჯერი ალექსან თოროიანი ამტკიცებს, რომ კლინიკაში პერსონალის უკმარისობაა, თუმცა ამ ხარვეზის შევსებას ყოველ ჯერზე ექიმების მოწვევით, ასევე სამედიცინო უნივერსიტეტის დამთავრებულ სტუდენტებს უფრო მაღალი ხელფასითა და პირობების შეთავაზებით ცდილობენ. სწორედ ამ პრობლემის მოსაგვარებლად კლინიკაში სულხან სამხარაძე მიიწვიეს, რომელიც ახალქალაქის 2024 წლის აგვისტოდან კლინიკის კლინიკურ დირექტორად მუშაობს და პროფესიით ანესთეზიოლოგ-რეანიმატოლოგად მუშაობს. ის თბილისიდან ჩამოვიდა, თან სხვა სპეციალისტების ჯგუფი ჩამოიყვანა.
სულხან სამხარაძე – ანესთეზიოლოგ-რეანიმატოლოგი, ახალქალაქის რეფერალური საავადმყოფოს კლინიკური დირექტორი
ბოლო ათწლეულის განმავლობაში ათასობით სომეხი ჩაირიცხა თბილისის უნივერსიტეტებში, მათ შორის სამედიცინო უნივერსიტეტსა და სხვა სამედიცინო სასწავლებლებში.
ამჟამად, ახალქალაქის კლინიკის მენეჯერის, ალექსან თოროიანის ინფორმაციით, თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტში ახალქალაქიდან და ნინოწმინდიდან 15-20 სტუდენტი სწავლობს. თუმცა, მათი ნახევარიც კი არ ბრუნდება.
ალვარდ მარტიროსიანი წარმოშობით ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის სოფელ ხანდოდანაა. დაამთავრა ადგილობრივი საშუალო სკოლა, შემდეგ კი თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტში „1+4“ პროექტით ჩაირიცხა.
ალვარდ მარტიროსიან
ახლა მე-5 კურსის სტუდენტია და პარალელურად კავკასიის სამედიცინო ცენტრში მუშაობს. ამჟამად დაბრუნებაზე არ ფიქრობს, რადგან აქ შემდგომი პროფესიული განვითარების პერსპექტივას ვერ ხედავს.
არა მარტო ალვარდს, არამედ სხვა სტუდენტებსაც სურთ დაბრუნება, მაგრამ ფიქრობენ, რომ ვერ განვითარდებიან და ვერც პროფესიას გაუღრმავდებიან.
ბელა ზოპუნიანი აღნიშნავს, რომ პატარა ქალაქებს შეზღუდული შესაძლებლობები აქვთ.
„დიდ ქალაქში მაღალი ანაზღაურებით დასაქმების უფრო დიდი შანსია, ფასდება ადამიანის ცოდნა და ის, რომ სპეციალისტია. მაღალი ანაზღაურებაც ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია. სამუშაოს შეფასების ერთ-ერთი ხერხი მაღალი ანაზღაურებაა“, – ამბობს ბელა.
ბევრი ადამიანი კარგი განათლების მისაღებად და პროფესიული განვითარების მიზნით სხვა ქვეყნებში მიდის. ბელა ზოპუნიანი ხაზს უსვამს უფროსი თაობის მხარდაჭერას, რათა ახალგაზრდა თაობამ შეძლოს პროფესიული წარმატების მიღწევა.
ბელა უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ სწავლის გაგრძელებას სხვა ქვეყანაში გეგმავს. ამასთან, ის ირწმუნება, რომ ახალქალაქში დაბრუნდება, როცა არჩეულ პროფესიაში ჩამოყალიბებული და წამყვანი სპეციალისტი გახდება.
„ჩვენზე ბევრი რამ არის დამოკიდებული, ჩვენ უნდა შევცვალოთ ჩვენი ქალაქი უკეთესობისკენ, ჩვენ ეს შეგვიძლია. ახალქალაქში მინდა დაბრუნება, მაგრამ მხოლოდ მას შემდეგ, რაც კარგი სპეციალისტი გავხდები, მინდა ჩამოსვლა, მაგრამ არ ვიცი, რამდენად კარგად შევძლებ თბილისის სამუშაოს ახალქალაქში მუშაობასთან შეთავსებას. ძალიან მინდა ჩემს ქალაქს გამოვადგე, მაგრამ ახალქალაქში კარგი სპეციალისტები ვერ გავხდებით, ამის შესაძლებლობა არ არსებობს“, – ამატებს ბელა.
ჩვენმა გმირმა განათლების პარალელურად თბილისის საავადმყოფოებში მუშაობა მოახერხა და თბილისის კლინიკებში მისული ახალქალაქის პაციენტების სირთულეების მოწმე გახდა.
„ძალიან უჭირთ, არ იციან სახელმწიფო ენა, ვერც ლაპარაკობენ და არც ესმით. კარგი ექიმები უნდა გვყავდეს, რა თქმა უნდა, ახლაც გვყავს, მაგრამ საუკეთესოსკენ უნდა ვისწრაფოდეთ, რომ საქმე მხოლოდ ერთი ექიმით არ შემოიფარგლოს, კარგი აღჭურვილობაც უნდა გვქონდეს, რომ შევძლოთ ნორმალური სამედიცინო დახმარების გაწევა. ჩვენ უნდა დავრწმუნდეთ, რომ ჩვენს შემდეგ მომავალი თაობა აღარ იფიქრებს დაბრუნებაზე, არამედ მაშინვე დაბრუნდება“.
