იმის შესახებ, თუ როგორ ჩატარდა საქართველოში საპარლამენტო არჩევნები, პროტესტისა და რევოლუციის შესაძლებლობის, ქვეყნის პრეზიდენტის როლის და სხვა მრავლის შესახებ Jnews-ი რონდელის ფონდის პოლიტოლოგს კახა გოგოლაშვილს ესაუბრა.
საპარლამენტო არჩევნების შეფასება ორაზროვანია, საერთო ჯამში თქვენ როგორ შეაფასებთ? რა მოხდა საქართველოში?
– მე ვფიქრობ, რომ მსხვილ მასშტაბებში ფალსიფიკაცია მოხდა, რომელიც წინასწარ დაგეგმილი და კარგად გათამაშებული იყო, მაგრამ ვფიქრობ, რომ საბოლოო ანგარიშში მათრემატიკურად და სტატისტიკურად ყველაფრის დამტკიცება შეიძლება, რომ ეს რიცხვები „ქართულმა ოცნებამ“ მიიწერა. შეიძლება დამტკიცდეს, მაგალითად, ვთქვათ, რომ იმ მუნიციპალიტეტში, სადაც იმ მოსახლეობის რაოდენობა ნაკლებია, ვიდრე ხმის მიმცემთა რაოდენობა, რაც სტატისტიკურად არავითარ შემთხვევაში შესაძლებელი არ არის. მსგავსი მუნიციპალიტეტი ძალიან ბევრია, მათ შორის არის ნინოწმინდა. მე ვფიქრობ, რომ პირველ რიგში იქნება ბოიკოტი. მტკიცებულებები უნდა იქნას წარდგენილი, და ოპოზიცია უკვე წერს, რომ მტკიცებულებებს წარადგენს. ამის შემდეგ, რა თქმა უნდა, იქნება ბოიკოტი. პარტიები არ შევლენ პარლამენტში, საეღტაშორისო ზეწოლა იქნება, რადგან ფალსიფიკაცია ნათელია. და ამის შედეგად, სავარაუდოდ, ახალი არჩევნები დაინიშნება. ან მეორე, იქნება დიქტატურა. და, რა თქმა უნდა, ხალხმა უნდა იცოდეს, რომ არალეგიტიმურ სახელმწიფოში ცხოვრობენ.
სიტუაციის გათვალისწინებით, შეიძლება თუ არა წინააღმდეგობა რევოლუაციაში გადაიზარდოს?
-ვფიქრობ, რომ ეს ყველაზე არასასურველი სცენარია. რადგან რევოლუაცია, რა თქმა უნდა, სისხლთან არის დაკავსირებული. მაგრამ აბრეშუმის რევოლუციებიც არის, მაგრამ ამ ხელისუფლებასთან, როგორც ვხედავთ, რომ დემონსტრაციის დაშლის საკმაოდ სასტიკი მეთოდები აქვთ, ამ ხალხსი ცემა და ასე შემდეგ. თუკი იქნება მცდელობა, ვთქვათ, რევოლუციის დაწყების, ისინი ძალას გამოიყენებენ. მაგრამ უსისხლო წინააღმდეგობის გაწევის სცენარიც შესაძლებელია. ხელისუფლებისთვის საერთო პროტესტის საშუალებით დათმობებზე წასვლის დაძალება. რადგან ამას ვერ შევეგუებით, რა თქმა უნდა, თქვენი ხმის მიცემის უფლების დამახინჯების გარეშე. რადგან არჩევნებში მონაწილეობის მიღება — ეს ყველა ადამიანის წმინდა უფლებაა.
მმართველი პარტიის პოზიციის გათვალისწინებით, რამდენად არის შესაძლებელი სამშვიდობო გზებით რაღაც შედეგების ან ხელახალი არჩევნების მიღწევა რეალური?
-არ ვიცი ეს რამდენად რეალურია, მაგრამ ვიცი, რომ ბრძოლა — ეს რეალურია, რომ საზოგადოება ამას არ დათანხმდება. რადგან თუკი არავითარი მტკიცებულება არ იქნება, მაგრამ მტკიცებულებები უკვე არის, და როცა მტკიცებულებები არის, ხალხი ამაზე სრულიად სხვანაირად რეაგირებს.
რა სიტუაციაა მოსალოდნელი საქართველოში „ქართული ოცნების“ ხელისუფლების გაგრძელების შემთხვევაში?
-ძალიან ბუნდოვანია. ვერ ვივარაუდებ, რა გველოდება, მაგრამ პირველ რიგში ვფიქრობ, რომ ჩვენ საერტაშორისო საზოგადოებისგან იზოლაცვია გველოდება. რა თქმა უნდა, არის ქვეყნები, როგორიცაა რუსეთი, ვთქვათ, ირანი, შესაძლოა თურქეთიც და სხვებიც, არ ითვლებიან დემოკრატიულ ქვეყნებად, პრინციპში, მათთან კარგი ურთიერთობა ექნებათ, მაგრამ, ყოველ შემთხვევაში, ამერიკასთან, ევროპასთან და ცივილიზებულ მსოფლიოსთან რთული იქნება. პრინციპში, ქვეყანაშიც რთული იქნება, რადგან შესაძლოა უვიზო რეჟიმი გააუქმონ, თუმცა ამასთან დაკავშირებით შესაძლოა ფრთხილად იმოქმედონ, რადგან იციან, რომ ხალხი დამნაშავე არ არის, მაგრამ ვფიქრობ, რომ უვიზო რეჟიმის გაუქმება შესაძლებელია.
რამდენად შეუძლია სიტუაციაზე ზემოქმედების მოხდება პრეზიდენტს სალომე ზურაბიშვილს?
— მას საზღვარგარეთ დიდი ავტორიტეტი აქვს, მას ყურს უგდებენ, მისი განცხადებების სჯერათ, მაგალითად, საზღვარგარეთ კობახიძის ან პაპუაშვილის განცხადებების არავის სჯერა, ხოლო ქართველი პრეზიდენტის განცხადებების სჯერათ, და ვფიქრობ, რომ მას შეუძლია საერთაშორისო საზოგადოებაზე ზემოქმედების მოხდენა, პირველ რიგში. მეორე, მას შეუძლია ოპოზიციას დაეხმაროს გაერთიანებაში და ა.შ.
მე ვფიქრობ, რომ ასეთ შემთხვევაში ჩვენ თავი უნდა ვიგრძნოთ ისევე, როგორც საბჭოთა კავშირის დროს, სადაც მე არ ვირჩევდი კომუნისტური პარტიის ხელმძღვანელს. არამედ მიწევდა იმის გაკეთდა, რასაც მიბრძანებდნენ. ეს ძალიან რთულია. ახალგაზრდებისთვის ეს განსაკუთრებთ მიუღებელია, იმის გააზრებით, რომ მათ არჩევანის უფლება წაართვეს.
ახლო წარსულის გათვალისწინებით, უცხოური აგენტების შესახებ კანონის მიღების საწინააღმდეგო პროტესტი, რომელმაც მნიშვნელოვანი შედეგი არ გამოიღო, ამჟამინდელ პროტესტს შესაძლოა სიტუაციის შეცვლა?
საბოლოოდ, რა თქმა უნდა, მიგვიყვანს. ნებისმიერ პროტესტს აქვს შედეგი. თუკი, ვთქვათ, გასულმა პროტესტმა პირდაპირი შედეგი არ გამოიღო, ირიბად მაინც იმოქმედა. ახალგაზრდობა გააღვიძა, ახალგაზრდობა ახლა პოლიტიკურად უფრო აქტიურია, ვიდრე ამ პროტესტამდე იყო. ხოლო ახლა ეს პროტესტის, რომელიც ახლა იქნება, ვფიქრობ, მოსახლეობას გააღვიძებს, რომ საბოლოოდ ხალხი მიეჩვევა იმ შეხედულებას, რომ 50 ლარად არ უნდა გაიყიდოს, ქვეყნის მომავალი არ უნდა გაყიდოს, და ხმა უნდა აიმაღლოს, როცა უსამართლობას და მსგავს რაღაცებს ხედავს. ეს, საერთო შედეგების მინიმუმია, რაც შეიძლება იყოს. ხოლო რეალური, პრაქტიკული შედეგი, ვფიქრობ, რომ საბოლოოდ ქართული ოპოზიცია ახალ არჩევნებს მიაღწევს.
ვფიქრობ, რომ საბოლოოდ სადამკვირვებლო ორგანიზაციები გაეცნობიან დოკუმენტებს და ისინიც დაითვლიან არალეგალურ არჩევნებს. ისინი აცხადებენ ამის შესახებ. და «ქართულ ოცნებას» ახალი არჩევნების ჩატარება მოუწევს, რომლებსაც, რა თქმა უნდა, უდაოდ წააგებს, რადგან იქ ძალიან მკაცრად გააკონტროლებენ იმ მომენტებს, რომლებიც აქამდე გამოტოვებული ჰქონდათ.
თქვენ არ თვლით, რომ ამ საკითხში ოპოზიციამ პრაქტიკულად წააგო, რადგან ისე კარგად არ მოემზადა, რამდენადაც ეს მოგებისთვის იყო აუცილებელი?
-მე არ ვფიქრობ, რომ ჩვენ ასეთი ძლიერი ოპოზიცია გვყავს. უნდა გავითვალისწინოთ, რომ მას საკმაოდ ღარიბი რესურსი აქვს. და „ქართული ოცნების“ რესურსები შეუდარებელია იმასთან შედარებით, რაც ოპოზიციას ჰქონდა. ამიტომ გასაგებია, რატომ გამოტოვეს ეს საკითხები. უნდა ვიცოდეთ, რომ ეს ჰიბრიდული ოპერაცია იყო. იქ რუსეთიდან მრჩეველები იყვნენ ჩართული, რომლებიც არჩევნების ფალსიფიცირებას მიჩვეულნი არიან. რუსეთში უკვე რამდენიმე წელია ელექტრონულად ტარდება, ისევე, როგორც საქართველოში. მათ კარგი მრჩეველები ჰყავდათ, ეს საფუძვლიანად დაგეგმეს და ამას ისე აკეთებდნენ, რომ კვალი არ დარჩეს. ამიტომ ეს მარტივი არ არის. მარტივია ოპოზიციის დადანაშაულება. მაგრამ ამის გაკეთება არ ღირს, რადგან ვხედავთ, რომ არჩევნების შემდეგ ოპოზიციამ ამაზე ძალიან სწრაფი რეაგირება მოახდინა. და ძალიან ბევრი რამ ძალიან სწორად გააკეთეს.
